HomeCinemaSpecial screeningSpecial Screening | Films vs War: Το...

Special Screening | Films vs War: Το αντιπολεμικό Platoon

Η.Π.Α. / Ηνωμένο Βασίλειο 1986, σκηνοθεσία: Όλιβερ Στόουν, με τους Τσάρλι Σιν, Γουίλιαμ Νταφόε

Το Patoon είναι η πρώτη ταινία της τριλογίας του Όλιβερ Στόουν για τον πόλεμο του Βιετνάμ ( την ακολούθησαν οι Born on the Fourth of July και Heaven and Earth ), στον οποίο πολέμησε και ο ίδιος. Κατάφερε να κερδίσει τέσσερα Όσκαρ, ανάμεσα στα οποία καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας. Πολύ περισσότερο όμως κατάφερε να αγγίξει ένα πολύ δυσάρεστο για το αμερικάνικο κοινό θέμα και μάλιστα με διόλου κολακευτικό τρόπο, ανοίγοντας το δρόμο για πολλά άλλα αντιπολεμικά αριστουργήματα της εποχής.

Πρωταγωνιστής, ο νεαρός Κρις Τέιλορ που εγκαταλείπει τις σπουδές του (όπως άλλωστε είχε κάνει και ο Στόουν) και κατατάσσεται εθελοντικά στο στρατό για να πολεμήσει στο Βιετνάμ. Ο Κρις πηγαίνει στον πόλεμο οπλισμένος με τον ιδεαλισμό του ο οποίος δεν αργεί να καταρριφθεί.

Η δράση εξελίσσεται γύρω από μια σύγκρουση μέσα στο στράτευμα ανάμεσα σε δύο στρατιώτες που αποτελούν δυο άκρα αντίθετες όψεις του πολέμου. Από τη μία ο λοχίας Ιλάιας, τίμιος, πιστός στους συμπολεμιστές του ικανός στη μάχη που έχει πάψει όμως να πιστεύει στη σκοπιμότητα του πολέμου, απέναντι στο λοχία Μπαρνς έναν εξίσου ικανό πολεμιστή που έχει όμως αποκτηνωθεί πλήρως, που θα πράξει κάθε βιαιότητα, θα δικαιολογήσει κάθε έγκλημα και θα φθάσει μέχρι την ύστατη πράξη προδοσίας την οποία θα τελέσει χωρίς καμία ντροπή ή δισταγμό θεωρώντας ότι αρμόζει άλλωστε σε καιρό πολέμου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι στρατιώτες πορεύονται μέσα στη βία, το φόβο, την αγανάκτηση. Αγαπημένη τους ασχολία είναι να μαστουρώνουν, σκαρφίζονται τρόπους να απαλλαγούν από αποστολές και καταλήγουν ικανοί για όλα, να σκοτώνουν αμάχους, να βιάσουν γυναίκες, να καταστρέψουν χωριά, κανένας ηρωισμός, καμιά αυταπάτη, μόνο θάνατος, κουνούπια, βδέλλες, βάλτοι και αυτή η ατελείωτη ζούγκλα που φαίνεται να καταπίνει τα πάντα, να είναι τελικά ο μόνος νικητής.

 

Εκθέτει λοιπόν με τόλμη ένα άλλο πρόσωπο της αμερικάνικης αποστολής «σωτηρίας» στη ζούγκλα του Βιετνάμ, αυτή των βασανιστηρίων της τυφλής βίας των ωμών ανθρωποκτονιών. Όλα από ένα στράτευμα που λειτουργεί με τη μικροπολιτική του, τις φυλετικές διακρίσεις με στρατιώτες που αυτοτραυματίζονται για να γλιτώσουν τη μάχη που τίποτα δε τους σταματά να σκοτωθούν μεταξύ τους. Και γιατί όχι άλλωστε αφού ο κεντρικός ήρωας φτάνει στην τελευταία σκηνή, να αναρωτιέται ποιον στ’αλήθεια πολεμούσαν, ποιος ήταν ο πραγματικός εχθρός σε αυτό τον πόλεμο. Συνειδητοποιεί λοιπόν ο θεατής ότι καμιά στρατιωτική αποστολή στη ταινία δε φαίνεται να έχει ξεκάθαρο στόχο, να οδηγεί κάπου να βοηθά σε κάτι. Φαντάζει έτσι ο πόλεμος σα μια άσκοπη, βίαιη περιπλάνηση που μετατρέπει πολίτες σε φονιάδες, γεμάτη βρώμα, αποχαύνωση και θανατικό. Έτσι ο Στόουν μπορεί να μη γύρισε την πιο συναισθηματική ταινία για το Βιετνάμ, τη πιο φιλοσοφημένη, την πιο ευαίσθητη ή ηρωική. Κατάφερε όμως να απομυθοποιήσει πλήρως κάθε πράξη αυτού του πολέμου και κάθε του σκοπιμότητα, απογυμνώνοντας τον μπροστά στο θεατή, αποδεικνύοντας ψύχραιμα, με την απάθεια ενός βετεράνου, ότι κανένας από τους συμμετέχοντες δε θεωρούσε ότι υπηρετούσε κάποιον υπέρτερο σκοπό, όταν σφαγιάζονταν μέσα στα λασπόνερα.

Όπως και να έχει, η ταινία λήγει με μια ήττα, μια θεαματική ολοκληρωτική επικών διαστάσεων ήττα. Ήττα πολεμική, ήττα αναμφίβολα ηθική, ήττα που θα πίστευε κανείς ότι μπορούσε να μας γίνει μάθημα.

Related stories

Footlose: H ταινία που άλλαξε τη νομοθεσία στις ΗΠΑ

Η ταινία που μας έμαθε ότι αν η μουσική...

Η Σιωπή των Αμνών: 6+1 facts για την ταινία ορόσημο που σίγουρα δεν ήξερες

Η ταινία-ορόσημο του ψυχολογικού θρίλερ, που μας χάρισε έναν...

Αξίζει (να το αγγίξεις), το “OUT 1: Noli Me Tangere, του Ζακ Ριβετ

της Μαρίας Μπασμπαγιάννη - ipolinstinplage (Instagram: ipolinstinplage) Το "Out 1:...

Διαγωνισμός, σουβλάκια και νταούλια: Αυτό το Τσικνοπάρτι δεν το χάνεις

Το μεζεδοπωλείο Γιαγκίνι στον Εύοσμο ετοιμάζει το πιο τρελό...