Υπάρχουν άνθρωποι που συλλέγουν παλιές ιστορίες και άλλοι που συλλέγουν παλιά αντικείμενα. Στην περίπτωση της Έμμης Τσάντα, αυτά τα δύο συνδυάζονται με μοναδικό τρόπο. Το παλαιοπωλείο της στη Δράμα είναι μια χρονομηχανή που ταξιδεύει όποιον περνάει το κατώφλι της σε άλλες εποχές, σε σπίτια που δεν υπάρχουν πια, σε ζωές που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους πάνω στο ξύλο, στο μέταλλο και στο ύφασμα.
Η Έμμη δεν βρέθηκε τυχαία σε αυτόν τον κόσμο. Η ιστορία της είναι δεμένη με το παλαιοπωλείο, όπως και η ιστορία του μαγαζιού είναι δεμένη με την οικογένειά της. Ο πατέρας της, Αλέξανδρος Τσάντας, υπήρξε συλλέκτης και γνώστης των αντίκων για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, αφήνοντας πίσω του ένα ανεκτίμητο απόθεμα γνώσης, εμπειρίας και αγάπης για το παλιό. Όταν εκείνος έφυγε από τη ζωή, το 2019, η Έμμη και ο αδερφός της, Νικόλας, πήραν στα χέρια τους τη σκυτάλη, αποφασισμένοι να συνεχίσουν την κληρονομιά του.
Κάθε αντικείμενο έχει τη δική του αφήγηση. Κάθε τραπέζι έχει φιλοξενήσει γέλια και οικογενειακά γεύματα, κάθε γραφομηχανή έχει γεννήσει γράμματα και σκέψεις, κάθε καθρέφτης έχει αντανακλάσει στιγμές μιας άλλης εποχής.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, η Έμμη μάς ξεναγεί στον κόσμο της. Μας μιλάει για τα αντικείμενα που την έχουν συγκινήσει, για τις αναμνήσεις που ξυπνούν στους επισκέπτες της, για το πώς οι νέοι έχουν αρχίσει να αγαπούν ξανά το vintage και για τη συγκινητική σχέση της με τον πατέρα της, τον άνθρωπο που της δίδαξε πως το παλιό δεν είναι ποτέ ξεπερασμένο – είναι απλώς γεμάτο ιστορίες που περιμένουν να ειπωθούν.
Τι μπορεί να βρει κάποιος μπαίνοντας στο μαγαζί σας; Υπάρχουν αντικείμενα με ιδιαίτερη ιστορία που ξεχωρίζεις;
Τα πάντα μπορεί να βρει κάποιος. Μεγάλα έπιπλα , όπως τραπεζαρίες, μπαούλα, μπουφέδες μέχρι και πόρτες παλιών σπιτιών. Φωτιστικά. Καθρέφτες, ρολόγια, κηροπήγια, κορνίζες, κάβες, κρύσταλλα και γυαλικά, παλιές διαφημίσεις, ραπτομηχανές, γραφομηχανές, ράδια και πικάπ. Πορσελάνες ,πίνακες. Παλιά εργαλεία κ.α.
Αυτό που εγώ ξεχωρίζω είναι τα διάφορα εργαλεία υφαντικής, γιατί μου προκαλεί μεγάλη εντύπωση το πώς οι γυναίκες εργαζόντουσαν πολύ σκληρά με εργαλεία βαριά , ξύλινα και χειροποίητα τα οποία ήταν στην ουσία και η προίκα τους , η οποία ήταν πολύ σημαντική για να παντρευτούν και να βιοποριστούν καλύτερα. Η ξάντρια μαλλιού, η ανέμη, η σαΐτα αργαλειού και άλλα μου προκαλούν πάντα μια ανατριχίλα γιατί εμείς στις μέρες μας αγοράζουμε ρούχα κάθε μέρα και τα βαριόμαστε αμέσως , ενώ παλιά χρειαζόταν πλήρης αφοσίωση για να δημιουργήσει η κάθε νοικοκυρά τη προίκα της, μια κουβέρτα ένα κιλίμι, μια ζεστή φορεσιά.
Ποιοι είναι οι «θησαυροί» που έχεις ανακαλύψει όλα αυτά τα χρόνια; Υπήρξε κάποιο αντικείμενο που σε συγκίνησε;
Εγώ σαν Έμμη, ασχολούμαι εντατικά με το παλαιοπωλείο από το 2019, δηλαδή από τότε που χάσαμε τον πατέρα μας. Είμαι 28 χρονών και δεν έχω την εμπειρία, ούτε τα βιώματα που είχε εκείνος. Πιστεύω ότι είναι όλο το μαγαζί ένας θησαυρός , το λένε άλλωστε και οι άνθρωποι που μας επισκέπτονται, είτε ψωνίζουν είτε όχι. Σε ταξιδεύει πίσω στο χρόνο και σε συγκινεί, σε γαληνεύει. Οι αντίκες έχουν μια ρομαντική αύρα, αναπολείς, ταξιδεύεις στο παρελθόν και χάνεσαι στις σκέψεις σου. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι πελάτες μου, μου διηγήθηκαν προσωπικά τους βιώματα από την παιδική τους ηλικία. Πως τα πράγματα που πουλάω τους θυμίζουν τα παιδικά τους χρόνια, τους ανθρώπους που είχαν δίπλα τους και νοσταλγούν. Είναι για μένα όλα έργα τέχνης, χειροποίητα πράγματα ιδιαίτερα, σκαλιστά με λεπτομέρειες. Ο τεχνίτης παλιά δεν έφτιαχνε ένα απλό φωτιστικό, ένα ντουί, ένα καπέλο χάρτινο και γεια σας. Έδινε όλη του τη τέχνη και τη μαεστρία για να δημιουργήσει κάτι το μοναδικό.
