Ο Δημήτρης Μυστακίδης, σε μια σόλο παράσταση στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, την Παρασκευή 16 Μαρτίου διασκευάζει με τον δικό του προσωπικό τρόπο ρεμπέτικα τραγούδια, που είχαν δισκογραφηθεί και παρουσιαστεί ζωντανά μόνο στην Αμερική από Έλληνες μετανάστες μουσικούς σχεδόν έναν αιώνα πριν. Ο πόνος του αποχωρισμού, το μακρύ και επίπονο ταξίδι στην Αμερική, ο αγώνας για την επιβίωση και την προσαρμογή, η περιθωριοποίηση, οι παρανομίες, ο νόστος και το όνειρο της επιστροφής, περνούν σαν κινηματογραφικές εικόνες μέσα από τα τραγούδια της παράστασης. Η μουσική τους, δωρική αλλά υφασμένη με μαεστρία, συλλαβίζει καημούς, ανακαλεί μνήμες και γεννά συγκινήσεις. Για την εμφάνιση του, το ρεμπέτικο, τον τελευταίο του δίσκο μίλησε στον Νίκο Σαριλάκη.
Είναι γεγονός ότι η τέχνη της λαϊκής κιθάρας, τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται σε μία έξαρση, κι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην δική σας παρουσία στην δισκογραφία αλλά και στον ακαδημαϊκό χώρο. Πώς νιώθετε γι' αυτό και τι άλλο πιστεύετε ότι συμβάλλει σ' αυτή την έξαρση; Είμαι πολύ χαρούμενος με αυτό που συμβαίνει και μακάρι να έχω συνεισφέρει και εγώ σ αυτό. Η λαϊκή κιθάρα για πάρα πολλά χρόνια δεν είχε την θέση που της άξιζε στην συνείδηση του κόσμου αλλά και των ίδιων των μουσικών. Ήμουν σίγουρος όμως ότι μπορούσε να αποκατασταθεί αυτή η ανωμαλία γιατί η τέχνη της λαϊκής κιθάρας είναι σπουδαία και χρειαζόταν απλά μόνο μια ευκαιρία για να την ξαναγνωρίσει ο κόσμος με το πραγματικό της πρόσωπο.
Παρατηρείται συχνά το φαινόμενο πολλοί νέοι που ασχολούνται με το ρεμπέτικο να ταυτίζονται με αυτό σε τέτοιο βαθμό, ώστε να διαμορφώνουν ανάλογα τον τρόπο ζωής τους και τις κοινωνικοπολιτικές τους απόψεις. Συμφωνείτε με αυτό ή πιστεύετε ότι χρειάζονται και κάποιες αποστάσεις από τα τραγούδια; Διαφωνώ τελείως με τον ετεροπροσδιορισμό έτσι κι αλλιώς. Αυτό που συμβαίνει με το ρεμπέτικο (ευτυχώς πιά σε πολύ μικρό βαθμό) και που αγγίζει πολλές φορές τα όρια του «φολκλορισμού» είναι τελείως έξω από το πραγματικό του πνεύμα. Το ρεμπέτικο στην εποχή της δημιουργίας του κατέγραφε την κοινωνική πραγματικότητα άμεσα και απλά. Το ίδιο ακριβώς μπορεί να κάνει και τώρα γιατί παραμένει σύγχρονο όσο και επίκαιρο. Δεν υπάρχει λόγος, λοιπόν, οι ακροατές του να προσπαθούν να αναπαραστήσουν τις συνθήκες και τους κώδικες που το γέννησαν. Χρειάζεται απλώς να το δούν από άλλη οπτική γωνιά και είμαι σίγουρος πως δεν θα απογοητευτούν. Οι αποστάσεις που αναφέρατε θαρρώ πως δεν χρειάζονται. Τα τραγούδια είναι φίλοι μας. Η χρονική απόσταση απλώς υπερτονίζει την μεγάλη τους αξία.
Ποια είναι η πιο δυνατή στιγμή που έχετε να θυμάστε από την μέχρι τώρα πορεία σας; Ήταν η στιγμή που κάποιος άγνωστος μου έσφιξε το χέρι και με ευχαρίστησε γιατί ένας δίσκος μου του έκανε παρέα σε μια πάρα πολύ δύσκολη στιγμή της ζωής του.
Πιστεύετε ότι η πολιτεία κάνει επαρκείς προσπάθειες για την ανάδειξη και την αναγνωρισιμότητα της δημοτικής και της λαϊκής μουσικής; Γίνονται κάποια πράγματα με πάρα πολύ αργούς ρυθμούς και σίγουρα όχι όσα χρειάζονται. Πραγματικά είναι απορίας άξιο γιατί συμβαίνει αυτό γιατί ούτε κόστος έχει ούτε χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να καταλάβει κάνεις την σπουδαιότητα του λαϊκού πολιτισμού. Μάλλον δεν έχει βρεθεί ακόμη ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση.
