Συνέντευξη στη Μαρία Μυλωνά
Τι μπορεί να συμβεί, όταν στα δεκαοχτώ σου αντικρίσεις σε έναν θεατρικό ρόλο τις βαθιές σου επιθυμίες και εμπιστευτείς τα θέλω σου; Η Λένα Δροσάκη έχει αποδείξει πως η συνέχεια είναι απλώς μονόδρομος.
Η ίδια δε δίστασε να μιλήσει ανοιχτά για την κακοποίηση και τη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο του θεάτρου, πάλεψε και συνεχίζει να παλεύει σθεναρά για τη δικαίωση, παραμένοντας πάντα αληθινή και πιστή σε εκείνο το δεκαοχτάχρονο κορίτσι, που ακόμα θυμάται.
Πάνω απ’ όλα, όμως, είναι η μαμά του Αναστάση, με τον οποίο προσπαθεί καθημερινά να «χτίσει» τα πιο γερά θεμέλια μιας μοναδικής σχέσης. Υποδύεται την αθώα Βουβού στην παράσταση «Καλιφόρνια Ντριμιν, 20 χρόνια μετά» του Βασίλη Κατσικονούρη, την οποία θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε για λίγες μόνο παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη. Μας μιλά για τον ρόλο της, την αγάπη της για την πόλη μας, τη μητρότητα αλλά και γιατί η ίδια δεν είχε ποτέ, όπως η ρόλος της, μια δικής της Γη της Επαγγελίας.
Θα ήθελα να σε γυρίσω αρκετά πίσω… Σε εκείνη τη «μαγική» στιγμή που η δεκαοχτάχρονη Λένα είδε την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη στην παράσταση «Άμλετ» και κατάλαβε ποιος ήταν ο προορισμός της… Αλήθεια, το θυμάσαι ακόμα εκείνο το συναίσθημα; Πόσο σημαντικό είναι για ένα νέο παιδί να κατανοεί τα θέλω του και να τα διεκδικεί;
Ναι, το θυμάμαι κι εγώ εκείνο το κορίτσι… Μέσα από εκείνη τη μοναδική ερμηνεία αντιλήφθηκα ότι ο Άμλετ είναι ένας ιδιαίτερος ρόλος, ούτε γυναίκα ούτε άνδρας, ένα άφυλο ον που ενσάρκωσε η Καρυοφύλλια πραγματικά μοναδικά. Με γοήτευσε το ότι κατάφερε να βγάλει και τη γυναικεία και την ανδρική πλευρά του ρόλου, να μεταμορφωθεί η ίδια σε κάτι, που άλλοτε γινόταν πιο αντρικό και άλλοτε πιο γυναικείο στοιχείο. Αυτό που εξέφρασε ο ρόλος αντικατοπτρίστηκε σε εμένα και μου γεννήθηκε η ανάγκη να μπορώ κι εγώ να εκφράζω τα συναισθήματά μου.
Θα μπορούσα να πω ότι ήμουν ένα πιο κλειστό, ντροπαλό κορίτσι. Έχω τρεις αδερφούς μεγαλύτερους, οπότε ένιωθα πως δυσκολευόμουν να βρω τον χώρο μου μέσα σε όλο αυτό. Κάπως, λοιπόν, σε εκείνη την ηλικία βρήκα το θάρρος να διεκδικήσω αυτό ως στόχο. Θυμάμαι που έβλεπα τον πατέρα μου να δουλεύει ωράριο σπαστό, στην ίδια δουλειά κάθε μέρα και εμένα να λέω ότι δεν μπορώ να κάνω το ίδιο πράγμα. Ήταν κάτι που έλεγα από πολύ μικρή ηλικία.
Κατανοούσα τα θέλω μου, αλλά με έναν τρόπο τα απωθούσα. Σαν να μην με εμπιστευόμουν … Σαν να χρειαζόμουν λίγο σπρώξιμο σε αυτό. Στα δεκαοχτώ έγινε αυτού του είδους η «αποκάλυψη».
