Από τον Λάζαρο Γεροφώτη
Η νύχτα των Όσκαρ είναι συνήθως γεμάτη συναισθήματα, γέλια και συγκινήσεις, αλλά ορισμένες στιγμές από τις τελετές έχουν παραμείνει χαραγμένες στην ιστορία, προκαλώντας ασταμάτητες συζητήσεις και αναλύσεις. Από ιστορικές νίκες μέχρι απρόβλεπτες ανατροπές, αυτές οι στιγμές από τις τελετές των Όσκαρ μένουν για πάντα στη μνήμη μας. Για να δούμε αν και στη φετινή τελετή θα έχουμε κάποια στιγμή που θα μείνει στην ιστορία.
- 1940 και 1963: Οι ιστορικές νίκες της Hattie McDaniel και του Sidney Poitier
Η Hattie McDaniel έγινε η πρώτη Αφροαμερικανίδα που κέρδισε Όσκαρ, όταν κέρδισε το Βραβείο Β’ Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της στο «Gone with the Win». Παρά την επική της νίκη, η McDaniel αναγκάστηκε να μπει από την πίσω πόρτα και να καθίσει στην πίσω πλευρά της αίθουσας λόγω του φυλετικού διαχωρισμού που υπήρχε εκείνη την εποχή.
Το 1963, ο Sidney Poitier, που υποδύθηκε τον Homer Smith στην ταινία «Lillies of the Field», κέρδισε το Όσκαρ για την ερμηνεία του και έγινε ο πρώτος Αφροαμερικανός ηθοποιός που κέρδισε το Βραβείο ‘Α Ανδρικού ρόλου. Μετά την Hattie McDaniel, ο Poitier έγινε ο δεύτερος Αφροαμερικανός ηθοποιός που κέρδισε Όσκαρ, γεγονός που άνοιξε τον δρόμο για περισσότερους ηθοποιούς της μαύρης κοινότητας στο Χόλιγουντ.
- 1943: Η Ομιλία-Ρεκόρ της Greer Garson
Η Greer Garson κατέχει το ρεκόρ για την πιο μακρά ομιλία στην ιστορία των Όσκαρ, με επτά ολόκληρα λεπτά κατά την απονομή του Βραβείου Καλύτερης Ηθοποιού για την ταινία «Mrs. Miniver». Απορούμε πως δεν την «κατέβασαν» από τη σκηνή με την κλασική μουσική που παίζει όταν στις ομιλίες τους ξεπερνούν τον χρόνο τους οι βραβευμένοι.
- 1968: Ο Alfred Hitchcock και η σύντομη ομιλία του
Από την άλλη ο θρυλικός σκηνοθέτης Alfred Hitchcock έλαβε το Βραβείο Irving G. Thalberg για τη συνολική του προσφορά στον κινηματογράφο, και αντί για μια μεγαλοπρεπή ομιλία, απλώς είπε «ευχαριστώ», κάνοντας τον έναν από τους πιο σύντομους ευχαριστήριους λόγους στην ιστορία των Όσκαρ.
- 1969: Η Ιστορική Ισοψηφία της Barbra Streisand και Katharine Hepburn
Η Barbra Streisand και η Katharine Hepburn κέρδισαν και οι δύο το Βραβείο ‘Α Γυναικείου ρόλου το 1969, γράφοντας ιστορία με την πρώτη ισοψηφία στην κατηγορία αυτή. Η Streisand, που ήταν παρούσα στην τελετή, ξεκίνησε την ομιλία της με την διάσημη φράση «Hello, gorgeous».
5. 1972: Ο Charlie Chaplin λαμβάνει Τιμητικό Όσκαρ
Ο θρυλικός ηθοποιός του βωβού κυρίως κινηματογράφου Charlie Chaplin έλαβε ένα τιμητικό Όσκαρ το 1972. Η απονομή του βραβείου συνοδεύτηκε από ένα ρεκόρ 12λεπτου «Standing Ovation», όπου όρθιοι οι παρευρισκόμενοι τον χειροκροτούσαν ασταμάτητα. Στην συναισθηματική του ομιλία, ο Chaplin ευχαρίστησε την Ακαδημία για την τιμή, αλλά παραδέχθηκε ότι οι λέξεις φαίνονταν «άχρηστες» εκείνη τη στιγμή. Η εμφάνισή του αυτή σήμανε επίσης την επιστροφή του στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά από δύο δεκαετίες εξορίας.
