Με μια άνευρη, άγευστη
και άοσμη τελετή λήξης, παρά την παρουσία της Μαγιάς Τσόκλη, το 16ο Φεστιβάλ
Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης περνάει πλέον
στην ιστορία και το ερώτημα είναι τι
μένει απο αυτή την γιορτή και τι μέλλει
γεννέσθαι για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου
συνολικά.
Πηγή φωτο: 16o ΦΝΘ/Motionteam (Φ. Τρυψάνη)
Οι ταινίες
Μέσα σε ένα πυκνό
πρόγραμμα 195 ταινιών η φετινή συγκομιδή
χαρακτηρίζεται se ικgenές γραμμές απο
θετικό πρόσημο και πολύ καλές εντυπώσεις.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ένα μεγάλο μέρος
του φετινού προγράμματος εστίασε στην
οικονομική κρίση της ευρωζώνης και της
Ελλάδας. Το υλικό αυτό κρίνεται ως το
πιο ενδιαφέρον κεντρίζοντας αντίστοιχα
την προσοχή και του φεστιβαλικού κοινού.
Έτσι συζητήθηκε έντονα μεταξύ άλλων το
γερμανικό ντοκιμαντέρ Ο Κυρίαρχος
του κόσμου. Κάποιες ταινίες πάλι
ξεχώρισαν με το ιδιαίτερο ύφος που
διέθεταν, όπως η οσκαρική Χαμένη
Εικόνα, ο εκκεντρικός αλλά αρκετά
vintage Σκύλος, το
απολαυστικά ερευνητικό
Βρίσκοντας την Βίβιαν Μάγιερ.
Στα ελληνικά ντοκιμαντέρ
η φετινή παραγωγή κρίνεται επίσης γενικά
ικανοποιητική παρά τις επιμέρους
αδυναμίες. Και εδώ το ζήτημα της κρίσης
δεσπόζει και η προσέγγιση που γίνεται
είναι πολύπλευρη. Το Καλάβρυτα –
Σκιές και Άνθρωποι του Ηλία Γιαννακάκη
σαφώς ξεχωρίζει όπως επίσης και Το
Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας του Γ.
Αυγερόπουλου (παρά τις σοβαρές ελλειψείς
που διαθέτει στην σφαιρική κάλυψη του
μαύρου της ΕΡΤ). Αντιθέτως ταινίες όπως
το Νήμα ή η Νονά μάλλον απογοήτευσαν με
την περιορισμένη κάλυψη του θέματος
τους και παρά την καταγγελτική διάθεση
ή την καλή τους πρόθεση.
Το κοινό αγκάλιασε τη
διοργάνωση σε σχέση μάλιστα με την
περσινή μέτρια εικόνα του 15ου ΦΝΘ. Βέβαια
στοιχεία για την κίνηση στις αίθουσες
δεν υπάρχουν (ή τουλάχιστον δεν έχουν
επίσημα ανακοινωθεί) αλλά είναι ξεκάθαρη
η εικόνα απο τις γεμάτες αίθουσες –
κυρίως στο miniplex της Προβλήτας του
Λιμανιού.
Ο οργανισμός
Παρά την όμορφη εικόνα
της φετινής διοργάνωσης τα μηνύματα
που έστειλε το 16ο ΦΝΘ είναι μάλλον
αμφίσημα και η ανησυχία της Θεσσαλονίκης
για το μέλλον του Φεστιβάλ είναι κάτι
παραπάνω απο φανερή. Ο νέος προέδρος
του ΔΣ, ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής,
δεν έδωσε κανένα στίγμα μέχρι στιγμής
παρά τις όποιες εικασίες για τον
αναβαθμισμένο ρόλο του ενώ η απουσία
του από τις δράσεις του #tdf16 είναι χωρίς
αμφιβολία μια αρνητική εικόνα και στέλνει λανθασμένα μηνύματα για τον θεσμικό ρόλο του σε ότι αφορά το Φεστιβάλ.