Νομίζω ότι η πορεία σου αποδεικνύει συνολικά πως αυτή η στάση σου συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Διεκδικείς και παλεύεις. Να υποθέσω ότι είναι κάτι που θέλεις να εμφυσήσεις και στον Αναστάση, τον γιο σου. Πόσο εύκολο είναι, όμως, τελικά αυτό σήμερα; ‘Ήταν κάτι που σου κόστισε μέσα στα χρόνια αυτά, ειδικά τα τελευταία;
Όταν ξεκινήσεις και κάνεις το πρώτο βήμα δεν έχει γυρισμό. Κάνεις λίγα βήματα μπροστά, λίγα πίσω. Αν έχεις φύγει πολύ μακριά μπορεί και να φοβηθείς… Αλλά είναι μονόδρομος. Όταν πάρεις την απόφαση να προχωρήσεις μπροστά, προχωράς με όποια λάθη κι αν κάνεις.
Το ότι παλεύω και διεκδικώ για αυτά που θέλω είναι μια βασική μου αρχή, που θέλω εγώ πρωτίστως για εμένα. Οπότε, προφανώς και θέλω να την εμφυσήσω στον Αναστάση, γιατί νομίζω ότι δεν υπάρχει κάτι πιο σημαντικό από αυτό. Όταν διεκδικείς τα θέλω σου, μαθαίνεις με έναν τρόπο να βάζεις όρια, να έχεις αξίες, στόχους, όνειρα. Με έναν μαγικό τρόπο στο μυαλό και στην καρδιά μου αυτά συμβαίνουν όλα μαζί. Οπότε είσαι ένας άνθρωπος με αξίες. Είσαι αληθινός απέναντι στον εαυτό σου και κατά συνέπεια απέναντι και στους άλλους.
Προφανώς και μου κόστισε. Όταν παίρνεις θέση απέναντι σε κάτι, έχει πάντα και το ανάλογο κόστος. Αλλά το να μην ακολουθήσεις την καρδιά σου, νομίζω έχει ακόμα μεγαλύτερο κόστος.
Διάβασα μία συνέντευξή σου αναφορικά με τον ρόλο της βιοφυσικού Ρόζαλιντ Φράνκλιν που υποδύθηκες στο έργο “Photograph 51”, μίας γυναίκας που της έκλεψαν την αναγνώριση που της άξιζε πριν αρκετές δεκαετίες. Δυστυχώς, το μοτίβο της πατριαρχικής κοινωνίας καλά κρατεί μέχρι σήμερα. Είσαι μια γυναίκα που δεν σιώπησες και μίλησες ανοιχτά και χωρίς φόβο, ανοίγοντας έναν φωτεινό δρόμο μέσα από το #MeToo. Ένιωσες ποτέ σε αυτή τη διαδρομή ματαίωση και ότι, ίσως, δεν καταφέρεις να λάβεις δικαίωση;
Η ιστορία αυτή δεν έχει ολοκληρωθεί, οπότε μέσα σε αυτή τη διαδρομή προφανώς και έχω νιώσει ματαίωση. Το θέμα είναι να ολοκληρωθεί και, όταν έρθει το οριστικό αποτέλεσμα, θα μπορώ να ξέρω αν έχω δικαιωθεί. Εκτός από ματαιώσεις, όμως, έχω νιώσει και προσωπικές δικαιώσεις, ξεκινώντας από τον ίδιο μου τον εαυτό και μόνο που τον υπερασπίστηκα και όρθωσα το ανάστημά μου, παρά τους όποιους φόβους μου.