- 1973: Η Sacheen Littlefeather αρνείται το Όσκαρ του Marlon Brando
Ο Marlon Brando αρνήθηκε το Όσκαρ του για την ταινία «The Godfather», στέλνοντας την Απάτσι Ινδιάνα αυτόχθονα και ακτιβίστρια Sacheen Littlefeather για να διαμαρτυρηθεί για την κακομεταχείριση των Ινδιάνων από τη βιομηχανία του κινηματογράφου.
- 1974: Η Στιγμή με τον Στρίπερ
Πριν την απονομή του Βραβείου Καλύτερης Ταινίας, ένας γυμνός άνδρας έτρεξε στη σκηνή, προκαλώντας γέλια και αμηχανία, με τον παρουσιαστή David Niven να σχολιάζει το περιστατικό με τον χαρακτηριστικό του χιούμορ.
- 1974: Η Νίκη της Tatum O’Neal
Η Tatum O’Neal έγινε η νεότερη ηθοποιός που κέρδισε Όσκαρ στην ιστορία, μόλις 10 ετών, για την ερμηνεία της στην ταινία «Paper Moon».
- 1989: Η Αποτυχημένη Παράσταση του Rob Lowe
Ο Rob Lowe μαζί με την Eileen Bowman παρουσίασαν ένα αποτυχημένο μουσικό νούμερο εμπνευσμένο από την Χιονάτη, το οποίο χαρακτηρίστηκε από τους κριτικούς και το κοινό ως ντροπή για την Ακαδημία. Από τις πιο άβολες στιγμές των Όσκαρ.
- 1993: Η Πολιτική Παρέμβαση των Richard Gere, Susan Sarandon και Tim Robbins
Όταν ο Richard Gere, η Susan Sarandon και ο Tim Robbins μίλησαν με πολιτικό λόγο στη σκηνή των Όσκαρ – με την Σάραντον και τον Ρόμπινς να απευθύνονται στους Αϊτινούς που ζουν με HIV και τον Γκιρ να μιλά για την κινεζική εισβολή στο Θιβέτ – η αντίδραση της Ακαδημίας δεν ήταν και πολύ θετική. Και οι τρεις αποκλείστηκαν από το σόου ισόβια, αλλά αυτό δεν κράτησε για πολύ: η Sarandon κέρδισε την το Όσκαρ Ά Γυναικείου ρόλου τρία χρόνια αργότερα για το «Dead Man Walking» (1995) και ο Robbins κέρδισε το βραβείο Β’ Ανδρικού Ρόλου για το «Mystic River» (2003). Ο Γκιρ δεν έχει κερδίσει ούτε έχει προταθεί για Όσκαρ μέχρι στιγμής, αν και έχει παρευρεθεί στις τελετές των βραβείων Όσκαρ πολλές φορές από τότε που είχε αρχικά αποκλειστεί.
- 2002: Η Ιστορική Νίκη της Halle Berry
Η Halle Berry έγινε η πρώτη Αφροαμερικανίδα που κέρδισε το Όσκαρ Ά Γυναικείου ρόλου στην ιστορία των Όσκαρ για την ερμηνεία της στο «Monster’s Ball», προσφέροντας μια συγκινητική ομιλία για τις αφροαμερικανίδες, καθώς όπως είπε «Είναι για κάθε έγχρωμη, ανώνυμη, απρόσωπη γυναίκα που έχει τώρα μια ευκαιρία γιατί αυτή η πόρτα απόψε άνοιξε». Βέβαια από το 2002 καμία άλλη μαύρη γυναίκα ηθοποιός δεν έχει κερδίσει το Όσκαρ Ά Γυναικείου ρόλου. Έχουν περάσει 23 χρόνια από τότε… και απ’ ότι φαίνεται ούτε και φέτος θα αλλάξει αυτό, καθώς η Cynthia Erivo που είναι υποψήφια σε αυτή την κατηγορία για την ερμηνεία της στο μιούζικαλ «Wicked» δεν είναι στα φαβορί για το χρυσό αγαλματίδιο.
