γράφει η Φανή Εμμανουήλ
Όπως κάθε χρόνο, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης παρουσιάζει ένα πολυδιάστατο και πλούσιο πρόγραμμα, που απευθύνεται σε θεατές κάθε ηλικίας και ενδιαφέροντος.
Αν και το animation συχνά συνδέεται με τις μικρότερες ηλικίες, οι τακτικοί επισκέπτες του ΦΚΘ γνωρίζουν καλά πως το φεστιβάλ δίνει κάθε χρόνο χώρο σε ξεχωριστές δημιουργίες του είδους, μικρά κινηματογραφικά «διαμαντάκια» που συχνά μας απασχολούν για καιρό μετά την επίσημη προβολή τους.
Παρακάτω συγκεντρώσαμε μερικά από τα animation της φετινής διοργάνωσης που αξίζει πραγματικά να μην χάσετε:
Bouchra – Orian Barki, Meriem Bennani
Το Bouchra των Meriem Bennani και Orian Barki λειτουργεί σαν μια ιστορία που ανακαλύπτει τον εαυτό της την ώρα που γράφεται· μια ταινία για τη διαδικασία δημιουργίας μιας ταινίας, μια ταυτότητα που σχηματίζεται μέσα από την ίδια την πράξη της έκφρασής της. Μια σκηνοθέτιδα που ζει στη Νέα Υόρκη γράφει ένα αυτοβιογραφικό σενάριο για το φανταστικό της alter ego, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται σε animated μορφή ως κογιότ που κινείται σε μια πόλη γεμάτη τριχωτά πλάσματα.
Το ύφος αλλάζει συνεχώς: τα live-action φόντα συγχωνεύονται με την κινούμενη εικόνα, οι κλήσεις στο WhatsApp προς την Καζαμπλάνκα διακόπτονται στη μέση μιας πρότασης, ενώ οι διαρροές σε ένα διαμέρισμα στο Μπρούκλιν μοιάζουν να απορροφούν συναισθηματικά φορτία.
Κι έπειτα, η μετα-αφήγηση ραγίζει. Ο τέταρτος τοίχος καταρρέει με τρόπο που αναδιαμορφώνει ό,τι προηγήθηκε, αποκαλύπτοντας πως αυτό που έμοιαζε με απομνημόνευμα είναι στην πραγματικότητα κάτι πιο ανήσυχο.
Η απόλαυση της ταινίας δεν βρίσκεται στην απάντηση στο ερώτημα “ποια είναι η Bouchra”, αλλά στην ίδια τη διαδικασία του να τίθεται και να επανατίθεται αυτό το ερώτημα — με την ταυτότητα να αντιμετωπίζεται όχι ως ανακάλυψη, αλλά ως προσχέδιο, αναθεώρηση και άρνηση ενός μοναδικού, σταθερού πλαισίου
Little Amélie – Maïlys Vallade, Liane-Cho Han
Η Amélie είναι ένα μικρό κορίτσι από το Βέλγιο που γεννήθηκε στην Ιαπωνία. Χάρη στον φίλο της, τον Nishio-san, η ζωή της είναι μια ατελείωτη αλυσίδα από περιπέτειες και ανακαλύψεις. Όμως στα τρίτα της γενέθλια, ένα και μόνο γεγονός αλλάζει τα πάντα. Για την Amélie, σε αυτή την ηλικία, όλα παίζονται — η ευτυχία αλλά και η τραγωδία…
Με υπέροχο, ιμπρεσιονιστικό animation, η ταινία εξερευνά την καθοριστική εμπειρία του να προσγειώνεσαι σε ένα άγνωστο πολιτισμικό περιβάλλον σε τόσο τρυφερή ηλικία. Το σκηνοθετικό δίδυμο μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το μπεστ σέλερ μιας από τις πιο διάσημες σύγχρονες βελγίδες συγγραφείς: τα παιδικά χρόνια και οι ονειρικές αναμνήσεις της Amélie Nothomb ζωντανεύουν μέσα από απαλά, παστέλ χρώματα και ρευστές μορφές, ξεδιπλώνοντας την πιο τρυφερή παλέτα συναισθημάτων μέσα από τέσσερις διαφορετικές εποχές.
Με διακριτικές αναφορές στην αγαπημένη γαλλική ταινία με το σχεδόν ίδιο όνομα και μια αισθητική που θα μαγέψει κάθε φίλο των στούντιο Ghibli, η Little Amélie ονειρεύεται με θάρρος, και μας χαρίζει έναν εντελώς νέο τρόπο να βυθιστούμε στην εικόνα.
A Magnificent Life – Sylvain Chomet
Η πολυαναμενόμενη νέα ταινία του υποψήφιου για Όσκαρ Γάλλου σκηνοθέτη animation Sylvain Chomet (The Triplets of Belleville, The Illusionist) είναι ένα υπέροχο βιογραφικό animation δράμα που βυθίζεται στη ζωή του θρυλικού θεατρικού συγγραφέα και σκηνοθέτη Marcel Pagnol.
