Ο Νίκος Ψαρράς, με καταγωγή από τον Σοχό και μεγαλωμένος στη Θεσσαλονίκη, είναι εδώ και χρόνια μια από τις πιο αναγνωρίσιμες και καταξιωμένες μορφές του ελληνικού θεάτρου και της τηλεόρασης.
Στις 7 Φεβρουαρίου, ο ηθοποιός θα βρεθεί ξανά στη γενέτειρά του για τρεις μοναδικές παραστάσεις του έργου «True West» στο θέατρο Κολοσσαίον. Όπως αναφέρει, πρόκειται για ένα κείμενο του Σαμ Σέπαρντ, ενός σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα, ηθοποιού και σκηνοθέτη το οποίο αποτελεί έναν διαχρονικό στοχασμό πάνω στην κατάρρευση του αμερικανικού ονείρου, εστιάζοντας σε μια μεσοαστική οικογένεια και ειδικότερα στη σχέση δύο αδελφών. Η αφήγηση σκιαγραφεί την αέναη πάλη τους για την επίτευξη αυτού του ονείρου, καθώς και τη φθορά που αναπόφευκτα το συνοδεύει. Η παράσταση διαθέτει έντονα στοιχεία χιούμορ, αλλά ταυτόχρονα αποκαλύπτει και σκοτεινές πτυχές της ζωής.
“Αυτό νομίζω που μένει πάντα στο τέλος της παράστασης είναι ότι τα παιδιά είμαστε ένας καθρέφτης των οικογενειών μας. Και ανάλογα πως μεγαλώνουμε και τι βάσεις παίρνουμε, παρόμοια είναι και η πορεία της ζωής μας. Πιάνει γενικά πολλά θέματα όπως τι σημαίνει καπιταλισμός, τι σημαίνει Δύση, τι σημαίνει όνειρο, τι σημαίνει να πιάσω την καλή, τι σημαίνει, να μην έχω τα φτερά και τις δυνατότητες γιατί δεν μου επιτράπηκε ποτέ. Σε αυτή την τρυφερή ηλικία των παιδικών μας χρόνων είμαστε σαν σφουγγάρια, απορροφάμε όλους τους κραδασμούς. Ειδικά όταν γινόμαστε γονείς, εκεί συνειδητοποιούμε πόσο παρόντες είναι οι δικοί μας γονείς, πως τους μιμούμαστε από φράσεις ολόκληρες και συμπεριφορές. Είναι πολύ σημαντικό να έχεις ωραία παιδικά χρόνια. Η ζωή σου είναι πολύ πιο εύκολη. Όταν τα παιδικά σου χρόνια είναι σκοτεινά με θυμό, ενδοοικογενειακή βία και πολλά άλλα, το παιδί πρέπει να κάνει πολλή δουλειά με τον εαυτό του για να τα ξεπεράσει όλα αυτά.
Είστε από τον Σοχό. Ένα χωριό λίγο πιο έξω από την Θεσσαλονίκη, αλλά μεγαλωμένος εδώ…
Μια λέξη που θα περιέγραφε για μένα την Θεσσαλονίκη είναι καταφύγιο. Μια πόλη που ξεκίνησα, ονειρεύτηκα και σε όλες τις δυσκολίες κλείνω τα μάτια και θυμάμαι εκείνες τις ατελείωτες βόλτες στην παραλία. Μια πόλη που κάθε φορά που έρχομαι έχω μεγάλη λαχτάρα και πιο πολύ τρακ από παντού. Ήμουν εκεί στα μέσα Δεκέμβρη και θαύμασα πόσο ωραία στολισμένη ήταν. Έχει πολλά πράγματα να κάνεις. Bόλτες, ποτά και εξαιρετικό φαγητό. Και αυτό που σε εσάς τους Θεσσαλονικείς μοιάζει εφιάλτης -ότι σε κάθε γωνία βλέπεις κάποιον γνωστό- για μένα είναι μαγεία. Είναι πολύ ωραίο πράγμα. Στην Αθήνα αν δεν δώσεις ραντεβού δεν πρόκειται, να δεις κανέναν. Ανεβαίνω πάντα με μεγάλη χαρά. Δυστυχώς έχασα την μητέρα μου τον Νοέμβρη που μας πέρασε και πια δεν συνδυάζεται με ένα ταξίδι στον Σοχό.