- 2009: Η μετά θάνατον βράβευση του Heath Ledger
Η απονομή του Όσκαρ Β’ Ανδρικού ρόλου στον Heath Ledger για την ερμηνεία του ως Joker στην ταινία «The Dark Knight» έγινε μία από τις πιο συναισθηματικές στιγμές στην ιστορία των Όσκαρ, καθώς ήταν η δεύτερη φορά που δόθηκε Όσκαρ σε ηθοποιό μετά το θάνατό του. Το 1976 ο Peter Finch κέρδισε μετά θάνατον το βραβείο Όσκαρ Ά Ανδρικού ρόλου. Αν και ο James Dean (δύο φορές) και ο Spencer Tracy είχαν προηγουμένως προταθεί μεταθανάτια για Όσκαρ, ο Finch ήταν ο πρώτος ηθοποιός που κέρδισε το βραβείο μετά θάνατον.
13. 2010, 2020 και 2022: Kathryn Bigelow, Chloé Zhao και Jane Campion οι μοναδικές γυναίκες που κέρδισαν Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Η Kathryn Bigelow έγραψε ιστορία το 2010 όταν κέρδισε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας για την ταινία «The Hurt Locker», καθώς έγινε η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το συγκεκριμένο βραβείο. Η νίκη της ήταν μια επαναστατική στιγμή για την εκπροσώπηση των φύλων στο Χόλυγουντ, ανοίγοντας τον δρόμο για περισσότερες γυναίκες να ακολουθήσουν τα βήματά της. Δέκα χρόνια αργότερα, τo 2020 η κινεζικής καταγωγής κινηματογραφίστρια Chloé Zhao έγραψε ιστορία ως η δεύτερη γυναίκα που κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας χάρη στη νίκη της για την ταινία της «Nomadland» στα 93α Όσκαρ. Η Zhao έγινε επίσης η πρώτη έγχρωμη γυναίκα που κέρδισε το βραβείο. Μόλις 2 χρονιά μετά, το 2022 η Jane Campion γίνεται η 3η γυναίκα στην ιστορία που κερδίζει Όσκαρ σκηνοθεσίας για την ταινία «The Power of the Dog». Συνολικά στην ιστορία του θεσμού, μόλις 10 γυναίκες σκηνοθέτριες έχουν υπάρξει υποψήφιες. Το θετικό είναι ότι και πέρυσι υπήρχε (Justine Triet) και φέτος υπάρχει γυναίκα στην σκηνοθετική πεντάδα (Coralie Fargeat για το «The Substance»).
- 2017: Το «Envelopegate»
Η πιο ανατρεπτική στιγμή στην ιστορία των Όσκαρ συνέβη το 2017, όταν οι παρουσιαστές Warren Beatty και Faye Dunaway ανακοίνωσαν λάθος ταινία ως Καλύτερη Ταινία, ανακοινώνοντας την ταινία «La La Land» αντί για το «Moonlight». Οι συντελεστές του «La La Land» ανέβηκαν στη σκηνή, άρχισαν τις ευχαριστίες και ξαφνικά τους ανακοίνωσαν, ενώ ακόμα ευχαριστούσαν στην σκηνή, ότι έχει γίνει λάθος και πως το βραβείο πηγαίνει στο «Moonlight». Κατέβηκαν από την σκηνή παγωμένοι και ανέβηκαν οι συντελεστές του «Moonlight» σοκαρισμένοι κι αυτοί με την εξέλιξη. Η αναστάτωση αυτή θα μείνει για πάντα στην ιστορία των Όσκαρ.
