γράφει ο Τάσος Γέροντας
Andy Weir «Αποστολή Χαίρε Μαρία». Μετάφραση Βαγγέλης Προβιάς. Εκδόσεις Παπαδόπουλος 2021.
560 σελίδες σε μέτριας υφής χαρτί, με πολύ καλή μετάφραση και επιμέλεια, πολύ καλή εκτύπωση και εξαιρετική βιβλιοδεσία.
Ένας υπολογιστής προσπαθεί να επικοινωνήσει, να συνεννοηθεί με έναν άνθρωπο. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να μιλήσει στον υπολογιστή, όμως μας μεταφέρει τις σκέψεις του, όσο συγκεχυμένες κι αν είναι. Αυτό είναι το ενδιαφέρον, αλλά και διασκεδαστικό ξεκίνημα του βιβλίου.
Ένας άνθρωπος έχει ξυπνήσει (αν και όχι τελείως) από κώμα, δεν θυμάται ποιός είναι, πού βρίσκεται, πώς και γιατί βρίσκεται εκεί. Βαθμιαία η μνήμη επανέρχεται. Όχι με λογική ή χρονική σειρά. Κι όσο διασκεδαστικός κι αν είναι ο τρόπος που όλα αυτά περιγράφονται, η συνολική εικόνα είναι τραγική. Ο Ήλιος, άρα και η Γη, κινδυνεύουν με αφανισμό μέσα στα επόμενα 26-27 χρόνια. Κάποια περίεργα, μικρά όντα, οι Αστροφάγοι, «τρώνε» την ενέργεια του ήλιου, ταξιδεύουν μέχρι τον πλανήτη Αφροδίτη και επιστρέφουν στον ήλιο για να συνεχίσουν το φαγοπότι.
Μια Ολλανδέζα τίθεται επικεφαλής μιας διεθνούς ομάδας επιστημόνων, με σκοπό να βρουν το «γιατί», και στη συνέχεια το «πώς θα σωθεί η Γη». Όλα τα κράτη συνεργάζονται. Όσα χρήματα απαιτούνται, προσφέρονται. Όλη η ανθρώπινη γνώση τίθεται σε εφαρμογή για τη σωτηρία του Ήλιου και της Γης.
Διαπιστώνεται πως το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται σε ένα κοντινό άστρο, τον τ στον αστερισμό του Κήτους, και έναν πλανήτη του. Οργανώνεται λοιπόν μια αποστολή τριών αστροναυτών-επιστημόνων, οι οποίοι θα μελετήσουν το εκεί φαινόμενο και θα καταλάβουν το «γιατί», άρα θα λύσουν και το «πώς».
Η αφήγηση ακολουθεί δύο διαδρομές. Η πρώτη είναι αυτή με την αφύπνιση σε ένα διαστημόπλοιο. Η δεύτερη ξεκινά μερικά χρόνια πριν, όταν διαπιστώνεται για πρώτη φορά το φαινόμενο. Η βαθμιαία αφύπνιση του αφηγητή συνοδεύεται από τη βαθμιαία ολοκλήρωση της εικόνας, όσον αφορά την αποστολή του. Και η κατάστασή του απέχει πολύ από το να είναι ρόδινη.
Ο αφηγητής είναι καθηγητής φυσικής της μέσης εκπαίδευσης. Αυτό τον οπλίζει με πάρα πολλές γνώσεις. Όμως έχει και αστείρευτο χιούμορ! Οι περιγραφές του είναι εξόχως απολαυστικές. Ακόμα και τις αγχωτικές καταστάσεις, και τις καταστροφές, τις περιγράφει με χιούμορ. Αποκορύφωμα η συνάντησή του με σκάφος εξωγήινων! Οι περιγραφές του εξωγήινου, των τρόπων επικοινωνίας, συνάντησης και συνεργασίας είναι από διασκεδαστικές μέχρι απολαυστικές!
Δεν έχει νόημα να αναπτύξω την εξέλιξη της υπόθεσης, λίγο-πολύ είναι αναμενόμενη. Όμως το βιβλίο αξίζει να διαβαστεί, επειδή με διασκεδαστικό ύφος περιγράφει μια υπόθεση με εξαιρετική πλοκή, με πολύ ενδιαφέρον, με πολλές γνώσεις και ιδέες, με πολλές αναφορές σε πολιτισμούς και νοοτροπίες. Αναμφίβολα ο συγγραφέας και ο μεταφραστής δούλεψαν πολύ για την επινόηση νέων όρων. Το αποτέλεσμα είναι αξιοθαύμαστο. Η ανάγνωση ρέει απρόσκοπτα. Το μέγεθος των κεφαλαίων βοηθά μικρά διαλείμματα, αλλά η εξέλιξη αποτρέπει τα πολλά και μεγάλα. Ως αποτέλεσμα, το βιβλίο τελειώνει πολύ γρήγορα, αφήνοντας τον αναγνώστη πολύ ικανοποιημένο. Δεν είναι Χάινλαϊν ή Κλαρκ, είναι όμως γραμμένο από έναν καλό μαθητή τους.
Αξίζει και με το παραπάνω τον χρόνο σας!
