Aπό την έκθεση με τίτλο «Από το Ασυλο Φυματιόντων στο Νοσοκομείο Γ. Παπανικολάου – Το σανατόριο, η απομόνωση, η Φυματιούπολη, ο αποστιγματισμός»
της Δάφνης Τσάρτσαρου
Το μεγάλο και γνωστό νοσοκομείο “Παπανικολάου’” της Θεσσαλονίκης είναι η συνέχεια του ιστορικού Σανατορίου Ασβεστοχωρίου που ιδρύθηκε το 1920 από την πολιτεία για την περίθαλψη των φυματικών, που ήταν η μεγάλη κοινωνική μάστιγα του Μεσοπολέμου. Στην πραγματικότητα, η Φυματιούπολη λειτουργούσε δίπλα στο Σανατόριο.
Οι πρώτοι ασθενείς με φυματίωση διέμειναν στα πρόχειρα ξύλινα παραπήγματα και τα επόμενα χρόνια χτίστηκαν τρία περίπτερα, ενώ μετά τη δεκαετία του 1930 προστέθηκαν και άλλα (έγιναν 45 στο σύνολο). Τα μεμονωμένα κτίσματα διέθεταν απλά ένα δωμάτιο, μία τουαλέτα και ένα διάδρομο. Εκεί πήγαιναν οι ασθενείς ο ένας μετά τον άλλον, όπου και κατέληγαν. Το Σανατόριο απλά πρόσφερε τη διαμονή και τη διατροφή τους.
Οι κάτοικοι των περιοχών του Ασβεστοχωρίου και του Χορτιάτη, αντέδρασαν έντονα με τη δημιουργία του Σανατορίου, καθώς το θεωρούσαν εστία μικροβίων και διάδοσης της μολυσματικής ασθένειας, η οποία ήταν υπαίτια για μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας εκείνο τον καιρό. Οι μεγάλες εγκαταστάσεις, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν για να χτιστεί το Σανατόριο, αγοράστηκαν από τους Άγγλους, καθώς μέχρι τότε αποτελούσε περιουσία τους και εξυπηρετούσε τις ανάγκες του αγγλικού στρατού.