συνέντευξη στον Χρήστο Σατανίδη
Από ποια ηλικία ξεκινά ο άνθρωπος να έχει μνήμες; Από αυτήν την ηλικία αγάπησα κι εγώ τη Γλυκερία.
Διότι, ανάμεσα στην πλούσια δισκοθήκη της οικογένειας μου, επέλεξα ενστικτωδώς να ακούω τη Γλυκερία και τα «Σμυρνέϊκα». Στα 5 μου χρόνια, ζήτησα, ο πρώτος δίσκος που θα αγόραζαν οι γονείς μου για μένα να είναι δικός της, Και μέχρι σήμερα, δε σταμάτησα ποτέ, να τη θαυμάζω, να την αγαπώ και να τη σέβομαι.
Διότι, η Γλυκερία, που είναι μια εκ των σπουδαιότερων καλλιτεχνών του τόπου μας, που προσέφερε τα μέγιστα στον πολιτισμό μας, που είναι μία από τις 3 εμπορικότερες τραγουδίστριες όλων των εποχών, που έκανε ανθρώπους σαν και μένα, να μάθουμε ρεμπέτικα, παραδοσιακά και Σμυρνέϊκα τραγούδια με τη φωνή της, δε χρειάστηκε να φωνάξει ποτέ «ΕΓΩ». Αθόρυβα, ακολουθώντας το δικό της σύστημα αξιών, και αντίθετα σε ένα χώρο, που επιβάλλει μια επίδειξη επιτευγμάτων, η σπουδαία Γλυκερία μας, κινείται με κριτήρια, το καλό τραγούδι, τις καλές προθέσεις και το ένστικτο.
(Η συζήτηση που θα ακολουθήσει, γίνεται στον ενικό, μετά από επιθυμία της ίδιας της Γλυκερίας).
ΧΣ: Αρχικά να σε καλωσορίσω στον «Εξώστη».
Γ: Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση.
ΧΣ: Να σε καλωσορίσω και στη Θεσσαλονίκη; Διότι είναι πολλά τα χρόνια που μένεις στην Αθήνα, αλλά έζησες και πολλά χρόνια εδώ.
Γ: Από τη στιγμή που άρχισα να ασχολούμαι με το τραγούδι, μετακόμισα στην Αθήνα, διότι αυτή είναι η βάση για να κάνεις το οτιδήποτε στο χώρο.
Έχω όμως την αίσθηση, πως το 90% των Ελλήνων, νιώθουν τη Θεσσαλονίκη ως δεύτερη πατρίδα τους. Είναι ελκυστική αυτή η πόλη. Για τα φαγητά, την Άνω πόλη, την παραλία. Έχουμε πολλούς λόγους να αγαπάμε τη Θεσσαλονίκη. Σίγουρα έχω συναισθηματικούς λόγους να την αγαπώ προσωπικά. Έζησα σημαντικά χρόνια στη Θεσσαλονίκη, και όλες τις εφηβικές «αλητείες» μου τις έκανα εκεί. Την αγαπώ με ένα διαφορετικό τρόπο, την αισθάνομαι πατρίδα, έναν τόπο ζεστασιάς.
ΧΣ: Και μουσικά θα έλεγα, πως παρόλο που τυπικά, δεν ανήκεις στη λεγόμενη «Σχολή της Θεσσαλονίκης», σε νιώθουμε ως ένα μέλος της. Συνεργάστηκες από νωρίς με καλλιτέχνες όπως ο Νίκος Ξυδάκης ή ο Νίκος Παπάζογλου.
Γ: Δογματικά και πνευματικά ναι, ανήκω στη σχολή αυτή. Είναι και κάτι ακόμα, είμαι πολύ κοντά στο ανατολίτικο στοιχείο και νιώθω πως η Θεσσαλονίκη έχει πολλά στοιχεία της Ανατολής. Υπήρξε μια πόλη πολύπολυτισμική, όπου ζούσαν μαζί άνθρωποι διαφορετικών πολιτισμών, θρησκειών, άλλης κουλτούρας. Όλο αυτό δημιούργησε κάτι ξεχωριστό και μοναδικό στη Θεσσαλονίκη.
ΧΣ: Αν σου ζητούσα, να μου πεις την πιο έντονη ανάμνηση που έχεις από τη Θεσσαλονίκη;
Γ: Οι καλές αναμνήσεις, είναι εικόνες, που είναι πάρα πολλές. Από την παραλία, τα café, τις παρέες και τις αταξίες που κάναμε. Μία κακή μνήμη είναι, όταν μίλησα άσχημα σε μία καθηγήτρια και με διώξανε από το σχολείο. Δεν την φέρω ως βάρος, αλλά μου έχει μείνει μέσα μου. Μία κακή στιγμή, πάνω στην «τρέλα» της εφηβείας. Θυμάμαι επίσης έντονα, όταν έγινε η δικτατορία. Πήγαινα στο γυμνάσιο, στην Ικτίνου, ενώ μέναμε στην Ξηροκρήνη. Ξαφνικά βλέπω στρατό γύρω από την Αγία Σοφία αρχικά και ύστερα παντού. Δεν κυκλοφορούσαν τα λεωφορεία και γύρισα με τα πόδια σπίτι, μόνη σε μία τέτοια συνθήκη.
