Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: ημέρα 10η
Γράφει η Φανή Εμμανουήλ
ΑΝΖΟΥ, Η ΓΑΤΑ-ΦΑΝΤΑΣΜΑ / GHOST CAT ANZU, Yȏko KUNO & Nobuhiro YAMASHITA, Japan-France, 2024, 95’
Η εντεκάχρονη Καρίν, τρία χρόνια μετά τον θάνατο της μητέρας της, εγκαταλείπεται από τον πατέρα της στο σπίτι του παππού της. Ο παππούς είναι βουδιστής μοναχός, και στο σπίτι-ναό όπου μένει, ζει το πνεύμα ενός γάτου: ο γάτος είναι ένα γοητευτικά αλλόκοτο πλάσμα –είρωνας, κυνικός και πειραχτήρι αλλά τελικά καλοπροαίρετος και αθώος– και, όταν η Καρίν βυθιστεί σε μελαγχολία λόγω της εγκατάλειψης από τον πατέρα και της απώλειας της μητέρας, ο γάτος θα τη συνοδεύσει στο επέκεινα για να φέρουν ξανά στη ζωή τη μητέρα. Ένα από τα πιο τρυφερά manga των τελευταίων ετών αφηγείται μια αλησμόνητη ιστορία φιλίας ανάμεσα σ’ ένα μοναχικό παιδί και έναν larger-than-life χαρακτήρα, που ισορροπεί θαυμάσια ανάμεσα στη συγκίνηση και στο γέλιο, στο τραύμα και στη συμφιλίωση, στο σκοτάδι και στο φως – ακριβώς όπως η παιδική ηλικία. Αυτό το μεταφυσικό, σουρεαλιστικό, απολαυστικό road movie εκείθεν του θανάτου προσφέρει στον θεατή ένα πολύτιμο μήνυμα κατάφασης στην ίδια τη ζωή.
ΟΛΑ ΟΣΑ ΦΑΝΤΑΖΟΜΑΣΤΕ ΩΣ ΦΩΣ / ALL WE IMAGINE AS LIGHT, Payal KAPADIA, France-India-The Netherlands-Luxembourg, 2024, 115’
Το φως και οι λεπτές αποχρώσεις της καθημερινότητας της εργατικής τάξης στη Βομβάη εξετάζονται από κοντινή απόσταση και εξυμνούνται με ζεστασιά, ζωντάνια και ανθρωπιά από μια νεαρή Ινδή σκηνοθέτρια, η οποία κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο στο φετινό Φεστιβάλ των Καννών για το συναρπαστικό ντεμπούτο της στη μυθοπλασία. Εστιάζοντας σε δύο συγκατοίκους που δουλεύουν αμφότερες σε ένα νοσοκομείο της πόλης (η μία είναι προϊσταμένη, ενώ η άλλη είναι νέα νοσηλεύτρια) και σε μια συνάδελφό τους που μόλις βγήκε στη σύνταξη, η λεπταίσθητη αυτή ταινία στρέφεται σε πεζές στιγμές σύνδεσης και στενοχώριας, ελπίδας και ματαίωσης. Η πρώτη είναι παντρεμένη –από συνοικέσιο– με έναν άντρα που ζει στη μακρινή Γερμανία, αν και τη φλερτάρει ένας γιατρός από το περιβάλλον της. Η δεύτερη συνεχίζει να βγαίνει με έναν Μουσουλμάνο, αλλά πασχίζει να κρατήσει τη σχέση της μυστική από την οικογένειά της, που είναι Ινδουιστές. Όσο για την τρίτη, αυτή απειλείται ξαφνικά με έξωση από το διαμέρισμά της. Καθώς η κάμερα περιηγείται από το βουητό της μητρόπολης στη γαλήνη ενός παραθαλάσσιου θέρετρου, κάθε κάδρο ακτινοβολεί με έναν εκφραστικό, παράδοξα λυρικό νατουραλισμό, κάνοντας την ονειροπόληση εργαλείο αντίστασης και μεταμόρφωσης.
ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ / MISS DIRECTOR, Dinos DIMOPOULOS, Greece, 1964, 95’
Η Λίλα Βασιλείου αναλαμβάνει τη διεύθυνση μιας τεχνικής εταιρείας έχοντας διαρκώς στο πλευρό της τον υπερπροστατευτικό πατέρα της. Θέλοντας να δώσει προτεραιότητα στην καριέρα της ως επιστήμονα, παραμελεί τη θηλυκότητά της, αποθαρρύνοντας το φλερτ του υφισταμένου της, υπομηχανικού και λάτρη του γυναικείου φύλου, Αλέκου Σαμιωτάκη. Όταν τον ερωτεύεται, παροτρύνεται από την ξαδέλφη της να μεταμορφωθεί σε ναζιάρικο θηλυκό.
ΚΑΘΟΔΟΣ / BRING THEM DOWN, Christopher ANDREWS, UK-Ireland-Belgium, 2024, 106’
Με φόντο το πανέμορφο αλλά σκληρό τοπίο της Ιρλανδικής επαρχίας –το οποίο λειτουργεί σαν κάτι παραπάνω από απλό σκηνικό της δράσης–, η Κάθοδος στήνει ένα ασφυκτικά τεταμενο και βίαιο θρίλερ ενοχής, εκδίκησης και τοξικής αρρενοπώτητας. Ο Μάικλ, ένας κτηνοτρόφος στοιχειωμένος από ένα τραγικό γεγονός του παρελθόντος, μπλέκεται σε μια επικινδυνη έριδα με τον γείτονά του Τζακ, μια κόντρα που θα ξεφύγει από τα όρια καθώς παλιές πληγές ανοίγουν προμηνύοντας γεγονότα που θα οδηγήσουν και τους δυο τους σε μια κάθοδο στο σκοτάδι της τυφλής βίας. Στο εντυπωσιακό του ντεμπούτο ο Κρίστοφερ Άντριους χτίζει ένα απροσδόκητο νεο-γουέστερν, με τους πρωταγωνιστές του παγιδευμένους σε συνθήκες που υπερβαίνουν τις δυνάμεις τους· ένα έργο στο οποίο η γαλήνη του βουκολικού τοπίου έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με τη βία που σιγοβράζει κάτω από την επιφάνεια.