γράφει η Δέσποινα Πολυχρονίδου
Σε μια εποχή όπου «συνδρομή» σημαίνει πρόσβαση σε ό,τι θέλεις, όποτε το θέλεις, μήπως τελικά χάνουμε κάτι βαθύτερο; Την αίσθηση του ανήκειν. Την αξία που δίνουμε σε αυτό που όντως είναι δικό μας. Την αγάπη.
Το παράδοξο της συνδρομής – Πλέον δεν κατέχουμε τίποτα. Μουσική στο Spotify. Ταινίες στο Netflix. Λογισμικά, γραμματοσειρές, ακόμα και ξυραφάκια ή καφέ, όλα υπό συνδρομή. Τα χρησιμοποιούμε, αλλά δεν τα αγαπάμε. Γιατί; Γιατί ποτέ δεν ήταν πραγματικά δικά μας.
Το φαινόμενο της κατοχής (endowment effect)
Η συμπεριφορική οικονομία έχει έναν όρο γι’ αυτό: endowment effect. Είναι η τάση να εκτιμάμε περισσότερο ό,τι κατέχουμε απλώς και μόνο επειδή είναι δικό μας. Δεν έχει σημασία αν κάτι είναι αντικειμενικά καλύτερο ή όχι. Αν είναι δικό μας, το θεωρούμε ανεκτίμητο. Το προστατεύουμε. Το θυμόμαστε.
Όταν όλα είναι διαθέσιμα, τίποτα δεν ξεχωρίζει. Οι συνδρομές αφαιρούν αυτή τη σύνδεση. Μας δίνουν τα πάντα, παντού, κάθε στιγμή. Αλλά μέσα σε αυτόν τον υπερκορεσμό, χάνεται η μαγεία. Βλέπουμε αριστουργήματα και τα ξεχνάμε την επόμενη μέρα. Όχι επειδή δεν ήταν καλά, αλλά επειδή ήταν απλώς… διαθέσιμα. Δεν κοπιάσαμε για να τα βρούμε, να τα αποκτήσουμε, να τα κρατήσουμε.Αγάπη σημαίνει προσπάθεια. Θυσία. Επιλογή.
Όταν παλεύεις για να αποκτήσεις κάτι, του δίνεις αξία. Το θυμάσαι. Το προστατεύεις. Είτε πρόκειται για ένα σπάνιο CD που έψαχνες για μήνες, είτε για μια ταινία που αγόρασες σε DVD και την είδες ξανά και ξανά. Αυτή η τριβή είναι το τίμημα της αγάπης — κι αυτό που οι συνδρομές μάς κλέβουν.
Η ερώτηση που δεν κάνουμε ποτέ
Οι συνδρομές είναι βολικές. Ναι. Είναι ευχάριστες. Ναι. Αλλά πριν πατήσεις «αποδοχή» στο επόμενο free trial, αναρωτήσου: Αγαπάμε στ’ αλήθεια τα πράγματα που απλώς νοικιάζουμε; Ή τα ξεχνάμε μόλις τελειώσει η περίοδος πρόσβασης;