ΧΣ: Έχεις παραδεχθεί πως πέρασες μία έντονη εφηβεία. Αν είχες μπροστά σου, την έφηβη Γλυκερία, τι θα την συμβούλευες;
Γ: Να λέει πολλά όχι, να μη συμβιβάζεται, να κάνει «επανάσταση» υπέρ του ευατού της και να διεκδικεί πράγματα για το μέλλον. Και αυτή θα ήταν η συμβουλή μου για όλα τα παιδιά στην εφηβεία. Πρέπει να αντιδρούμε και να διεκδικούμε πράγματα. Μέσα από αγώνες, όποιου είδους αγώνες.
ΧΣ: Ξέρω πως έχεις και μια ανάμνηση, με τον Στέλιο Καζαντζίδη, από τα χρόνια που ζούσες στη Θεσσαλονίκη.
Γ: Βέβαια. Πήγαινε συχνά σε ένα καφενείο στη γειτονιά μας. Ο πατέρας μου, είχε τότε μπομπινόφωνο και είχε πολλά τραγούδια του. Τον είδα λοιπόν στο καφενείο, και πάω, μικρό παιδάκι τότε και του λέω «Κύριε Καζαντζίδη, ο μπαμπάς μου σας αγαπάει πολύ και ακούμε τα τραγούδια σας». Χαμογέλασε ο άνθρωπος γλυκά. Μετά τον είδα ξανά, στο νοσοκομείο, λίγο πριν πεθάνει. Ζήτησα την άδεια να τον επισκεφθώ και μου την δώσανε. Ήταν οι δύο φορές που τον συνάντησα.
ΧΣ: Δεν τον συνάντησες, όταν στο δίσκο του «Τραγουδώ», του έκανες δεύτερες φωνές;
Γ: Όχι. Είχε κάνει τις ηχογραφήσεις του και εγώ καλέστηκα στην πορεία να τραγουδήσω.
ΧΣ: Κάνω ένα συνειρμό τώρα, μιας και είπαμε για το δίσκο «Τραγουδώ». Σε άκουσα να λες σε παλαιότερη συνέντευξη σου, πως προτιμάς να λες ότι τραγουδάς και όχι πως ερμηνεύεις.
Γ: Το «ερμηνεύω» το αντιλαμβάνομαι σαν να εξηγώ κάτι. Το «τραγουδώ», βγαίνει από το ρήμα «’Αδω».
Νομίζω πως κάποιος πρέπει να είναι τραγουδιστής. Ερμηνευτής μπορεί να είναι και ένας άνθρωπος που μπορεί να έχει ωραία εκφραστικά μέσα μόνο, και να ερμηνεύει – εξηγεί. Αυτή τη διαφορά βρίσκω.
ΧΣ: Όταν όμως βρίσκεσαι, σε μία ευτυχισμένη στιγμή σου, και καλείσαι να πεις , ένα τραγούδι μεγάλου πόνου, όπως το «Ζω με αναστεναγμό», δεν αισθάνεσαι πως πρέπει να μπεις στο «ρόλο» του και να το ερμηνεύσεις;
Γ: Αυτό γίνεται αυτόματα, δεν το προγραμματίζεις. Το τραγούδι υπάρχει μέσα μου, υπάρχει στο dna μου. Και το λυγμό θα κάνω, και τον αμανέ. Δε χρειάζεται να αλλάξω την καλή διάθεση μου, για να πω ένα τραγούδι που λέει κάτι πιο βαθύ, πιο πονεμένο.