Οι πελάτες σας είναι κυρίως συλλέκτες ή άνθρωποι που ψάχνουν κάτι ιδιαίτερο για το σπίτι τους; Έχεις δει αύξηση στο ενδιαφέρον για vintage και παλιά αντικείμενα;
Οι πελάτες μου είναι κυρίως άνθρωποι που ψάχνουν κάτι ιδιαίτερο για το σπίτι τους ή το μαγαζί τους. Έχω συνεργαστεί και με συλλέκτες φυσικά, αλλά οι περισσότεροι είναι απλώς λάτρεις του παλιού, που δεν μπορούν τη μονοτονία στο χώρο τους και ψάχνουν κάτι το ξεχωριστό. Έχω δει μεγάλη αύξηση στο ενδιαφέρον για vintage και παλιά αντικείμενα και αυτό που με χαροποιεί ιδιαίτερα είναι ότι το 60 τοις εκατό των πελατών μου είναι νέοι. Νέοι με φρέσκιες και πρωτοπόρες ιδέες διακόσμησης, συνδυάζοντας το μοντέρνο με το παλιό, κάτι που κι εγώ η ίδια λατρεύω και προτείνω.
Υπάρχει κάποιο αντικείμενο που μπήκε στο μαγαζί και δεν ήθελες να το αποχωριστείς;
Η αλήθεια είναι πως επειδή εγώ μεγάλωσα εδώ μέσα, είμαι συναισθηματικά δεμένη μέχρι και με τους τοίχους. Πάντα στεναχωριέμαι όταν πουλάω κάτι γιατί είναι σαν να φεύγει ένα μέλος της οικογένειας… είναι και που όλα μου θυμίζουν τον μπαμπά μου, τους κόπους του και την αγάπη του για το μαγαζί μας. Φυσικά αυτό κρατάει πολύ λίγο, και οι πελάτες μου πάντα με καθησυχάζουν ότι το αντικείμενο πάει σε καλά χέρια. Νομίζω όμως ότι αυτά που δεν θα μπορούσα να αποχωριστώ με τίποτα είναι τα χειροποίητα έπιπλα που έφτιαξε ο μπαμπάς μου, κάτι ολόσωμους καθρέφτες και κάτι βιβλιοθήκες για προφανείς λόγους. Μου αρέσει πολύ να πουλάω, επομένως καταφέρνω να διαχειρίζομαι την όποια συγκίνηση.
Η Δράμα έχει ιστορικό και πολιτιστικό βάθος. Βρίσκετε συχνά αντικείμενα με τοπική ιστορία; Έχετε μάθει ενδιαφέρουσες ιστορίες από τους κατοίκους της πόλης;
Ναι και φυσικά έχει. Η αλήθεια είναι πως δεν βρίσκω συχνά διότι ο κόσμος αναγνωρίζει πότε κάτι είναι σπουδαίο κειμήλιο και δε τα πουλάνε. Έχω ακούσει διάφορες ιστορίες κυρίως από τη Βουλγαρική κατοχή .Πρόσφατα, ένας φίλος , μου διηγήθηκε την ιστορία του παππού του, ο οποίος συμμετείχε στην εξέγερση της Δράμας κατά των Βουλγάρων το Σεπτέμβρη του 1941. Ο φίλος μου έχει αυτή τη στιγμή την ξιφολόγχη του παππού στο σπίτι και μου την έδειξε. Μόλις την έβγαλε από τη θήκη της ανατριχιάσαμε και οι δύο και με το πόσο κοφτερή είναι αλλά φυσικά και για την ιστορία της.
Ο παππούς του γλίτωσε τη μαζική σφαγή και πέθανε από γεράματα. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του έγινε ράφτης, πήρε μία ραπτομηχανή, που επίσης διατηρεί στο σπίτι του ο φίλος μου, και έραβε πανιά για στρατιωτικά αλεξίπτωτα. Είχε φτιάξει και ένα παιδικό μικρό αλεξίπτωτο για να παίζει ο εγγονός του και αυτό που με συγκινεί ιδιαίτερα στην ιστορία αυτή είναι πως ένας άνθρωπος που πέρασε όλες αυτές τις δύσκολες καταστάσεις, πολέμους και πείνα, ήταν τόσο τρυφερός και νοιαζόταν πολύ για τον μικρό του εγγονό.
Αν μπορούσες να φέρεις έναν άνθρωπο από το παρελθόν να περιηγηθεί στο παλαιοπωλείο ποιον θα διάλεγες και γιατί;
Δεν θα ήταν άλλος από τον πατέρα μου, Αλέξανδρο Τσάντα. Θα του έδειχνα τα πάντα, την ανακαίνιση που κάναμε, τα social που διαχειρίζομαι και το site. Θα του έδειχνα και τη παραμικρή πινελιά που έχω βάλει στο παλαιοπωλείο… γιατί το πονούσε πολύ το μαγαζί και είμαι σίγουρη πως θα χαιρόταν πολύ με την εξέλιξη του. Ελπίζω να τα βλέπει και να μας καμαρώνει.