Δυστυχώς, τα γεγονότα καθημερινά γύρω μας μάς συνταράσσουν, επιβεβαιώνοντας ότι ζούμε σε μια δυστοπική κοινωνία. Τι είναι τελικά αυτό που για σένα μπορεί να φέρει πραγματική αλλαγή στα πράγματα συνολικά;
Μπροστά σε όλα αυτά που συμβαίνουν δεν έχεις πολλές λέξεις να αρθρώσεις. Εγώ δεν βρίσκω σίγουρα λέξεις να περιγράψουν όσα νιώθω… Ό,τι κι αν πει κανείς θα είναι πολύ μικρό μπροστά σε όσα συμβαίνουν. Αλήθεια δεν ξέρω τι να απαντήσω. Είναι τόσο δύσκολο και υπάρχει τόσος πόνος μέσα σε όλο αυτό…
Περνάω στον πιο σημαντικό «ρόλο» της ζωής σου, αυτόν της μητρότητας. Είναι τελικά και ο πιο δύσκολος; Στη δική σου «λίστα γονεϊκότητας» τι βρίσκεται στις πρώτες θέσεις και τι νιώθεις ότι σε κρατάει πάντα σε εγρήγορση στον ρόλο αυτό;
Είναι ο πιο δύσκολος ρόλος που έχω αναλάβει ποτέ και, ταυτόχρονα, ο πιο όμορφος. Είμαι πολύ περήφανη για τον Αναστάση. Δεν θα άλλαζα με τίποτα τη μητρότητα. Αυτό που σίγουρα θέλω και προσπαθώ, είναι όσο βρίσκομαι μαζί του να είμαι αληθινά παρούσα, με ό,τι κι αν μου συμβαίνει. Αν είμαι στενοχωρημένη, δεν θα το κρύψω. Δεν θέλω να μπει ποτέ ανάμεσά μας η αμφισβήτηση του «είναι όλα καλά», ενώ δεν είναι. Τα παιδιά, εξάλλου, έχουν αυτή την καταπληκτική δυνατότητα, που χωρίς να ξέρουν τίποτα αντιλαμβάνονται τα πάντα. Σαν ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου τους να είναι τρομερά ενεργός και να τα αντιλαμβάνονται όλα. Το παιδί, αν δεν του λες αλήθειες, θα παίρνει διπλά μηνύματα και θα αμφισβητεί την ίδια του την ικανότητα να αντιλαμβάνεται τα γεγονότα, με αποτέλεσμα να μπερδευτεί. Σίγουρα δεν θα ήθελα να του ενισχύσω κάτι τέτοιο. Θα ήθελα να τον βοηθήσω στο να έχει ανοιχτή τη διαίσθηση, αλλά και την ενσυναίσθησή του.
Τι απολαμβάνεις περισσότερο στην καθημερινότητά σας με τον γιο σου;
Τα πάντα! Περνάμε πολύ όμορφα με τον Αναστάση. Αν και είναι μόλις τεσσεράμισι, έχει πολύ χιούμορ. Γελάμε πολύ. Κάθε στιγμή μαζί του νιώθω πανευτυχής. Και όταν υπάρχουν δύσκολες στιγμές, που όντως υπάρχουν και είναι αρκετές, σκέφτομαι ότι εκείνη τη στιγμή καλούμαι να τον βοηθήσω να διαχειριστεί τα συναισθήματά του, τα οποία λόγω ηλικίας είναι πολύ λογικό να μην μπορεί. Οπότε, πρέπει να διαχειριστώ πρώτα εγώ τα δικά μου συναισθήματα, που ξυπνάνε από μια πιθανή κακή του αντίδραση. Είναι κάτι που με απασχολεί αυτό το διάστημα.
Πόσο εύκολο είναι για μία μαμά να ισορροπήσει αρμονικά ανάμεσα σε πολλαπλούς ρόλους; Πώς βρήκες και βρίσκεις τη δική σου ισορροπία;
Οι ανάγκες της καθημερινότητας είναι πολλές και, όταν οι ρόλοι είναι πολλαπλοί, γίνεται ακόμα πιο δύσκολο. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να παίρνουμε τον χρόνο που μας αναλογεί. Θέλεις να είσαι αληθινά παρούσα στην κάθε στιγμή του παιδιού σου. Δεν μπορείς π.χ να είσαι με το παιδί και να προσπαθείς παράλληλα να λύσεις κάποιο πιθανό πρόβλημα, γιατί τελικά δεν θα δώσεις τη βαρύτητα που χρειάζεται σε τίποτα από τα δυο. Προσωπικά με ισορροπεί το να πάρω έστω και λίγο χρόνο για μένα, κάνοντας ένα διάλειμμα, μία μικρή βόλτα, να τρέξω λίγο, να φάω ένα γλυκό, να μιλήσω με μία φίλη μου, ακόμα και να κλάψω… Απλά πράγματα που με ηρεμούν. Έτσι κι αλλιώς εκεί κρύβεται η ευτυχία, στα απλά.
