Σε ένα ταμπλό βιβάν του συλλογικού ασυνείδητου της σύγχρονης γυναίκας. Μια στρατιά από εκκολαπτόμενες Νόρες βγαίνει από το κεχριμπάρι της ιστορίας, εξερευνά η μία την άλλη κι όλες μαζί χειραγωγούνται από τον δημιουργό τους. Αλληλέγγυα και συναγωνιστικά. Σε ένα reality show χειραφέτησης.
Οι πολυσυζητημένες Κούκλες έρχονται στη Θεσσαλονίκη για να ταράξουν τα νερά για 3 παραστάσεις 28, 29 Φεβρουαρίου & 01 Μαρτίου στις 21:00 στο θέατρο Αυλαία. Μιλάμε με το Νικόλα Ανδρουλάκη μήπως μπορέσουμε να μπούμε στο μυαλό του…
Πώς επέλεξες την συγκεκριμένη παράσταση;
Εκείνη με επέλεξε. Έτσι γίνεται πάντα. Έχω την ανάγκη να καταπιάνομαι με έργα που μου εμπνέουν δραματουργίες, δηλαδή πραγματικότητες, δηλαδή παραστάσεις. Το Κουκλόσπιτο είναι ένα τέτοιο έργο. Σε χωροχρονική άφεση συνομιλίας με την δυτική κοινωνία του 21ου αιώνα, τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη συγκεκαλυμμένη πατριαρχία αλλά και όλες τις εξισωσεις των σχεσιακών εμποδίων, από την πλάνη και τη χειραγώγηση, ως την αυτογνωσία και τη χειραφέτηση. Σχεδόν 150 χρόνια μετά, από τα χιόνια της Νορβηγίας του 19ου ως εμάς, εδώ, με τα χιόνια του πλανήτη να λιώνουν, από ένα κλειστό αστικό σπίτι μιας κούκλας, σε ένα μουσείο σύγχρονης τέχνης, σε ένα τηλεοπτικό πλατό, ένα ριάλιτι σόου, σε ένα διαμπερές σπίτι που συγκατοικούν δέκα κούκλες.
Με όλα τα μάτια στραμμένα πάνω τους. Σε ένα σαρκοφαγικό παιχνίδι επιβίωσης. Στο κυνήγι της τελειότητας. Μια τέτοια πραγματικότητα εξερευνούμε κάθε νύχτα στην παράσταση. Κάθε φορά από την αρχή. Κάθε φορά αλλιώς. Με όσα ξημερώνουν κάθε μέρα στον ενδιάμεσο χώρο. Από τους θνητούς ηθοποιούς ως τους αθάνατους ήρωες. Ως να μας βρει η εντελέχεια της ιστορίας που έχουμε οικοδομήσει και να ξεχυθεί το συλλογικό ασυνείδητο που κουβαλάει στο πετσί και τα σώψυχα της η σύγχρονη γυναίκα. Από μόνη της η θεατρική μέθοδος που εξελίσσουμε με την ομάδα μου είναι ένα τολμηρό πείραμα εμπιστοσύνης. Φιλοσοφικά, ανθρωπολογικά και καλλιτεχνικά. Και το απολαμβάνουμε.
Πoια ήταν η εσωτερική διεργασία που έκανες ώστε να οδηγηθείς σε αυτή την επιλογή των προσώπων που εν τέλει κατέληξες;
Αν κατείχα τη γνώση τέτοιων χημικών και ηλεκτρικών φαινομένων του εγκεφάλου θα το είχα μοιραστεί με την ανθρωπότητα καιρό τώρα. Αν κάτι μπορώ εμπειρικά να μου διαγνώσω είναι η ανάγκη μου για σύνθεση ενός ταμπλό βιβάν προσώπων, σωμάτων και κυρίως πνευμάτων που ένιωθα ότι θα ταξιδέψουν ωραία στον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ «εαυτού» και «άλλων» στο σύμπαν των συνθηκών που ορίζουν η σκακιέρα και το ρινγκ των σύγχρονων Κουκλών. Και μέχρι στιγμής είμαι βαθιά δικαιωμένος για τους ανθρώπους μου. Από την Ειρήνη, την πιο μικρή κούκλα της ιστορίας μας, ως τη Ράνια Οικονομίδου, την πιο μεγάλη.
Επέλεξες συνειδητά στην πρώτη φάση της προβολής της παράστασης να μείνεις εκτός της τηλεοπτικής βαβούρας. Εξήγησέ μας λίγο παραπάνω τον λόγο.
Είναι βασικό υλικό των έργων μου η αντίσταση. Η οποία ξεκινά από εμάς τους ίδιους. Αλίμονο αν λέω ναι σε κάθε ανερμάτιστο γλέντι ψυχαγωγίας και παρα-ενημέρωσης. Η δουλειά μου είναι να τροφοδοτώ με βραδύκαυστους υδατάνθρακες το νου, όχι ταχύκαυστους. Με κριθαρένιους ντάκους, όχι με ζάχαρη άχνη. Το θέατρο έχει βαθιά κοινωνική και πολιτική ευθύνη. Όσο κι αν κάνει ότι το ξεχνάει. Όλα μου έργα έχουν ένα πρώτο επίπεδο αντί-ηρωικό. Έτσι νιώθω πως διεγείρεται πιο γόνιμα η ουσιαστική μετατόπιση του θεατή. Όταν σε παρακινεί ένας κώδικας ηθικής που θεωρεί ιερούς τους άλλους θα δικαιωθείς. Έτσι έγινε όταν έκανα το Δείπνο με τον Σατανά, έτσι έγινε με την Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. κι έτσι έγινε και με τις Κούκλες. Η συγκίνηση του θιάσου και των θεατών είναι η στάθμη, όχι τα γύρω γύρω. Και θέλει υπομονή. Όταν το όραμα είναι καλόψυχο, οφείλουμε να έχουμε υπομονή. Μόνο η ανήθικοι αξίζει να φοβούνται τον χρόνο.
