Συνέντευξη στη Δέσποινα Πολυχρονίδου/ Φωτογραφίες Νίκος Κουζηνός
Αν θες να μιλήσεις για podcast στην Ελλάδα, δεν μπορείς να μην ξεκινήσεις από τη Δέσποινα Κανάκογλου. Εκεί που οι περισσότεροι δεν ήξεραν καν τι σημαίνει η λέξη «podcast», εκείνη το 2016 έστηνε το GiatiOxi σε ένα διαμέρισμα στη Θεσσαλονίκη, με πείσμα, περιέργεια και μικρόφωνα που πιθανότατα πλήρωσε από την τσέπη της. Όχι επειδή της το ζήτησε κάποιος, αλλά επειδή ήθελε να φτιάξει έναν χώρο όπου οι άνθρωποι μπορούν να μιλήσουν – ειλικρινά, ευάλωτα και με χιούμορ – για όλα αυτά που μας απασχολούν χωρίς να τα φωνάζουμε.
Θυμάσαι τη στιγμή που είπες “θα το κάνω”; Τι υπήρχε τότε που σε έσπρωξε να ανοίξεις μικρόφωνο;
Φυσικά και τη θυμάμαι και πάρα πολύ καλά μάλιστα. Τώρα που έχει περάσει καιρός όμως και βλέπω τα πράγματα από απόσταση, θα σου πω ότι αυτό που με έσπρωξε, τελικά, ήταν ότι ήθελα να πάρω απαντήσεις για το ποια είμαι. Είχα να αποδείξω πράγματα στον εαυτό μου και για αυτό, ειδικά τα πρώτα χρόνια, δεν τα παράτησα. Το πείσμα με ικανοποιούσε. Ήταν εσωτερικό το διακύβευμα γι αυτό και δεν μπορούσε να κλονιστεί από εξωτερικούς παραγοντες.
Πώς ήταν να δημιουργείς περιεχόμενο για ένα κοινό που δεν ήξερε ακόμα τι σημαίνει “podcast”;
Έχω εξηγήσει άπειρες φορές τι είναι podcast στους καλεσμένους, έπρεπε να ρισκάρω πολλά πράγματα γιατί ακόμη και το ύφος της εκπομπής ήταν πρωτόγνωρο, δεν είναι συνέντευξη, είναι συζήτηση. Κάθε επεισόδιο του giatioxi είναι μια εμπειρία γιατί δίνω πολύ σημασία σε αυτό το συγκλονιστικό πράγμα που λέγεται “εδώ και τώρα” και συνδημιουργείται με τον ή την καλεσμένη και αυτό δεν έχει αλλάξει 530 επεισόδια μετά.
Ένιωσες μοναξιά στο ξεκίνημα ή ελευθερία;
Μοναξιά δεν έχω νιώσει ούτε μία στιγμή από τότε που ξεκίνησα το giatioxi. Το giatioxi ήταν ο τρόπος μου για να πάρω τις απαντήσεις που ήθελα και να μάθω ποια είμαι. Όταν μαθαίνεις ποιος είσαι, όλα γίνονται πιο διαχειρίσιμα. Από την άλλη, δεν νομίζω να μπορεί να υπάρξει δημιουργική διαδικασία χωρίς μοναξιά. Να κάτσεις μόνος σου στο δωμάτιο και να σκεφτείς, να αμφισβητήσεις, να επαναθεωρήσεις, να δημιουργήσεις. Είναι προαπαιτούμενο της δημιουργίας η μοναξιάς και ως εσωστρεφής, μου έρχεται φυσικά.
Τι σε κρατούσε ζωντανή και δημιουργική στα πρώτα επεισόδια, όταν ίσως δεν υπήρχε feedback;
Το πείσμα μου και οι παραισθήσεις! Μόνο ως παραισθήσεις μπορώ να χαρακτηρίσω την πίστη μου ότι όλο αυτο έχει νόημα και για μένα και για το κοινότητα του. Έχουμε δημιουργήσει μια τραπουλα αυτοανακάλυψης, το GiatiOxi Ενδιάμεσο, με 51 κάρτες με ερωτήσεις και καταφάσεις, εμπνευσμένες από τα επεισόδια και από άλλα πράγματα και υπάρχει μια κάρτα που αυτό που λέει είναι ακριβώς γιατι δεν τα παράτησα. “Φαντάσου τον εαυτό σου στα 80. Τι θα σε στοιχειώσει που δεν έκανες ή παράτησες;”
Τι θεωρείς πιο δύσκολο σήμερα για κάποιον που ξεκινά, σε σύγκριση με την εποχή που ξεκίνησες εσύ;
Μα, μα πάντα, θα είναι δύσκολα. Σε όλα τα πεδία, σε όλα τα επαγγέλματα, σε όλα τα ξεκινήματα. Πάντα όμως. Και από την τόση αποθάρρυνση που δέχτηκα, το μόνο που λέω είναι ότι οι συνθήκες, οι πιθανότητες και οι νοοτροπίες θα είναι πάντα ενάντια στο καινούριο. Ξεκίνα όπως και να έχει.
