Η εικόνα είναι γνώριμη: σκαλοπάτια που τρίζουν, κουφώματα που έχουν ξεμείνει από άλλη δεκαετία, μπαλκόνια χωρίς προστασία από βροχές και ήλιο. Όλο και περισσότεροι ενοικιαστές στο κέντρο της Θεσσαλονίκης ζουν σε διαμερίσματα που δεν ανακαινίστηκαν ποτέ, ενώ το ενοίκιο ανεβαίνει με σταθερή συνέπεια. Τί συμβαίνει τελικά με τα σπίτια του κέντρου; Γιατί οι ιδιοκτήτες φαίνεται να τα έχουν εγκαταλείψει στην τύχη τους;
«Όταν μπήκαμε στο σπίτι, η ιδιοκτήτρια μας είχε υποσχεθεί πως θα αλλάξει τα κουφώματα και θα φτιάξει κάποια βασικά. Δέκα χρόνια μετά, τίποτα δεν έγινε. Οι τέντες σκίστηκαν και τις αλλάξαμε μόνοι μας. Από τη μία πλευρά — γιατί από την άλλη, ούτε καν υπάρχουν. Και κάθε δυο χρόνια, το ενοίκιο ανεβαίνει», λέει η Κατερίνα, που ζει σε διαμέρισμα στην Ολύμπου. Το “θα φτιαχτεί” έχει γίνει μόνιμη επωδός — αλλά ποτέ πράξη. Ο Χρήστος, που μένει σε ρετιρέ στη Φιλίππου, περιγράφει: «Το μπαλκόνι είχε μια σκεπή από σιδηροκατασκευή — σάπισε με τα χρόνια και τώρα την αφαιρούν χωρίς να την αντικαταστήσουν έστω με μια φτηνή τέντα. Θα μείνουμε με τεράστιο μπαλκόνι τελείως εκτεθειμένο στον αέρα και στη βροχή. Έχουμε πράγματα έξω. Τι θα τα κάνουμε;». Σε μια πόλη που η πολυκατοικία είναι ο κανόνας, η έλλειψη φροντίδας για τα εξωτερικά σημεία είναι δείγμα γενικότερης παραμέλησης. Η Μαρία μένει χρόνια στο ίδιο σπίτι στην Άνω Πόλη. «Το σπίτι απλά καταρρέει. Κάνω μόνη μου επισκευές, φτιάχνω ό,τι μπορώ. Οι ιδιοκτήτες λένε συνέχεια πως δεν έχουν λεφτά. Ούτε τις σάπιες βρύσες δεν αλλάζουν. Και δεν ντρέπονται να ζητούν και αύξηση στο ενοίκιο».
Πολλοί ιδιοκτήτες δείχνουν να κρατούν τα διαμερίσματα ζωντανά… ίσα-ίσα. Δεν επενδύουν σε ανακαινίσεις, ούτε φροντίζουν για βασικές υποδομές. Περιμένουν; Να τα πουλήσουν ως «επενδυτικά» ακίνητα για Airbnb; Να εκμεταλλευτούν τη φήμη του «κέντρου» που πάντα θα έχει ζήτηση; Ή απλά, ελπίζουν ότι οι ενοικιαστές θα μείνουν για πάντα χωρίς να απαιτούν τίποτα;
Το αποτέλεσμα πάντως είναι σαφές: τα σπίτια γερνάνε, οι ενοικιαστές τα συντηρούν από την τσέπη τους, και οι ιδιοκτήτες κρατούν τα κλειδιά χωρίς καμία ευθύνη.