Xαρά να βλέπει ξανά κανείς την Casa Bianca χωρίς εσωτερικές αρχιτεκτονικές προσθήκες, που μπορεί για άλλες εκθέσεις να χρησίμευσαν, στερούσαν όμως από το κτίριο τα ζωτικά του στοιχεία. Σπάνιο αρχιτεκτονικό δείγμα της Θεσσαλονίκης, εξαιρετικά αναστηλωμένο, σήμερα λάμπει ξανά. Αφορμή η έκθεση «Ζωγράφοι της Αγίας Πετρούπολης», από τη συλλογή της ρωσικής πινακοθήκης Manege.
Εκατόν είκοσι έργα -ελαιογραφίες, ακουαρέλες και σχέδια- μεγάλων ζωγράφων της Αγίας Πετρούπολης, από τη δεκαετία του 1920 ως τις μέρες μας. Οι πίνακες αναπαριστούν συχνά εμβληματικές ρωσικές μορφές, όπως ο Σοστακόβιτς και άλλοι, αλλά αποτυπώνουν και πτυχές της ρωσικής εικαστικής κουλτούρας, για την οποία ελάχιστα ξέρουμε.
Μην μου πείτε ότι ξέρετε τους Grinberg, Lapshin, Zagoskin, Timoshenko, Krimmere, Pakulin, Shuriga, Churilov… Όπως και να 'χει, τώρα είναι ευκαιρία να τους μάθουμε. Κι αν σας θυμίσουν τους μεγάλους Matisse, Cézanne, Van Gogh, τον Chagall ή άλλους, δεν θα σας γελούν τα μάτια σας. Κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, οι περισσότερες περιφερειακές καλλιτεχνικές σκηνές εμφανίζουν το ίδιο χαρακτηριστικό: την προσπάθεια οικείωσης της δυτικής τέχνης μέσα από τις μοντερνιστικές προτάσεις. Και στην ελληνική περίπτωση, συνέβη κάτι αντίστοιχο: στην τομή του μοντερνισμού και της παράδοσης, πολλοί καλλιτέχνες απομακρύνθηκαν από την καλλιγραφική αποτύπωση της οπτικής πραγματικότητας και τις ψευδαισθητικές αναπαραστάσεις, επινοώντας ζωγραφικές πραγματικότητες, που εν μέρει μόνο αντλούσαν από τον εξωτερικό κόσμο.
Τώρα, εκτός από τη χαρά του κτιρίου και τη χαρά ενός νέου για εμάς, ρωσικού πολιτισμικού περιβάλλοντος, η έκθεση κρύβει κι άλλες νέες σχέσεις, και αυτά είναι τα παράπλευρα οφέλη μιας έκθεσης. Μαντέψτε πόσες νέες σχέσεις ανακινεί. Απαντώ εγώ: Τέσσερις!
1) Πρώτα τη 10η επέτειο αδελφοποίησης μεταξύ Θεσσαλονίκης και Αγίας Πετρούπολης και της επίσημης επίσκεψης της αντιπροσωπείας από την Αγία Πετρούπολη στην πόλη μας. Αυτό, αγαπητοί φίλοι, λέγεται επαναδραστηριοποίηση σε διπλωματικό επίπεδο και μπορεί να έχει οφέλη επιχειρηματικά, τουριστικά ή άλλα…
2) Δευτερευόντως, σημαίνει την πιο τυπική έναρξη των εκδηλώσεων του Δήμου Θεσσαλονίκης για την επέτειο των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης.
3) Την επανέκθεση μέρους της συλλογής ρωσικής πρωτοπορίας του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, ειδικά των έργων εκείνων των καλλιτεχνών που γεννήθηκαν ή εργάστηκαν στην Πετρούπολη/Λένινγκραντ κατά το διάστημα από το 1905 ως το 1935.
4) Στο πλαίσιο της ίδιας πρωτοβουλίας κατά το διάστημα 1-31 Αυγούστου 2012, η Πινακοθήκη Manege της Αγίας Πετρούπολης θα παρουσιάσει την έκθεση με τίτλο «Τρεις Γενιές Θεσσαλονικέων Ζωγράφων», με έργα από τη συλλογή της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης. Αλλά γι' αυτό θα έχουμε νεότερα.
Τελικό συμπέρασμα: μακάρι οι εκθέσεις, μικρές ή μεγάλες, να έχουν παράπλευρα οφέλη -και για να έχουν τέτοια οφέλη, πρέπει να έχουν αντίστοιχους στόχους εξαρχής. Ίσως έτσι αρχίσουμε να εκπαιδευόμαστε για μια πιο ουσιαστική πολιτιστική πολιτική. Και μην ακούσω για άγνωστες λέξεις! Α, και καλή ψήφο, αδέρφια!
Casa Bianca, Βασ. Όλγας 180, τηλ. 2310 427555.
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Κυριακή, 10:00 έως 18:00. Δευτέρα Κλειστά.
Επιμέλεια: Marina Jigarkhanyan