ΧΣ: Είσαι μια καλλιτέχνης, που έχεις μια τεράστια καριέρα. Έχεις πει τα πάντα. Έχεις προσφέρει στον πολιτισμό μας, μαθαίνοντας μας τους νεότερους, από τραγούδια της παράδοσης, μέχρι παλιά λαϊκά και ρεμπέτικα. Δε το αμφισβητεί κανείς και ξέρουμε πολύ καλά, πως ήσουν πάντα εκτός του, λεγόμενου, συστήματος. Δε σε άκουσα ΠΟΤΕ, να πεις «ΕΓΩ, που έκανα αυτό. ΕΓΩ, που έκανα εκείνο». Και επέτρεψε μου να πιστεύω, πως πολύς κόσμος παρασύρεται από αυτό το «ΕΓΩ» που πολλοί καλλιτέχνες προωθούν. Εσύ ως Γλυκερία, δεν ένιωσες, έστω μια φορά, να «φωνάξεις» για πράγματα που έχεις κάνει;
Γ: Όχι. Αυτός είναι ο χαρακτήρας μου και αυτή είναι η στάση μου, απέναντι στη ζωή και στα πράγματα. Αισθάνομαι και θέλω, οι άνθρωποι να έχουν αυξημένη αντίληψη, Να καταλαβαίνουν τι είναι τι. Ποιος τραγουδάει τι, πως, γιατί. Τι έχει κάνει ο καθένας. Οι άνθρωποι δεν πρέπει να παρασύρονται από πηχυαίους τίτλους. Προσωπικά δε θέλω τονίσω κάτι, για να δει ο κόσμος έναν τίτλο. Θέλω να δουν την ουσία. Και αυτό με ενδιαφέρει ως Γλυκερία, για όλα τα θέματα, όχι μόνο για το τραγούδι ή την πορεία μου.
ΧΣ: Σε σχέση με το «Εγώ» που συζητάμε, παρατήρησα, σε αρκετές συνεντεύξεις σου, να ξεκινάς μια απάντηση με το «Εγώ» και αμέσως μετά να λες «Συγνώμη για το εγώ».
Γ: Όπως ενοχλούμαι όταν το ακούω πολύ από άλλους, δε θέλω να κάνω το ίδιο. Ξεκινώντας με το «Εγώ», θα πεις κάτι βαρύγδουπο για τον ευατό σου. Με ενοχλεί αυτή η λέξη. Σαφώς και υπάρχει στο λεξιλόγιο μας, τη γραμματική μας, αλλά μπορεί να ειπωθεί με πολλούς τρόπους. Δε μου αρέσει να την χρησιμοποιούμαι για να πούμε τα «τσιτάτα» μας. Και πιστεύω πως βαθιά, στο υποσυνείδητο του κάθε ανθρώπου, συμβαίνει το ίδιο.
ΧΣ: Δικά σου λόγια και πάλι. Στην εκπομπή «Νύχτα στάσου», πριν ένα χρόνο. «Είναι εποχή ξεκαθαρίσματος, ο καθένας θα πάρει αυτό που του αξίζει». Ξεκινώντας από την καριέρα σου, υπάρχει κάτι που θεωρείς πως δε σου έχει αποδοθεί;
Γ: Όχι, δεν έχω κανένα παράπονο. Ξέρω πως αν υπάρχει κάτι δε μου έχει αποδοθεί, οφείλεται στον ευατό μου και όχι σε άλλους. Οφείλεται στη διαχείριση του ευατού μου, αυτού που είμαι και του χαρακτήρα μου. Δε θα αλλάξω όμως το χαρακτήρα μου, για να κερδίσω και αυτά που ίσως, δεν έχω κερδίσει.
ΧΣ: Σε σχέση με την κοινωνία;
Γ: Είναι μια εποχή που συμβαίνουν τρομερά πράγματα. Όμως μέσα από τα δύσκολα, έρχονται και τα καλά. Βλέπω πως ο κόσμος αρχίζει και διεκδικεί πράγματα. Σίγουρα υπάρχουν καταστάσεις που μένουν κολλημένες και σταθερές, αλλά δε θα τις αντέξει η νέα εποχή. Μπαίνει μια νέα εποχή, το φως λάμπει περισσότερο, θα φωτιστεί το μυαλό των ανθρώπων, θα λάμψουμε περισσότερο όλοι μας και θα σκορπίσουμε το φως γύρω μας, για να γίνουν καλύτερα όλα. Απλά θέλει υπομονή. Οι αλλαγές θέλουν χρόνο για να γίνουν. Θυμάμαι από μικρό παιδάκι, από όταν άρχισα να καταλαβαίνω κάποια νοήματα, με σημαντικές προεκτάσεις, να μιλάμε για αυτήν την αλλαγή που πρέπει να γίνει. Τώρα όμως υπάρχει μια επιτάχυνση.
ΧΣ: Σε σχέση πάντως με την ελληνική κοινωνία, δυστυχώς με αφορμή το έγκλημα των Τεμπών, είναι τώρα η πρώτη φορά, που αισθάνομαι πως «ΝΑΙ», ήρθε η ώρα της αλλαγής, η ώρα μιας ένωσης, που δεν έχει να κάνει με κόμματα και εξουσίες.
Γ: Κι εγώ είμαι αισιόδοξη και πιστεύουμε τα ίδια πράγματα. Καταλαβαίνει ο κόσμος τι τον αδικεί και διεκδικεί το δίκιο του. Βλέπουμε φως.
ΧΣ: Έχεις τραγουδήσει, κι ένα πολύ αγαπημένο μου τραγούδι, από τα πιο «κρυφά». «Ακόμα στο καλό εγώ πιστεύω, ακόμα την πιστεύω τη ζωή».
