Han Kang (Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024) ” Η χορτοφάγος” (μετάφραση: Αμαλία Τζιώτη), Eκδόσεις: Καστανιώτη 2020, σελίδες: 208
Γράφει η Κατερίνα Βιτζηλαίου (Instagram & Facebook account: the.booklist_)
Βρισκόμαστε στη σύγχρονη Νότια Κορέα και πρωταγωνίστρια του « Χορτοφάγου» είναι η ΓιόνγκΧιε, μια μικροαστική σύζυγος που αποφασίζει μια μέρα ξαφνικά να μην ξαναφάει κρέας, λόγω ενός ονείρου που είδε. Αυτή η φαινομενικά τόσο απλή της απόφαση προκαλεί αντιδράσεις στο οικογενειακό και κοινωνικό της περιβάλλον, επειδή με την ανάλγητη στάση της απορρίπτει τις κοινωνικές συμβάσεις που την δένουν με το σπίτι της, την οικογένειά της και την κοινωνία μέσα στην οποία ζει.
Σταδιακά η άρνηση της ΓιόνγκΧιε για την κατανάλωση κρέατος θα κλιμακωθεί και σε άλλες αυτή την φορά όμως όντως ανησυχητικές ενέργειες, οι οποίες θα σηματοδοτήσουν την έναρξη της ψυχικής της νόσου.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη τα οποία διαδέχονται χρονικά το ένα το άλλο.
Στο πρώτο μέρος περιγράφεται η έναρξη της ψυχικής ασθένειας της ΓιόνγκΧιε, δοσμένη από την οπτική ματιά του συζύγου της, ενός καταπιεσμένου και σκληρά εργαζόμενου ανθρώπου, ο οποίος ως τότε ζούσε μια συμβατική ζωή με την σύζυγό του και όταν αυτή η ισορροπία διαταράχτηκε δεν είχε ούτε την υπομονή, αλλά ούτε ένιωθε και την αγάπη που απαιτούνταν για να την στηρίξει.
Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου που η ψυχική νόσος της πρωταγωνίστριας είναι πλέον παγιωμένη, ακολουθεί η συνέχεια της ιστορίας μέσω της ματιάς του γαμπρού της ΓιόνγκΧιε, του συζύγου της αδερφής της. Ο ίδιος όντας ένας πολύ ανασφαλής και ανικανοποίητος καλλιτέχνης με το ως εκείνη την στιγμή έργο του, θα χρησιμοποιήσει την ευάλωτη και ευκολόπιστη ΓιόνγκΧιε, ώστε να ολοκληρώσει το παράτολμο και ναρκισσιστικό καλλιτεχνικό του εγχείρημα.
Στο τρίτο μέρος του έργου που η ψυχική της νόσος ΓιόνγκΧιε, την έχει καταβάλει εξ’ολοκλήρου και η πορεία της είναι πλέον μη αναστρέψιμη, βλέπουμε την ανέλπιδη προσπάθεια της αδερφής της να την βοηθήσει.
Κάνει ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό αισθανόμενη ενοχές για την αποτυχία της, έχοντας πάρει κατά κάποιο τρόπο εκείνη στις πλάτες της όλο το βάρος και τα λάθη των πατριαρχικών προτύπων με τα οποία είχαν μεγαλώσει και ζήσει οι δύο αδερφές και οι οποίοι τις απογοήτευσαν και τις εγκατέλειψαν, όπως τον βίαιο πατέρα τους και τους αδιάφορους και εγωκεντρικούς συζύγους τους.
Σε κανένα όμως σημείο του βιβλίου, δεν ακούμε την ιστορία από την οπτική πλευρά της πρωταγωνίστριας, γεγονός που κάνει ακόμα πιο αισθητό το μήνυμα που προσπαθεί να περάσει η συγγραφέας, δηλαδή την σιωπηλή κραυγή αγωνίας της ΓιόνγκΧιε για το πόσο έρμαιο της ίδιας της της ζωής αισθανόταν, μέχρι που αποφάσισε να την απαρνηθεί μέσω της τρέλας της, διότι δεν θα είχε ποτέ την δύναμη να το κάνει αυτό όντας σε φυσιολογική κατάσταση.
Η άρνηση της πρωταγωνίστριας να φάει κρέας και στην συνέχεια να κάνει τις συμβατικές συνήθειες ενός ανθρώπου, αποτελεί την έσχατη προσπάθεια για αυτοδιάθεση του σώματος της και γενικότερα σηματοδοτεί μια εξέγερση της απέναντι στις κοινωνικές επιτάξεις και αντιλήψεις που πολλές φορές αντιμετωπίζουν το γυναικείο σώμα απλά ως σκεύος ηδονής, εξυπηρετήσεων και αναπαραγωγής.
«Η χορτοφάγος» , με ποιητική και υπερρεαλιστική διάθεση, ασκεί πάνω από όλα κριτική στην πατριαρχική κοινωνία και διερευνά σημαντικά ζητήματα όπως τον ρόλο της γυναίκας στην σύγχρονη κοινωνία, την ντροπή, την καταπίεση και την εξουσία, την προσωπική ελευθερία, τον αγώνα για την προσωπική ανεξαρτησία, τη δυνατότητα της επιλογής και της διαφοροποίησης, τον εγκλωβισμό του γυναικείου σώματος και το στίγμα της ψυχικής υγείας.
«Η χορτοφάγος» εκδόθηκε στα κορεάτικα το 2007, μεταφράστηκε στα αγγλικά το 2015 και τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Booker 2016.
Η συγγραφέας του βιβλίου, η Han Kang γεννήθηκε το 1970 στη ΓκουάνγκΤζου της Νότιας Κορέας και σε ηλικία 10 ετών μετακόμισε με την οικογένεια της στη Σεούλ. Προέρχεται από λογοτεχνικό περιβάλλον, καθώς και ο πατέρας της είναι φημισμένος λογοτέχνης. Σπούδασε Κορεατική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο ΓιόνΣε.
Παράλληλα με τη συγγραφή, έχει αφιερωθεί στην τέχνη και τη μουσική, γεγονός που αντανακλάται σε όλη τη λογοτεχνική της πορεία. Ζει στη νοτιοκορεατική πρωτεύουσα και είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Δημιουργικής Γραφής του Ινστιτούτου Τεχνών της πόλης.
Στις 10.10.2024 η Σουηδική Ακαδημία, απένειμε στην Han Kang το Νόμπελ Λογοτεχνίας για “την έντονη ποιητική της πεζογραφία που αντιμετωπίζει το ιστορικό τραύμα και εκθέτει την ευθραυστότητα της ανθρώπινης ζωής”. Η Han Kang είναι η πρώτη Ασιάτισσα που κερδίζει το Νόμπελ Λογοτεχνίας και μόλις η 18η γυναίκα νικήτρια του θεσμού.