Γράφει ο Τάσος Γέροντας
Μίνως Ευσταθιάδης «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους». Εκδόσεις Μεταίχμιο 2024.
300 σελίδες σε εξαιρετικής ποιότητας λείο, βαρύ, υποκίτρινο χαρτί, με άψογη επιμέλεια, υποδειγματική σελιδοποίηση και εκτύπωση και με πολύ στιβαρή βιβλιοδεσία.
«Now all the criminals in their coats and their ties
Are free to drink martinis and watch the sun rise.»
Με αυτούς τους δύο στίχους από το τραγούδι Hurricane του Μπομπ Ντύλαν ξεκινά το βιβλίο. Το τραγούδι μιλά για τον πυγμάχο Ρούμπιν «Τυφώνα» Κάρτερ, τον οποίο μια δικαστική πλάνη καταδίκασε σε ισόβια κάθειρξη. 22 χρόνια μετά τη φυλάκιση αφέθηκε ελεύθερος, αφού κατέπεσαν οι κατηγορίες. Άραγε πρόκειται για μία ακόμη δικαστική πλάνη η ιστορία που ακολουθεί;
Όντως, αυτό συμβαίνει. Έχοντας ο ίδιος σπουδάσει νομικά στην Ελλάδα και στη Γερμανία, τυχαία έμαθε για μια περίπτωση κακοδικίας στη Γερμανία το 2006.
Στις 10 Μαΐου 2006 η χήρα και πάμπλουτη ιδιοκτήτρια πολυώροφου πάρκινγκ Σαρλότ Μπέρινγκερ βρέθηκε φριχτά δολοφονημένη στο υπερπολυτελές διαμέρισμά της, στο κέντρο του Μονάχου. Είκοσι τέσσερις βίαιες σφυριές είχαν διαλύσει το κεφάλι της και είχαν σκορπίσει κόκκινο χρώμα στο κατάλευκο πάτωμα και στους κατάλευκους τοίχους. Ποιος μπορεί να τη μισούσε τόσο; Και για ποιον λόγο έφυγε χωρίς να πάρει τίποτε από το πλούσια διακοσμημένο διαμέρισμα των 400 τ.μ.; Ή σχεδόν τίποτα…
Η αστυνομία, μην έχοντας σοβαρά στοιχεία στα χέρια της, και υπό την πίεση της κοινής γνώμης να εξιχνιάσει τη φριχτή δολοφονία μιας τόσο γνωστής και τόσο πλούσιας γυναίκας, συνέλαβε τελικά έναν ανεψιό της, ο οποίος θα αποδεικνυόταν και μοναδικός κληρονόμος της.
Ο Φρέντερικ Τάλας δικάστηκε. Η δίκη του έσπασε κάθε ρεκόρ διάρκειας στα Βαυαρικά χρονικά. Μετά από 94 συνεδριάσεις, κατά τις οποίες οι δικαστές αγνόησαν οτιδήποτε αμφισβητούσε την ενοχή του Τάλας, τελικά τον καταδίκασαν σε ισόβια κάθειρξη. Κι εδώ θα μάθουμε πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τη δικαιοσύνη στη Γερμανία. Όπως, για παράδειγμα, ότι στις ποινικές υποθέσεις δεν κρατούνται επίσημα πρακτικά της δίκης. Πουθενά δεν καταγράφονται οι καταθέσεις των μαρτύρων, τα στοιχεία που προσκομίζονται. Τυπικά ο κατηγορούμενος μπορεί να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης. Αλλά δεν έχει πού να τη στηρίξει.
Αυτόν τον κατάδικο επισκέφθηκε ο συγγραφέας το 2022 στη φυλακή και μίλησε μαζί του. Μετά από 16 χρόνια εγκλεισμού, ο Τάλας δηλώνει σταθερά αθώος. Στη συνέχεια ο συγγραφέας μίλησε και με άλλους. Έψαξε, διάβασε ό,τι μπορούσε. Και έγραψε την ιστορία του, αφήνοντας στην άκρη τον νομικό και δίνοντας την πένα στον συγγραφέα. Πλούσια και γοητευτική περιγραφή των δύο πρωταγωνιστών (θεία και ανεψιός), αλλά και αρκετών άλλων εμπλεκομένων, της ζωής τους, των συναισθημάτων, καθώς και των κινήσεων του ίδιου του Ευσταθιάδη, εξαφανίζουν τα όρια ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό, διατηρώντας πάντα αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Το οποίο θα αυξήσει το τέλος αυτής της ιστορίας. Επειδή το βιβλίο δεν τελειώνει εδώ. Έχει κι άλλη μια ιστορία.
«Το κορίτσι στο κιβώτιο». 25 χρόνια πίσω. 1981. Βαυαρία πάλι. Ένα δεκάχρονο κορίτσι, η Ούρσουλα Χέρμαν, επιστρέφει στο χωριό της με το ποδήλατό της, διασχίζοντας ένα δάσος. Το είχε κάνει πολλές φορές στο παρελθόν. Αυτή ήταν η τελευταία. Δεν έφτασε στο σπίτι της. Εξαφανίστηκε. Πάλι η αστυνομία δεν ήξερε τι να κάνει, πού να ψάξει. Επιστολές εκβιασμού στους γονείς ζητούν λύτρα για την απελευθέρωση της μικρής. Μέχρι που βρίσκουν την Ούρσουλα. Νεκρή, θαμμένη μέσα σε ένα κιβώτιο. Η αστυνομία τελικά συνέλαβε τον Αρτούρο Ζαμιάτιν. Κι εδώ χωρίς σοβαρά στοιχεία εις βάρος του. Κι αυτός καταδικάστηκε ισόβια. Κι αυτός μέχρι σήμερα δηλώνει αθώος. Κι αυτήν την ιστορία ο Ευσταθιάδης την παρουσιάζει το ίδιο γλαφυρά.
Όμως πώς συνδέονται μεταξύ τους αυτές οι ιστορίες; Διαβάστε το βιβλίο και θα μείνετε με το στόμα ανοιχτό. Είναι από εκείνες τις φορές που η πραγματικότητα ξεπερνά κάθε φαντασία.
Ο Μίνως Ευσταθιάδης πήρε δύο πραγματικές ιστορίες και μας τις παρέδωσε αφού τις δούλεψε με το (διαρκώς βελτιούμενο) συγγραφικό ταλέντο του. Έγραψε ένα βιβλίο που προσφέρεται για πολυεπίπεδες αναγνώσεις. Είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, στο οποίο όμως δεν μαθαίνουμε τους δολοφόνους. Είναι μια μελέτη για το σύστημα απονομής δικαιοσύνης στη Γερμανία. Μπορεί να θεωρηθεί και δοκίμιο για τις αδικίες και τις αδυναμίες της Δικαιοσύνης. Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο!
«Ο φθόνος και η απληστία αποτελούν αρχαίες έννοιες και βασικές συνθηματικές λέξεις, χωρίς τις οποίες καμία ανθρώπινη κοινωνία δεν έχει κατορθώσει να αρθρωθεί και πολύ περισσότερο να κατανοηθεί.»
«κανένας δεν μπορεί να επιβάλει τη λήθη. Ούτε το ισχυρότερο κράτος.»
«Κάθε έγκλημα δεν αποτελεί μια διασάλευση της τάξης αλλά μια επιβεβαίωση της αταξίας. Του χάους. Της φύσης. Της φύσης μας.»