Γ: Μόνο στο καλό πιστεύω, και πιστεύω πως αυτός είναι ο προορισμός του ανθρώπου. Να ζει με το καλό και την αρετή. Δεν πιστεύω στο κακό. Είναι όπως το φως και το σκοτάδι. Αν στο απόλυτο σκοτάδι, ανάψεις ένα κεράκι, επικρατεί το φως.
ΧΣ: Υπάρχει κάτι ακόμα που παρατηρώ συχνά σε σένα. Είτε σε κάποια συνέντευξη ή σε μια παρουσίαση τύπου, κάποιος συνάδελφος σου, μιλήσει με πολύ καλά λόγια για σένα, αισθάνομαι πως νιώθεις αμήχανα.
Γ: Αυτό είναι μια προέκταση, αυτού που συζητήσαμε πριν. Για το ότι δε θέλω να βάζω το «Εγώ» μπροστά. Προέρχεται από την ίδια πηγή. Φυσικά και νιώθω όμορφα οι συνάδερφοι μου να λένε καλά λόγια για μένα, το ίδιο κάνω κι εγώ όταν το αισθάνομαι πραγματικά. Θα παινέψω πάρα πολύ, τους συναδέρφους που θαυμάζω ειλικρινά.
ΧΣ: Με λόγια βαθιάς εκτίμησης, μου είχε μιλήσει το καλοκαίρι ο Κώστας Μακεδόνας για σένα, με τον οποίο θα βρεθείτε «Αντικριστά», στο Vergina Theatro, από το Σάββατο 1 Μαρτίου.
Γ: Με τον Κώστα έχουμε βρεθεί «Αντικριστά» πολλές φορές στο παρελθόν, έχοντας μοιραστεί αρκετές σεζόν μαζί. Τον είχα γνωρίσει από το ξεκίνημα του, σε μια εκπομπή του Γιώργου Παπαστεφάνου και είχε μια απίστευτη εξέλιξη. Είναι και ο χώρος εξαιρετικός, που σε προδιαθέτει να κάνεις όμορφα πράγματα. Θα στηρίξουμε κυρίως το λαϊκό τραγούδι και μαζί μας, ο νεότερος της παρέας και σπουδαίος τραγουδιστής, ο Χάρης Μακρής. Την επιμέλεια του προγράμματος έχει αναλάβει ο Στέλιος Φωτιάδης και θα διασκεδάσουμε, θα χορέψουμε αλλά και θα πάρουμε και πολλές ανάσες αγάπης.
ΧΣ: Στις 12/3, το κοινό της Θεσσαλονίκης, θα μπορέσει να σε χαρεί και στη συναυλία της Λίνας Νικολακοπούλου «Να ‘ταν η χαρά οικόπεδο».
Γ: Θα είναι μια εμφάνιση στη συναυλία αυτή, καθώς συμμετέχουν πολλοί και σημαντικοί τραγουδιστές.
Θα ήθελα να πω όμως για αυτή τη σπουδαία γυναίκα – καλλιτέχνη, πως αυτή η συνεργασία μας έφερε πολύ κοντά. Γνωριστήκαμε τώρα ουσιαστικά, και σκέφτομαι πως, ποτέ δεν είναι αργά για τίποτα. Ευτυχισμένη για αυτή τη γνωριμία.
ΧΣ: Να κλείσουμε μουσικά. Αν σου ζητούσα έναν στίχο, που να αισθάνεσαι ότι γράφτηκε για σένα και μόνο, ποιος θα ήτανε;
Γ: Από τα τραγούδια που έχω πει ή γενικά;
ΧΣ: Ότι νιώθεις πιο δικό σου.
Γ: Ο Σαράντης Αλιβιζάτος μου είχε γράψει, ένα σπουδαίο τραγούδι, που λέγεται «Δε με τρομάζει» και με εκφράζουν όλα τα λόγια του. Επίσης το «Μέχρι να βρούμε ουρανό», διότι αυτό είναι στην ουσία. Το βάσανο μέχρι να βρούμε το φως, Το moto μου είναι να έχω ειρήνη και γαλήνη στην ψυχή μου, να έχει ειρήνη και αγάπη ο κόσμος.
Το μικρόφωνο κλείνει, αλλά η συζήτηση με τη Γλυκερία συνεχίζει για αρκετή ώρα.
Και ναι, η Γλυκερία είναι μια από τις μεγαλύτερες φωνές που είχαμε ποτέ, αλλά είναι και ένας άνθρωπος με ουσιαστική μόρφωση, και από τη συζήτηση μαζί της, έχεις ένα δώρο. Φως!
EIΣΙΤΗΡΙΑ
https://www.more.com/gr-el/tickets/music/glykeria-k-makedonas-antikrista/