Στον ελεύθερό σας χρόνο τι μουσική ακούτε; Ακούω τα πάντα. Όλες οι αληθινές μουσικές μ αρέσουν. Ακόμη και αυτές που κάποιοι με ευκολία χαρακτηρίζουν «κακές» η «εμπορικές». Παντού υπάρχουν διαμάντια και δεν χρειάζεται δογματισμός.
Ο σημερινός ακροατής πιστεύετε ότι είναι πιο συνειδητοποιημένος από εκείνον για παράδειγμα της δεκαετίας του '90 (μιλώντας για την Ελλάδα); Ναι. Πολύ πιο συνειδητοποιημένος. Αυτή η δεκαετία που αναφέρετε νομίζω ότι ούτως η άλλως ήταν καταστροφή σε όλα τα επίπεδα.
Με χαρά διαβάσαμε ότι ο τελευταίος σας δίσκος Ameriκa απέσπασε εξαιρετικές κριτικές και εκτός συνόρων. Πώς εξηγείτε την ανταπόκριση που υπάρχει για το ρεμπέτικο στο εξωτερικό; Είναι η απόδειξη ότι το ρεμπέτικο έχει τεράστια αντικειμενική καλλιτεχνική αξία. Οι άνθρωποι στο εξωτερικό δεν έχουν καμία συναισθηματική σχέση με το ρεμπέτικο. Οπότε αυτό που τους αγγίζει είναι η πραγματική του αξία.
Υπάρχει κάποιο τραγούδι στον δίσκο το οποίο να σας αγγίζει περισσότερο από τα υπόλοιπα; Εάν θα μπορούσα να ξεχωρίσω κάποιο θα ήταν το «μη με ξεχνάς στα ξένα». Αυτός ο διάλογος του μετανάστη άντρα με την γυναίκα που έχει μείνει πίσω, στην πατρίδα είναι φοβερή ιστορία.
Στις 16 Μαρτίου παρουσιάζετε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης τον δίσκο Amerika. Πώς είναι για έναν λαϊκό μουσικό, με την δική σας καλλιτεχνική πορεία, να κάνει μία solo performance σε έναν χώρο όπως είναι το Μέγαρο Μουσικής; Αυτό που είναι πρόκληση είναι η solo παράσταση και το περιεχόμενο της που είναι πολύ ιδιαίτερο και όχι ο χώρος. Και να σας πω την αλήθεια δεν θεωρώ ότι η καταξίωση έρχεται μέσα από τους χώρους που ο καθένας καταφέρνει να παίξει. Δεν είναι κάτι διαφορετικό από παραστάσεις που έχω ήδη κάνει και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Δεν είναι οι χώροι που επιβάλουν την αισθητική τους στα πράγματα. Οι άνθρωποι κάνουν τους χώρους. Σίγουρα οι συνθήκες από τεχνικής άποψης είναι πολύ καλύτερες από αλλού αλλά μέχρι εκεί. Ελπίζω ότι στο μέγαρο θα έρθουν σε επαφή με το ρεμπέτικο κάποιοι άνθρωποι που δεν έτυχε μέχρι τώρα να ακούσουν αυτό το είδος.
Ο κάθε προσωπικός σας δίσκος καταφέρνει να έχει μία διαφορετική αισθητική από τους υπόλοιπους προβάλλοντας και διαφορετικές τεχνικές παιξίματος. Αναρωτιέμαι τι μπορεί να περιλαμβάνει ο επόμενός σας δίσκος. Έχετε κάτι κατά νου; Νομίζω ότι σε σχέση με την λαϊκή κιθάρα και τις τεχνικές της έχω ολοκληρώσει την προσπάθεια μου. Αν θα ξανακάνω κάτι μόνο με κιθάρες θα είναι ένας δίσκος αφιέρωμα στον Κώστα Σκαρβέλη που όμως θα παιχθεί ζωντανά μαζί με τους συνεργάτες μου τα τελευταία χρόνια, που είναι και πρώην μαθητές μου.
INFO:
Το οπτικοακουστικό υλικό που συνοδεύει την παράσταση Amerika υπενθυμίζει την ιστορία που επαναλαμβάνεται. Υπογραμμίζει τα βιώματα και τα συναισθήματα που γεννιούνται σε κάθε μετανάστευση, σε όλους τους λαούς.
Κτίριο Μ2, αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης
Ώρα έναρξης: 21.00
Τιμές εισιτηρίων: 12€, 10€, 8€ (μειωμένο)
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ
➜ Στα εκδοτήρια του ΜΜΘ:
• Μέγαρο Μουσικής, 25ης Μαρτίου & Παραλία
Δευτέρα-Σάββατο, 10:00πμ-6:00μμ
Τηλέφωνο: 2310 895938-9
Τις ημέρες που πραγματοποιούνται παραστάσεις στο κτίριο Μ2 μπορείτε να καλείτε και στο: 2310896000.
• Πλατεία Αριστοτέλους
Δευτέρα, Τετάρτη και Σάββατο, 10:00πμ-3:30μμ
Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή, 10:00πμ-2:00μμ & 5:30μμ-8:00μμ
➜ Ηλεκτρονικά:
https://www.ticketservices.gr/el/events/?eventid=3376&showid=26874