- 2022: Το θρυλικό «Χαστούκι» του Will Smith
Η στιγμή που ο Will Smith χαστούκισε τον Chris Rock μετά από σχόλιο για τη σύζυγό του Jada Pinkett Smith θα μείνει αξεπέραστη για την ένταση και τη θύελλα αντιδράσεων που ακολούθησαν. Να σημειωθεί πως ήταν η βραδιά του Smith, καθώς απέσπασε το βραβείο ‘Α Ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία «King Richard». Αναφέρθηκε στο περιστατικό κατά τη διάρκεια της συναισθηματικής του ομιλίας αποδοχής του Όσκαρ, ζητώντας συγγνώμη από την Ακαδημία και τους συνυποψήφιους του – αλλά όχι από τον Rock. Λίγο αργότερα, παραιτήθηκε από την Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών και η Ακαδημία θέσπισε 10ετή απαγόρευση στον ηθοποιό να παρακολουθήσει οποιαδήποτε από τις εκδηλώσεις του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων των Όσκαρ. Θα μπορεί να είναι υποψήφιος και να κερδίσει, αλλά δεν μπορεί να παρευρεθεί. Βέβαια, όπως είδαμε και στις απαγορεύσεις του 1993 για τους Richard Gere, Susan Sarandon και Tim Robbins, δεν ίσχυσαν. Θα δείξει αν θα ισχύσει το ίδιο και για τον Will Smith.
- 2023: Η Ιστορική Νίκη της Michelle Yeoh
Η Michelle Yeoh έγινε η πρώτη Ασιάτισσα ηθοποιός που κέρδισε το Όσκαρ Ά Γυναικείου ρόλου για την ταινία Everything Everywhere All at Once, σπάζοντας φραγμούς και δίνοντας ελπίδα σε νέες γενιές ηθοποιών.
- 2025: Η πρώτη Trans Γυναίκα υποψήφια για Όσκαρ Ά Γυναικείου ρόλου
Ιστορία έγραψε φέτος η Karla Sofía Gascón, καθώς έγινε η πρώτη Trans γυναίκα που απέσπασε υποψηφιότητα για Όσκαρ Ά Γυναικείου ρόλου. Βέβαια, αυτό που ακολούθησε χάλασε όλη την ιστορική υποψηφιότητα. Τον Ιανουάριο του 2025, μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας για την ταινία «Emilia Pérez», επανεμφανίστηκαν μια σειρά από παλιές αναρτήσεις που έκανε η Gascón μεταξύ 2019 και 2021. Διαπιστώθηκε ότι περιείχαν φανατικό λόγο εναντίον κοινοτήτων, όπως εναντίων του Ισλάμ που αποκαλούσε «εστία μόλυνσης για την ανθρωπότητα», αναρτήσεις που αναρωτιόταν αν τα Όσκαρ είχαν γίνει «Αφροκορεατικό φεστιβάλ», ακόμα και tweets εναντίον της Lgbtq+ κοινότητας. Η Gascón διέγραψε τα tweets και ζήτησε συγγνώμη, ενώ στη συνέχεια απενεργοποίησε τον λογαριασμό της στο X την επόμενη μέρα. Αποσύρθηκε από τις προωθητικές ενέργειες για την ταινία «Emilia Pérez», συμπεριλαμβανομένων των βραβείων, και η δημοσίευση του βιβλίου της ακυρώθηκε. Η Γκασκόν περιέγραψε τον εαυτό της ως θύμα της κουλτούρας ακύρωσης. Για καλή της τύχη, μετά από τιμωρία 2 σχεδόν μηνών, το Netflix που είναι η παραγωγός εταιρία της ταινίας, αποφάσισε να καλύψει τα έξοδα για την συμμετοχή της στην τελετή των Όσκαρ την Κυριακή 2 Μαρτίου, ενώ θα παρευρεθεί και στα Γαλλικά Βραβεία Σεζάρ την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2025.
Τα Όσκαρ δεν είναι μόνο για την απονομή βραβείων, αλλά και για τις απρόβλεπτες και συγκινητικές στιγμές που σφραγίζουν τη ζωή της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Από ιστορικές νίκες μέχρι απρόβλεπτες ανατροπές, αυτές οι στιγμές θα μας απασχολούν για πάντα.