Το «Nevermind» των Nirvana είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο καθοριστικά άλμπουμ στην ιστορία της ροκ. Το εξώφυλλό του –με το μωρό να βουτά σε μια πισίνα κυνηγώντας ένα δολάριο περασμένο σε αγκίστρι– έγινε θρυλικό και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από την πρώτη στιγμή. Το άλμπουμ κυκλοφόρησε το 1991, γνώρισε τεράστια επιτυχία και έκανε τον μικρό Spencer Elden –το μωρό της φωτογραφίας– ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πρόσωπα της δεκαετίας.
Από φωτογράφιση ρουτίνας σε εξώφυλλο-σύμβολο
Ο Spencer γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1991 και οι γονείς του, φίλοι του φωτογράφου Kirk Weddle, δέχτηκαν να συμμετάσχει το μωρό σε μια φωτογράφιση για καλλιτεχνικούς σκοπούς, με αμοιβή μόλις 200 δολάρια. Κανείς τότε δεν φανταζόταν πως η εικόνα αυτή θα γινόταν εξώφυλλο ενός δίσκου που θα πουλούσε πάνω από 30 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως και θα έγραφε ιστορία.
Ενστάσεις, προκλήσεις και η απόφαση του Cobain
Η δισκογραφική εταιρεία DGC είχε τις επιφυλάξεις της για τη χρήση της εικόνας, λόγω του γυμνού παιδιού. Ο Kurt Cobain όμως απάντησε προκλητικά: «Όποιος ενοχλείται, μάλλον έχει δικά του θέματα». Έτσι, η φωτογραφία εγκρίθηκε χωρίς τροποποιήσεις και το εξώφυλλο έγινε σημείο αναφοράς για μια ολόκληρη εποχή.
So Spencer Elden the baby from Nirvana’s Nevermind album cover is suing the band and Kurt Cobain’s estate claiming the cover was child porn and yet he recreated the famous pic many times. (Sounds like someone needs money) story below 👇🏻 what are your thoughts? https://t.co/1a2CjFh3co pic.twitter.com/Wo7MAhQsoR
— Decades Of ROCK (@Rockdecades) August 25, 2021
Ο Spencer ήθελε να είναι το μωρό του Nevermind
Για αρκετά χρόνια ο Elden δεν είχε κανένα πρόβλημα με τη φήμη που του χάρισε το εξώφυλλο. Μάλιστα, είχε ποζάρει ξανά σε αναπαραστάσεις της φωτογραφίας –ακόμα και στην 25η επέτειο του άλμπουμ το 2016– ενώ είχε δηλώσει πως θα το έκανε και γυμνός, αν ο φωτογράφος δεν το έβρισκε ακατάλληλο. Είχε ακόμη κάνει τατουάζ στο στήθος του τη λέξη «Nevermind». Κανείς δεν φανταζόταν τι θα ακολουθούσε.
Ανατροπή: από τη δόξα στις δικαστικές αίθουσες
Το 2021, ο Elden κατέθεσε αγωγή κατά των Nirvana, του φωτογράφου, των επιζώντων μελών του συγκροτήματος και της χήρας του Cobain, υποστηρίζοντας πως η φωτογραφία παραβιάζει τη νομοθεσία περί παιδικής πορνογραφίας και του έχει προκαλέσει ψυχολογικό τραύμα. Ζήτησε αποζημίωση 120.000 λιρών.
Το αίτημά του απορρίφθηκε αρχικά από το δικαστήριο, που θεώρησε την υπόθεση προσβλητική για τα πραγματικά θύματα κακοποίησης και επικαλέστηκε παραγραφή. Παρ’ όλα αυτά, ο Elden επανήλθε το 2023, επικαλούμενος την επανέκδοση του άλμπουμ για τα 30 χρόνια ως νέα προσβολή που αναζωπύρωσε την υπόθεση.
Η απάντηση των Nirvana
Ο νομικός εκπρόσωπος των Nirvana, Bert Deixler, ξεκαθάρισε ότι θα υπερασπιστούν σθεναρά την υπόθεση, την οποία χαρακτήρισε αβάσιμη. Ο Dave Grohl σχολίασε με χιούμορ: «Εκείνος έχει τατουάζ του Nevermind. Εγώ όχι».
Το «Nevermind» και η μουσική του παρακαταθήκη
Το «Nevermind» ήταν το δεύτερο άλμπουμ των Nirvana και το πρώτο τους για μεγάλη δισκογραφική. Κυκλοφόρησε στις 24 Σεπτεμβρίου 1991 και περιλάμβανε επιρροές από την εναλλακτική σκηνή, όπως οι Pixies. Ήταν και η πρώτη δουλειά τους με τον Dave Grohl στα ντραμς. Παρά τις χαμηλές προσδοκίες, το άλμπουμ εκτοξεύτηκε σε πωλήσεις χάρη στο «Smells Like Teen Spirit» και μέχρι τον Ιανουάριο του 1992 βρέθηκε στην κορυφή του Billboard, εκτοπίζοντας ακόμη και τον Michael Jackson. Η επιτυχία του ήταν τόσο μεγάλη που σήμερα θεωρείται ένα από τα πιο εμβληματικά άλμπουμ όλων των εποχών.