Εχεις υπάρξει και ραδιοφωνικός παραγωγός, συντάκτης και πολλά ακόμη. Πιστεύεις πως, κατέληξες, πως η σκηνοθεσία σου ταιριάζει περισσότερο από όλα;
Πιστεύω στις βιογραφίες και όχι στα βιογραφικά. Στο βιογραφικό μου θα βρεις διάφορα μονοπάτια, από τη βιογραφία μου θα σου πω είναι όλα παράδρομοι στο ίδιο μονοπάτι. Ιστορίες λέμε. Αφηγητές είμαστε. Είτε καταγράφεις και μεταδίδεις ιστορίες άλλων, είτε τις μιλείς μέσω του αέρα, είτε τις καταγράφεις, είτε τις αναπαριστάς, είτε τις κινηματογράφεις, όλα πτυχές της τέχνης της εξιστόρησης είναι. Έτσι τουλάχιστον έχω πορευθεί εγώ. Ακούγοντας την ανάγκη μου με συνέπεια στην ευθύνη μου. Στον δικό μου καλλιτεχνικό «όρκο του Ιπποκράτη». Δεν νιώθω την ανάγκη να αναλύσω την πιθανή πλάνη σε κλίμακα όταν μιλούμε για μαρκίζες. Τι είναι ένας δημοσιογράφος, τι είναι ένας ερμηνευτής, τι είναι ένας δραματουργός. Τα σφάλματα σύνθεσης βασανίζουν τις κοινωνίες διαχρονικά. Ας αντέξουμε να είμαστε όλοι ένα άθροισμα από υπέροχες εξαιρέσεις. Και μπορεί να λυτρωθούμε από κανόνες που εμείς βαφτίσαμε κανόνες.
Είσαι εκτός από σκηνοθέτης και ηθοποιός αλλά και παραγωγός. Πόσο δύσκολο είναι εν τέλει κάτι τέτοιο;
Πιστεύω σε κάλυψα ήδη. Παραγωγός. Παράγω. Είτε είναι ντομάτες στην Κρήτη της καταγωγής μου είτε είναι παραστάσεις στην Αθήνα που γεννηθηκα και μεγάλωσα. Είναι τέχνη να παράγεις. Και τρομερά δύσκολη δουλειά. Έχει ασταμάτητο τρέξιμο για κάθε γρίφο προς επίλυση καθημερινά και απόλυτη ευθύνη σε κάθε αποτυχία και κάθε ατυχία και κάθε κακοτοπιά. Κι αν όλα πάνε καλά θα είναι απλώς μια ακόμη ευκαιρία για συνέχεια. Τίποτε παραπάνω. Είναι όμως αντίδωρο η δυνατότητα να λογοδοτώ μόνο στους θεατές μου. Να μη βάζει χέρι στις ντομάτες μου κανένας μεγαλέμπορος. Βιολογικά, ταπεινά, νόστιμα και θα τα καταφέρουμε.
Oι Κούκλες, λέγεται πως είναι μια παράσταση που δημιουργεί ένα ας το πούμε, δίπολο. Αντιλαμβάνεσαι και τις δυο όψεις του νομίσματος;
Δεν κατανοώ την ερώτηση. Και είναι υπέροχο αυτό. Δες τι λες. «Λέγεται» και «ας το πούμε». Έχουμε τον πανικό της πληροφόρησης ισάξιο με της κατανόησης. Σε έναν κόσμο, σε ένα σύμπαν, που, ό,τι και να κάνουμε, πάντα, θα κατανοούμε ελάχιστα και θα μας είναι άγνωστα τα πιο πολλά. Έτσι παγιδεύουμε κι εμάς και τους άλλους σε πλάνες και προβολές και το υπέροχο κυνήγι της ουράς μας. Βολικό ταξίδι, γνώριμο. Αλλά δε θα σε πάει μακριά. Είμαστε βαθιά τεμπέληδες. Τα θελουμε έτοιμα. Μασημένα. Συσκευασμένα. Στην πόρτα μας. Και μετά να τα πετάξουμε. Οριακά στον κάδο ανακύκλωσης, για ελάχιστα λιγότερες ενοχές. Και τελικά όσα μας εξέπληξαν μόνο μας μένουν αξέχαστα. Όσα μας πήγαν μακριά. Κυριακάτικα και μεταφορικά.
Το μόνο δίπολο που γεννά η παράσταση είναι αυτό την γνώσης και της μη γνώσης. Σωκρατικά, προτείνω να βουτάμε στις επιλογές μας ως νερά πρωτόγνωρα. Έτσι αξίζει να βλέπεις θέατρο. Μη γνωρίζοντας από πριν. Έτσι θα χτίσεις μια νέα γλώσσα, έναν κοινό τόπο νοητικής και ψυχικής συνύπαρξης. Με τους άλλους θεατές, με το έργο, με εσένα τον ίδιο. Καμία πραγματικότητα δεν είναι πραγματικότητα ως να είναι κοινή. Να επαληθευθεί. Ας μη βιαζόμαστε. Η βιασύνη έχει τη βία μέσα της. Αμέτρητα δίπολα λοιπόν. Και κανένα.
Photo credits: Δημήτρης Νασιούλας