Έχεις αρχειοθετήσει κάπου τα πρώτα επεισόδια; Κι αν τα ακούσεις σήμερα, τι θα σου πουν για την τότε εκδοχή σου;
Κανα 2 επεισόδια είναι που έγιναν δοκιμαστικά, και τα έχω κάπου, φυσικά. Κατά τα άλλα, άρχισα να δημοσιευω κατευθείαν. Δηλαδή μπορείς να ακούσεις τα πρώτα επεισόδια. Αν τύχει και χρειαστεί να τα ακούσω, θα πω, “μπράβο ρε Δέσποινα” που τόλμησες να τα δημοσιεύσεις, μπράβο για το ρίσκο, το κουράγιο και την ευαλωτότητα.
Το 1ο επεισόδιο δεν ειναι το ίδιο με το 100 αλλά ρίσκαρα να εκτεθώ. Το κόστος του να κρύβεσαι για το τι θα πουν, το κόστος της αορατότητας είναι πολύ μεγαλύτερο.
Θέλω να θυμηθείς και να μας πεις τα επεισόδια με τα περισσότερα plays!
Το 1ο επεισόδιο των διαπραγματεύσεων, με τον Δημοσθένη Παπακωνσταντίνου, τα 2 επεισόδια με τον Κοσμά Μαρινάκη, “Η μακροχρόνια σχέση” Αλέξη Λάππα, Η παιδική ηλικία και η επιλογή συντρόφου με την Άσπα Πασπάλη, ο Σωκράτης με την Αγγελική Κομποχόλη, τα ορία με τη Δανάη Κίρλα, οι ιστορίες που λέει το σώμα με τον Φραγκίσκο Γονιδάκη και ο Μάκης Παπασημακόπουλος. Αλλά θα πω ότι τα επεισοδια του giatioxi κονταροχτυπιούνται και επειδή ειναι διαχρονικά συνέχεια αυξάνονται τα plays.
Πάμε τώρα στα της Θεσσαλονίκης. Τι σου αρέσει και τι δεν σου αρέσει στην πόλη;
Αχ η Θεσσαλονίκη. Το μέγεθος της και κλίμακα της, ήταν το τέλειο για να υπάρχει μια εκπομπή σαν τη δική μου και από ένα outsider σαν και μένα. Από την άλλη, δεν μου αρέσει να βλέπω το potential της πόλης και αυτό να μην αναπτύσσεται. Κατά τα άλλα, η πατρίδα κάποιου είναι αυτό, την αγαπάς, τη μισείς, σε ενοχλεί και μετά πάλι σου αρέσει και όλα κάνουν κύκλους.
Πώς και δεν έφυγες από την πόλη;
Έχω φύγει μια φορα, για 3 χρόνια στη Βαρκελώνη. Μετα, Εχω ξανά μπει στον πειρασμό αλλά δεν ήταν ισχυρό το κίνητρο για να το κάνω. Τουλάχιστον ακόμα.
Τι άλλο κάνεις στη ζωή σου όταν δεν κάνεις βόλτες ή δεν ετοιμάζεις την εκπομπή σου;
Βασικά, μόνο δουλεύω. Δεν υπάρχει λεπτό που να μη δουλεύω για το giatioxi. Επιλέγω το βασανιστήριο που μου είμαι ok μαζί του. Και οπωσδήποτε θα φτιάξω χρόνο για να δω τους φίλους μου.
Μιλα μας για τα πολύ όμορφα προϊόντα που έβγαλε το #giatioxi!
Λοιπό, το GiatiOxi έχει μετατρέψει την αφηγηματική του δύναμη σε μια τράπουλα αυτοανακάλυψης που την ονομάσαμε το GiatiOxi Ενδιάμεσο. Με αφορμή το δικό μου ενδιάμεσο, την περίοδο πριν το GiatiOxi, την περίοδο δηλαδή που νιώθεις ότι έχεις εξελιχθεί μεν εσωτερικά αλλά που ακόμη δεν αντανακλάται εξωτερικά και δεν ξέρεις τι θες να κάνεις μετά. Αυτό έγινε ομιλία Τedx, μετά έγινε επεισόδιο στο giatioxi και ήταν λογικό επακόλουθο να γίνει τράπουλα. Είναι ερωτήσεις για να σκεφτείς και ίσως σε βοηθήσουν να δεις κάποια πράγματα αλλιώς. Μαζί έχουμε ετοιμάσει και μια κεραμική κούπα που είναι χαρακτηριστική της 1ης περιόδου του giatioxi, είναι σε περιορισμένα τεμάχια, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα ξανά βγει γιατί η επόμενη κούπα θα είναι διαφορετική. Και φυσικά, ετοιμάζουμε και άλλα πράγματα.