Το «Καλιφόρνια Ντριμιν, 20 χρόνια μετά» του Βασίλη Κατσικονούρη επιστρέφει και θα έχουμε τη χαρά να το απολαύσουμε οι Θεσσαλονικείς στο θέατρο Αυλαία για λίγες παραστάσεις. Πρόκειται για το σίκουελ του εμβληματικού έργου, με τους ίδιους ήρωες δύο δεκαετίες μετά, οι οποίοι ονειρεύονται για ακόμα μια φορά να βρεθούν στη δική τους γη της Επαγγελίας, στην Καλιφόρνια. Μίλησέ μας για τον ρόλο σου και για όσα σε συναρπάζουν σε αυτό το έργο.
Εγώ ενσαρκώνω τη Βουβού. Είναι ένα παιδί ακόμα, θα έλεγα. Αυτοί οι ρόλοι πάντα με συγκινούν. Έχουν μέσα τους κάτι αθώο, που δεν το συναντάς σήμερα συχνά. Δεν λέμε πια «αυτός είναι καλό παιδί», έχει χαθεί λίγο αυτή η έννοια. Η Βουβού είναι αυτό ακριβώς. Έχει μια αθωότητα, μια ειλικρίνεια, μια αφέλεια -με την καλή έννοια.
Σήμερα νιώθεις ότι οι άνθρωποι τα ξέρουν όλα, δεν αφήνονται στο να μάθουν κάτι. Οι πρωταγωνιστές του έργου είναι σαν να ζουν σε μια άλλη εποχή, ονειρεύονται σαν μικρά παιδιά, χωρίς να ακολουθούν καμία εξέλιξη και αυτό, φυσικά, τους κοστίζει τελικά. Φοβούνται να πάρουν αποφάσεις, να διεκδικήσουν και δεν αντιδρούν. Οπότε, θεωρούν ότι θα συμβεί κάπως από μόνο του το να βρεθούν στη Γη της Επαγγελίας, που εν τέλει είναι κάτι άπιαστο. Τελικά, ενώ καλούνται να «κόψουν την τούρτα» έχοντας το μαχαίρι μπροστά τους, δίνει ο ένας στον άλλον το μαχαίρι, γιατί δεν θέλει κανείς να αναλάβει την ευθύνη. Όλο αυτό ο Βασίλης Κατσικονούρης το έχει διαχειριστεί μοναδικά, με ένα φοβερό «μαύρο» χιούμορ, με έναν πολύ έξυπνο τρόπο.
Ποια ήταν κάποτε και ποια είναι σήμερα η δική σου Καλιφόρνια; Πόσα άλλαξαν στη δική σου αυτή εικοσαετία και πώς θα τα συνόψιζες σε μία πρόταση;
Δεν ήμουν ποτέ από τα παιδιά που ονειρεύονταν πολύ μακριά. Δεν είχα ποτέ Γη της Επαγγελίας. Έβαζα στόχους μέχρι εκεί που «έφτανε το χέρι μου» και μετά έθετα με τον ίδιο τρόπο νέους στόχους. Κάπως έτσι προχώρησα, βήμα βήμα τη φορά, για να μην απογοητεύομαι. Αλλά δεν σταματούσα. Με κρατάει ζωντανή το να έχω όνειρα και στόχους. Μ’ αρέσει να νιώθω ζωντανή.
Μια τελευταία ερώτηση για την πόλη μας και το θεατρικό της κοινό. Είναι κάτι που σε συναρπάζει στη συμπρωτεύουσα;
Έχω έρθει αρκετές φορές στη Θεσσαλονίκη, κυρίως για δουλειά. Πριν μείνω έγκυος προσπαθούσα να μείνω για σεζόν, όλο κάτι άλλο έκλεινα και δεν ερχόμουν τελικά. Θα έλεγα ότι είναι ένα απωθημένο, αλλά εγώ δεν τα αφήνω έτσι τα απωθημένα μου (γέλια). Οι Θεσσαλονικείς είναι φοβερό κοινό, ενημερωμένο, βλέπουν πολύ θέατρο. Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με μοναδική ενέργεια!
****Ξεκινούν τα γυρίσματα της τηλεταινίας/μίνι σειράς «Σέρρες» στην οποία Η Λένα Δροσάκη πρωταγωνιστεί και δηλώνει πολύ χαρούμενη.
Αγαπάει πολύ τα ταξίδια, κυρίως αυτά που κάνει με τον γιο της, Αναστάση, στα οποία, όπως λέει, τους δίνεται η ευκαιρία να δεθούν ακόμα πιο πολύ.
