Κάθε εβδομάδα, ένας φίλος από την Αθήνα (διανοούμενος, πολιτικός, δημοσιογράφος, επιχειρηματίας, καλλιτέχνης…) γράφει ένα άρθρο για τον «Εξώστη»: αιχμηρό, πρωτότυπο, «λοξό». Σήμερα, ο Πάνος Μιχαήλ
Ο κόσμος μας είναι γεμάτος από διακριτό πένθος, με τ’ οποίο πρέπει να μοιραζόμαστε πρόσωπα, αντικείμενα ή ενασχολήσεις χωρίς να το θέλουμε αλλά και μη κάνοντας τίποτα για να το σταματήσουμε. Παράλληλα με το πένθος αυτό, σαν σύμπτωμα μιας βαθύτατης κρίσης ταυτότητας, την τελευταία περίοδο κρατάμε αμήχανα στα χέρια μας τη μελαγχολική διαπίστωση πως είμαστε παραλυτικά αδύνατοι να αλλάξουμε το πλαίσιο των καταναγκασμών που συνοδεύουν την παρουσία μας σε αυτή την εποχή.
Ανάμεσα στη γλώσσα, στην ιστορία και στην ασήμαντη δωρεά ενός φαντασιακού ιδιώματος, τροφοδοτούμε τις εμμονές μας σαν σύμπτωμα ενός σχεδόν βέβαιου θανάτου. Μονάχα ως φαντάσματα έχουμε τ δυνατότητα να δεχτούμε τη μελαγχολία μας, μονάχα ως φαντάσματα αναμετριόμαστε με τον λόγο των προγόνων μας, μονάχα ως φαντάσματα συνυπάρχουμε με τον «οχληρό αντίζηλο».
Το σκεφτόμουν αυτό έντονα την περασμένη βδομάδα μετά το τέλος της παράστασης «Το Πένθος Ταιριάζει στην Ηλέκτρα» σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά που παρακολούθησα στο Εθνικό Θέατρο. Η μετατόπιση της καθημερινότητας μας έφερε αντιμέτωπους με την πιο ακραία διακινδύνευση. Αμφιταλαντευόμενοι, αιμομικτικοί και βαθιά άρρωστοι σαν την οικογένεια Μάνον που σκιαγράφησε ο Ευγένιος Ο’Νιλ, ήρθαμε αντιμέτωποι με το αποκρουστικό πρόσωπο του ίδιου μας του ειδώλου. Χυδαίοι κληρονόμοι μιας παράδοσης που μας παραλύει, από τη μια, αλλά μας σημαδεύει αλαζονικά απ’ την άλλη.
Με ύφος έκπληκτο, δύσπιστο και θυμωμένο παίζουμε με τον πιο μεγάλο κίνδυνο. Να μην ξέρουμε ποτέ πού θα πέσουμε, όταν θα πέσουμε. Τρομαγμένοι από καθετί που έρχεται να αλλοιώσει τη γνωστή εικόνα. Αόριστα ζωντανοί και αόριστα νεκροί, επιτρέπουμε στους εφιάλτες μας να εμφανιστούν στην κεντρική σκηνή για να εκμηδενίσουν τους υπαίτιους της τωρινής κατάντιας, αφού δεν έχουμε —τάχα— από πού αλλού να πιαστούμε. Μη θέλοντας να δεχτούμε πως ο παλιός μας κόσμος καταστράφηκε τελειωτικά ενώ εμείς επιχειρούσαμε μιαν άρνηση χωρισμού γιατί τον αγαπούσαμε ακόμα.
Κατά τα λοιπά, η πορνογραφία της επικαιρότητας καλά κρατεί. Δεν έχει σημασία αν πρωταγωνιστής της είναι ο νεαρός ποδοσφαιριστής με τις ναζί συνδηλώσεις και τους καθηλωμένους αιώνιους μετέφηβους υποστηρικτές του ή ο παυσίχαρης πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας που εγκατάλειψε αιφνιδιαστικά τη χρηματοπιστωτική κυριολεξία της μεγαλονήσου για την εμμονική ορθοδοξία της μερκελικής λιτότητας.
Σημασία έχει να νιώθεις ένοχος κάθε φορά που πρόκειται να καταργήσεις την υποδούλωσή σου και να ακολουθείς μια «νέου τύπου» ηθική (χωρίς πραγματικά να την πιστεύεις).
Ο Πάνος Μιχαήλ είναι φωτογράφος (βλ. facebook.com/ΝoΜiraclesΗere)