Όσον αφορά το ενδεχόμενο μόνιμης επιστροφής στη Θεσσαλονίκη, ο ηθοποιός αναγνωρίζει ότι αυτό είναι δύσκολο. “Νομίζω δύσκολα θα ξανά επέστρεφα για μόνιμα. Η ζωή μου εδώ και 35 χρόνια είναι εδώ στην Αθήνα. Εδώ μεγαλώνει ο γιος μου και εδώ είναι όλη η ζωή μου. Και κάνω και ένα επάγγελμα που αν θέλεις, να είσαι μέσα στα πράγματα πρέπει να είσαι εδώ. Η Θεσσαλονίκη είναι υπέροχη αλλά έχει μόνο ένα Κρατικό Θέατρο. Δυστυχώς δεν έχεις τις επιλογές που έχεις στη Αθήνα. Και για αυτό έφυγα κιόλας. Πολιτιστικά θυμάμαι μια Θεσσαλονίκη που είχε πολύ υψηλά στάνταρ όταν ζούσα εκεί. Πάντα υπήρχε αυτή η θεωρία, ότι οι Θεσσαλονικείς είναι ένα δύσκολο, ψαγμένο και διαβασμένο κοινό και εύχομαι να ισχύει και τώρα”.
Μιλώντας για το θέατρο, ομολογεί ότι αποτελεί μια απαιτητική και δύσκολη εργασία, που απαιτεί υψηλό επίπεδο απόδοσης σε καθημερινή βάση. Ωστόσο, οι ευχάριστες στιγμές υπερτερούν των δυσάρεστων, καθώς, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «ο άνθρωπος έχει την τάση να ξεχνάει τα δυσάρεστα». Αναγνωρίζει, μάλιστα, με χαρά ότι η νέα γενιά ηθοποιών είναι ιδιαίτερα ταλαντούχα και καλά καταρτισμένη, με πρόσβαση σε ευκαιρίες που παλαιότερα δεν υπήρχαν, όπως σπουδές στο εξωτερικό και εξειδίκευση στη φωνή και το σώμα. Η πολυδιάστατη αυτή προσέγγιση καθιστά τους ηθοποιούς πληρέστερους και προσδίδει νέο δυναμισμό στον χώρο του θεάτρου.
Υπάρχει κάποια πολύ μεγάλη αλλαγή που έχετε παρατηρήσει στο θέατρο από την αρχή της καριέρας σας μέχρι σήμερα;
Αυτό που βλέπω με ευχάριστη έκπληξη είναι ότι τα νέα παιδιά είναι πάρα πολύ διαβασμένα και πολύ ταλαντούχα. Έχουν τις ευκαιρίες που δεν είχαμε εμείς. Ταξιδεύουν έξω, κάνουν μεταπτυχιακά, κατέχουν πράγματα που εμείς δεν κατείχαμε. Έχουν φοβερές σπουδές επάνω στο σώμα τους και στη φωνή τους και παίζουν μουσικά όργανα. Έχουμε μια νέα γενιά ηθοποιών η οποία είναι πολυτάλαντη. Και αυτό είναι ευχής έργον για το επάγγελμα αυτό, γιατί το θέατρο συμπεριλαμβάνει όλες τις τέχνες. Και όσο πιο μεγάλη ποικιλία και γνώση έχεις για την τέχνη γενικότερα, τόσο καλύτερος και πιο χρήσιμος ηθοποιός είσαι.
Όσον αφορά την κωμωδία, αναγνωρίζει ότι είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό είδος, το οποίο συχνά εμπεριέχει μια βαθιά θλίψη.
Σας λείπει να παίζετε έναν κωμικό ρόλο σε θέατρο, τηλεόραση κλπ.;
Ξέρετε και ναι και όχι. Γιατί η κωμωδία κρύβει πάντα μια μεγάλη θλίψη. Συνήθως οι θεατές γελάνε με το δράμα κάποιου. Στο Τrue West υπάρχει φοβερό γέλιο και χιούμορ, γι’ αυτό και ο Σέπαρτ το ονόμασε dark comedy. Θα το δείτε και θα καταλάβετε τι εννοώ. Αλλά γενικά είναι πιο δύσκολο να κάνεις κάποιον να γελάσει από το να τον κάνεις να συγκινηθεί. Είναι δύσκολη γιατί θέλει μια μεγάλη και βαθιά σοβαρότητα. Εγώ έχω κάνει κωμωδία αρκετά και στο θέατρο και στην τηλεόραση, έχω κάνει δύο Αριστοφάνηδες στην Επίδαυρο, δεν είναι εύκολη, αλλά είναι αναζωογονητική.
