Η ταινία
Κλέφτες (2007), η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Μάκη Παπαδημητράτου αποτελεί μια σαφή καταγγελία στο παράδοξο της ελληνικής –και όχι μόνο- κοινωνίας με μία ειλικρίνεια σχεδόν αφοπλιστική, χωρίς υπαινιγμούς και κρυφούς συμβολισμούς. Ο δημιουργός έχει αναλάβει για δεύτερη φορά, μετά την ταινία Τσίου (2005), τον τριπλό ρόλο του σκηνοθέτη, σεναριογράφου και ηθοποιού και κατορθώνει με αμεσότητα και απλότητα να κατασκευάσει δύο πολωτικά ζευγάρια χαρακτήρων, δύο αντίθετους κόσμους που καταλήγουν σε σύγκρουση.
Δύο φίλοι μικρό-διαρρήκτες (Βαγγέλης Αλεξανδρής και Μάκης Παπαδημητράτος) ονειρεύονται να ταξιδέψουν στο Άμστερνταμ και έτσι, αποφασίζουν να κυνηγήσουν μια μεγάλη λεία, για να μαζέψουν το απαραίτητο χρηματικό ποσό. Αποφασίζουν, λοιπόν, να διαρρήξουν το σπίτι ενός εύπορου ζευγαριού (Μυρτώ Αλικάκη και Πέτρος Λαγούτης) το οποίο, όμως, κρύβει ένα σημαντικό μυστικό που δεν πρέπει να αποκαλυφθεί.
Η ταινία χωρίζεται διακριτά σε τρεις πράξεις και εξελίσσεται σε τρεις διαφορετικούς χώρους με μία σχεδόν θεατρική λογική. Η Α' πράξη αποκαλύπτει το σύμπαν των δύο μικρό-απατεώνων μέχρι τη στιγμή που αποφασίζουν να ρισκάρουν, για να υλοποιήσουν το πολυπόθητο ταξίδι τους. Η παρουσίαση των ηρώων είναι διασκεδαστική, κωμική και, αν και διαρκεί περισσότερο από όσο χρειάζεται, για να κατανοήσουμε την προσωπικότητα του καθενός και τις προθέσεις τους, δίνει μια ανάλαφρη και παιγνιώδη ατμόσφαιρα. Οι θεατές μπορεί εύκολα να θεωρήσουν ότι η ταινία θα κινηθεί σε αυτόν τον ρυθμό με ευτράπελα και κωμικές εκπλήξεις κατά την προσπάθειά των ηρώων να πετύχουν τον στόχο τους. Εντούτοις, η Β' πράξη καταρρίπτει απότομα αυτή την προσδοκία, αφού το ύφος του φιλμ αλλάζει ριζικά από το σενάριο έως τη φωτογραφία και τη σκηνοθεσία. Από την ηλιόλουστη πολυπληθή πόλη βρισκόμαστε στο σκοτεινό εσωτερικό μιας πλούσια έπαυλης, όπου ένα εύπορο ζευγάρι ικανοποιεί τις σεξουαλικές του διαστροφές σε ένα θύμα trafficking. Οι δύο μέχρι πρότινος ανέμελοι διαρρήκτες γίνονται μάρτυρες του βασανισμού της αλλοδαπής κοπέλας κι εκεί το απλοϊκό τους σχέδιο να αρπάξουν κάποια μετρητά και να διαφύγουν περιπλέκεται επικίνδυνα. Ταυτόχρονα, συντελείται και μια ειδολογική μεταστροφή της ταινίας από κωμωδία και buddy movie σε θρίλερ. Η τελευταία πράξη, κατά την οποία τα δύο ζευγάρια χαρακτήρων έρχονται σε επαφή, συνδυάζει, ταυτόχρονα, στοιχεία κωμωδίας και θρίλερ και παρά του ότι οι ήρωες και το κοινό δημιουργούν μια σχεδόν βέβαιη πεποίθηση για το τέλος, αυτή ανατρέπεται τόσο και για τους/τις χαρακτήρες όσο και για τους/τις θεατές.
Μέσα από αυτήν τη λειτουργική γραμμική πλοκή ερευνώνται ανισότητες πολιτικού χαρακτήρα που εντοπίζονται σε σύγχρονες κοινωνίες, χωρίς να εξαιρείται η ελληνική. Το εύθυμο ύφος της Α' πράξης μετατρέπεται σε ένα απαισιόδοξο φινάλε, το οποίο μεταφέρει τον πεσιμιστικό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει ο ίδιος ο δημιουργός την κοινωνική δομή και το ισχυρό σχήμα: χρήμα – (δικαστική / οικονομική) εξουσία. Κανείς από τους ήρωες δεν διαγράφεται ηθικός και άμεμπτος. Τα κλεφτρόνια θεωρούν τον εαυτό τους ανώτερο από ότι είναι στην πραγματικότητα και συχνά, παρουσιάζονται ονειροπαρμένοι και αφελείς. Οι πλούσιοι έχουν μεν κάποιες ηθικές αναστολές, αλλά το ένστικτο αυτοσυντήρησης στην υψηλή κοινωνική τους θέση είναι αυτό που τελικά επικρατεί. Σε μια κοινωνία που οι μικρομεσαίοι είναι αδύναμοι και εύπιστοι και οι ισχυροί ύπουλοι και αναξιόπιστοι, το μέλλον (ή καλύτερα, το παρόν) διαγράφεται ζοφερό και άδικο. Λύτρωση σε μια τέτοια κοινωνία δύσκολα μπορεί να υπάρξει, όπως, εξάλλου, η κάθαρση απουσιάζει από την ταινία.
Συμπερασματικά, ο τίτλος
Κλέφτες δεν είναι σίγουρο αν αναφέρεται στους ανυποψίαστους και απρόσεκτους διαρρήκτες που ονειρεύονται ένα ουτοπικό ταξίδι ή στους ανάλγητους πλούσιους που προκειμένου να διατηρήσουν το κύρος τους καταπατούν κάθε ηθική αρχή. Το κεντρικό δίπολο μοιάζει στερεοτυπικό και προβλέψιμο, αλλά κρύβει μεγαλύτερη αλήθεια από ό,τι θέλουμε να πιστεύουμε και θίγει ερωτήματα για το κατά πόσο η κοινωνία στο σύνολό της διέπεται από κάποιους κανόνες ή μήπως, τελικά, αυτοί αφορούν μόνο όσους/όσες δεν είναι οι ευνοούμενοι του συστήματος.
Η ταινία Κλέφτες θα προβληθεί στην Θεσσαλονίκη την Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2016, στον πολυχώρο WE | 3ης Σεπτεμβρίου & Γρηγορίου Πέμπτου.
Μαζί μας θα είναι και ο δημιουργός της ταινίας Μάκης Παπαδημητράτος.
Είσοδος Ελεύθερη!
Σας περιμένουμε
https://www.facebook.com/events/1240158059391489/