Το 1955, ο Pagnol βιώνει μια βαθιά κρίση αυτοπεποίθησης, ενώ ταυτόχρονα η μνήμη του αρχίζει να τον προδίδει. Καλείται να γράψει μια εβδομαδιαία στήλη για το περιοδικό Elle, αφιερωμένη στα παιδικά του χρόνια, όμως τα φαντάσματα της αποτυχίας των πιο πρόσφατων έργων του τον στοιχειώνουν. Σε αυτή τη στιγμή απόλυτης ευαλοτότητας, ο νεαρός εαυτός του αναδύεται από τα βάθη της μνήμης — ο μικρός Marcel Pagnol.
Μαζί ξαναζούν τα πιο καθοριστικά κεφάλαια της ζωής του: από τα πρώτα του βήματα ως δάσκαλος στην Προβηγκία, μέχρι την επαναστατική του συνεισφορά στον ηχητικό κινηματογράφο· από την ίδρυση των δικών του κινηματογραφικών στούντιο μέχρι τις συγκρούσεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μια ταινία που αποτυπώνει τη διαχρονική ζωντάνια ενός ανθρώπου που υπήρξε, πάνω απ’ όλα, bon vivant, λάτρης της ζωής και της τέχνης της.
Mary Anning – Marcel Barelli
Η 12χρονη Mary Anning μεγαλώνει στην Αγγλία του 1811, κάτω από το βάρος των συντηρητικών αξιών της εποχής. Οι επιπλήξεις και οι νουθεσίες, όμως, δεν φαίνεται να συγκρατούν τη ανήσυχη και περίεργη φύση της. Συνεχίζει να εξερευνά και να αποκαλύπτει τα μυστήρια της παλαιοντολογίας και των απολιθωμάτων. Η εξαφάνιση του πατέρα της την ωθεί ακόμη βαθύτερα στον κόσμο της επιστήμης — άλλωστε, η αρμονία του σύμπαντος ίσως καταφέρει να βάλει τάξη στις σκορπισμένες της σκέψεις, ενώ η γνώση είναι δύναμη.
Μια απλή, κι όμως ταυτόχρονα δυνατή και τρυφερή ιστορία, ξεδιπλώνεται με γοητεία ανάμεσα στην αφύπνιση της γυναικείας επιθυμίας —που μόλις αρχίζει να βρίσκει τη φωνή της— και στους πολλαπλούς περιορισμούς που επιβάλλονται στις γυναίκες. Το animation, ζωγραφισμένο σε απαλούς τόνους και με γραμμές που αποτυπώνουν ακόμη και τις πιο λεπτές εκφράσεις και συναισθηματικές διακυμάνσεις, διασχίζει αιώνες, κοινωνίες και γεωλογικά στρώματα για να καταλήξει στο επιτακτικό “εδώ και τώρα” της φύσης ενός κοριτσιού.
Maya, Give Me a Title – Michel Gondry
Ο διαρκώς ευρηματικός Michel Gondry, ένας δημιουργός που η κληρονομιά του θα μείνει αθάνατη χάρη στο Eternal Sunshine of the Spotless Mind, εμπλουτίζει την ήδη εντυπωσιακή του φιλμογραφία με μια animated ταινία που δεν θα μπορούσε να είναι πιο προσωπική. Κι αυτό γιατί αποτελεί τον καρπό του φανταστικού τρόπου με τον οποίο ο πατέρας Michel και η κόρη του, Maya, κατάφεραν να γεφυρώσουν την τεράστια απόσταση που τους χώριζε, τον ωκεανό που τους απομάκρυνε, όταν ζούσαν σε διαφορετικές ηπείρους.
Ο Michel ζητούσε από τη μικρή Maya να του δίνει έναν τίτλο, μια ιδέα· κι εκείνος, ανάλογα με την απάντησή της, δημιουργούσε μια μικρή, animated ιστορία. Η σύνθεση αυτών των ιστοριών —αυτής της γλυκόπικρης ανταλλαγής ανάμεσα σε πατέρα και κόρη— περιλαμβάνει δράση, καταδιώξεις με αυτοκίνητα, σεισμούς, νεράιδες, άφθονα μπουκάλια κέτσαπ και ακόμη περισσότερα συναισθήματα.
Το Maya, Give Me a Title ξεκίνησε όταν η Maya ήταν μόλις τεσσάρων ετών και συνεχίστηκε για έξι ολόκληρα χρόνια. Είναι σχεδόν αδύνατο αυτή η χειροποίητη έκφραση αγάπης και οικειότητας να μη συγκινήσει βαθιά την καρδιά κάθε θεατή.
