Κάποτε τα social media ήταν το ημερολόγιό μας. Το timeline μας, γεμάτο φωτογραφίες, σκέψεις, ταξίδια, φαγητά, γενέθλια, memes, φίλους. Σήμερα όμως, κάτι έχει αλλάξει. Αν ρίξεις μια ματιά στο feed σου, θα δεις λιγότερες αναρτήσεις φίλων και περισσότερα reels, διαφημίσεις και “τέλειες ζωές” από influencers. Η κοινωνικότητα έδωσε τη θέση της στο… “περιεχόμενο”.
Σύμφωνα με έρευνες, σχεδόν το ένα τρίτο των χρηστών δημοσιεύει λιγότερο απ’ ό,τι πέρσι — και αυτό ισχύει κυρίως για τη Γενιά Ζ. Ο δημοσιογράφος Kyle Chayka, σε συνέντευξή του στο BBC, μιλά για μια νέα τάση που ονομάζει “posting zero”: το σημείο όπου οι “κανονικοί” άνθρωποι σταματούν να βρίσκουν λόγο να μοιράζονται τη ζωή τους δημόσια.
Από τα stories στη σιωπή
Όπως παρατηρεί ο Chayka, τα social media έγιναν λιγότερο κοινωνικά και περισσότερο… τηλεόραση. Δεν μπαίνουμε πια για να δούμε τι κάνει η παρέα μας, αλλά για να καταναλώσουμε περιεχόμενο – από luxury σπίτια μέχρι fashion trends και viral challenges. Οι πλατφόρμες, κυνηγώντας διαφημίσεις και engagement, γέμισαν τα feeds με brand posts και AI-generated βίντεο, αφαιρώντας το “ανθρώπινο” στοιχείο που κάποτε μάς κρατούσε εκεί.
Η κούραση του “δημοσιεύω τα πάντα”
Η δεκαετία του 2010 μάς έμαθε και την “άλλη όψη”: δημόσιο shaming, υπερέκθεση, άγχος για likes. Πολλοί συνειδητοποίησαν ότι τα οφέλη δεν αξίζουν το τίμημα. Αν δεν είσαι influencer, γιατί να ρισκάρεις viral “ντροπές” για μια φωτογραφία από το brunch σου; Όπως λέει ο Chayka, “οι άνθρωποι αρχίζουν να βλέπουν πως είναι προτιμότερο να στείλεις απλώς ένα μήνυμα σε φίλους παρά να κάνεις δημόσιο ποστ”.
Η νέα “ιδιωτική κοινωνικότητα”
Η κοινωνικότητα δεν χάθηκε — απλώς μετακινήθηκε. Αντί για δημοσιεύσεις, στέλνουμε DM, συμμετέχουμε σε group chats, μοιραζόμαστε stories μόνο με “close friends”. Οι Gen Z δείχνουν να επιλέγουν μικρότερους, πιο “επιμελημένους” κύκλους, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Και παρότι έχουμε φτάσει, όπως λέει ο Chayka, στο “peak social media”, η ανάγκη για επικοινωνία παραμένει. Ίσως το μέλλον να φέρει νέες εφαρμογές πιο “ανθρώπινες”, ή ακόμη και επιστροφή στις δια ζώσης σχέσεις — μια αναβίωση της πραγματικής επαφής.
Το μέλλον των feeds
Σε πέντε χρόνια, προβλέπει ο Chayka, το feed μας θα μοιάζει περισσότερο με τηλεοπτικό κανάλι: επαγγελματικό, αλγοριθμικό, ατελείωτο. Το κοινωνικό κομμάτι θα ζει αλλού — στα μηνύματα, στις παρέες, στην offline ζωή. Ίσως, μέσα από αυτή τη σιωπή, να ξαναθυμηθούμε γιατί μιλούσαμε εξαρχής.
Ίσως τελικά, το “posting zero” να μην είναι το τέλος των social media, αλλά η αρχή μιας πιο ειλικρινούς, πιο ιδιωτικής εποχής επικοινωνίας.