Όταν παίζεις σε κωμωδία και αισθάνεσαι, ότι τους έχεις αρπάξει τους θεατές και τρέχουν μαζί σου και γελάνε και συμμετέχουνε, είναι μεγάλη ικανοποίηση επάνω στην σκηνή. Ακούς τα πάντα από τους θεατές. Την σιωπή, την ανησυχία τους. Ξέρεις πολύ καλά αν τους έχεις μαζί σου και ταξιδεύουν στο θεατρικό έργο που κάνεις εκείνη την ώρα ή τους έχεις χάσει και θα φύγουν χειρότερα από ότι ήρθαν.
Σας είδαμε τώρα και στην ταινία Υπάρχω με πρωταγωνιστή τον Χρήστο Μάστορα. Παίξατε και εσείς έναν ρόλο εκεί. Γενικά για αυτή την ταινία έχουν ακουστεί διάφορα θετικά και αρνητικά σχόλια. Πώς τα ακούσατε εσείς σε αυτά;
Δεν έχω παρακολουθήσει και πολύ. Εμένα τα σχόλια για τον Χρήστο Μάστορα και τον ρόλο του ως Καζαντζίδης και τον τόπο καταγωγής του πραγματικά με λυπούν. Η επιλογή δεν είναι των θεατών. Υπάρχει μια άλλη ομάδα, που επιλέγει που θα παίξουμε και τι ρόλους θα παίξουμε. Ο Χρήστος για εμένα ήταν ο κατάλληλος για αυτόν τον ρόλο και είναι εξαιρετικός στην ταινία. Και στις πρόβες δούλεψε βαθιά και σκληρά. Και δεν σας κρύβω, ότι όταν είδα το αποτέλεσμα της ταινίας στην πρεμιέρα, έμεινα με το στόμα ανοιχτό με τις ικανότητες του Χρήστου. Και πραγματικά χαίρομαι γιατί σήμερα που μιλάμε η ταινία έχει ξεπεράσει τα 700.000 εισιτήρια. Και αυτό είναι το θέμα, εμείς θέλουμε πάντα να υπάρχουν θεατές αλλιώς η δουλειά μας δεν υπάρχει. Οπότε καλό θα είναι να κρίνουμε τους ανθρώπους για αυτό που βλέπουμε και δεν μπορούμε νομίζω, να έχουμε άποψη για όλα. Και εμένα αν με ρωτήσετε για πολλά πράγματα δεν ξέρω να απαντήσω.
Αν γυρνούσατε τον χρόνο λίγο πίσω, υπάρχει κάποια μέρα από το παρελθόν, που θα θέλατε, να ξανά ζήσετε;
Πολλές! Θα ήθελα να ζήσω οπωσδήποτε μία μέρα από τα παιδικά μου χρόνια στον Σοχό, με πολύ χιόνι και την οικογένειά μου μαζεμένη. Θα ήθελα να ζήσω πολλές μέρες στη Θεσσαλονίκη φοιτητής στο Κρατικό θέατρο. Θα ήθελα, να ζήσω μέρες της Αμερικής, αλλά δεν θα ήθελα να αλλάξω ποτέ τίποτα γιατί από τα λάθη βγαίνουν οι σωστές επιλογές και γίναμε αυτοί που είμαστε. Καλό είναι να είσαι περήφανος για αυτό που είσαι! Και πράγματα που έχουν ήδη συμβεί στο παρελθόν το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να συμφιλιωθείς μαζί τους και όχι να τα αφορίζεις.
Τι συμβουλή θα δίνατε στον έφηβο εαυτό σας;
Στο έφηβο εαυτό μου θα του έλεγα να μην ντρέπεται όπως ντρεπόταν, να περπατάει με το κεφάλι ψηλά, να έχει περισσότερο θάρρος και να τολμά περισσότερο. Εγώ ήμουν ένα πολύ μαζεμένο και ντροπαλό παιδί και είμαι ακόμη ντροπαλός. Έχω κάνει πολλή δουλειά να μπορώ να περπατάω ανάμεσα σε ανθρώπους που με αναγνωρίζουν να μου σφίγγουν το χέρι και να είμαι άνετος. Δεν είναι στη φύση μου και αυτό έχει να κάνει με το πως μεγάλωσα. Οπότε στον νεαρό Νίκο θα έλεγα να γίνει πιο ανοιχτός από πιο νωρίς γιατί θα κερδίσει περισσότερους φίλους.