Σε αυτό συνέτεινε και η διαχείρηση που
έκανε ο απερχόμενος πρόεδρος του ΔΣ, ο
Δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης που αρχικά
θέλησε να επιβληθεί στα θέματα του
Φεστιβάλ παρά την παραίτηση του ενώ
αρκετά συμβολική πρέπει να χαρακτηρίζεται
και η δική του απουσία απο την λήξη και
την απονομή των βραβείων του #tdf16, γεγονός
που αναδεικνύει το πρόβλημα συνεργασίας
που υπήρχε και παρά την πρόθεση του να
πείσει για την αγαστή και θερμή σχέση
του – θεσμικά πάντα – με τον διευθυντή
του Φεστιβάλ.
Ο Δημήτρης Εϊπίδης απο
την πλευρά του παρά την υπερπροσπάθεια
που έχει καταβάλει απο το 2010 δείχνει
πλέον καταβεβλημένος και χωρίς διάθεση
να προσφέρει κάποια επιπλέον ανανέωση
ή κάποια νέα πρόταση-ιδέα στο θεσμό του
Φεστιβάλ. Ειδικότερα οι γενικόλογες ανακοινώσεις του για την επιτυχία του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ αλλά και η επίμονη στάση του σε ότι
αφορά τις ελληνικές ταινίες δείχνει
και την απροθυμία του να συνδέσει εκ
νέου τον ουσιαστικό ρόλο του Φεστιβάλ
με το διεθνές κινηματογραφικό γίγνεσθαι.
Ακόμη περισσότερο προβληματική δείχνει
η διοίκηση του Φεστιβάλ πάντως σε ότι
αφορά τις οικονομικές και λειτουργικές
– διοικητικές δομές και υποχρεώσεις
της. Το πρόβλημα επιτείνεται αν σκεφτεί
κανείς ότι η χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ
και Γ΄ΚΠΣ φτάνει στο τέλος και το Φεστιβάλ
Θεσσαλονίκης θα στηρίζεται μέχρι
νεωτέρας στην τακτική επιχορήγηση του
απο το ΥΠ.ΠΟ., γεγονός που απο μόνο του προβληματίζει και προκαλεί ανησυχία. Ήδη έχει δωθεί σήμα για
νέες περικοπές που εκτιμάται ότι φτάνουν εώς και το
30%. Έτσι για άλλη μια φορά θα πρέπει να
αναζητηθούν λύσεις σε απαιτητικές
σπαζοκεφαλιές.
Πέρα απο όλα όμως
προβληματίζει η θέση της ίδιας της
Θεσσαλονίκης στο σημαντικότερο
πολιτιστικό γεγονός της χώρας (μετά το
Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου). Το
φεστιβαλικό κοινό δεν επεκτείνεται
όπως θα έπρεπε να γίνει σε όλο το κοινωνικό
φάσμα της πόλης. Η τουριστική ανάπτυξη
και εκμεταλλεύση του γεγονότος είναι
επίσης μη ικανοποιητική. Μοιάζει παράδοξο
ότι φέτος η πόλη είναι η Ευρωπαϊκή
Πρωτεύουσα Νεολαίας και σε αυτό το
κομμάτι και ο Δήμος Θεσσαλονίκης αλλά
και το Φεστιβάλ δεν ανέπτυξαν ούτε μισή
δράση, εκδήλωση ή προβολή σε συνδυασμό
με την τουριστική προβολή της πόλης
(θυμηθείτε μόνο το αφιέρωμα σε ταινίες
με ΑΜΕΑ που έγιναν το 2011 με αφορμή τα
Special Olympics της Αθήνας). Επιπλέον μπορεί
οι οικονομίες κλίμακας να βοήθησαν την
δίοικηση του ΦΚΘ να επιβιώσει, όμως δεν
έχει επενδύσει καθόλου στο αναπτυξιακό
και εργατικό δυναμικό της πόλης, το
οποίο δείχνει επίσης αμέτοχο στο να
εκμεταλλευτεί προς όφελος του την γιορτή
του Φεστιβάλ. Μια τέτοια περίπτωση λ.χ.
είναι το Πρώτο Πλάνο, η επίσημη
εφημερίδα του Φεστιβάλ, η οποία επι της
ουσίας προετοιμάζεται στην Αθήνα χωρίς
να πιάνει ούτε στο ελάχιστο τον σφυγμό
της Θεσσαλονίκης κατά το φεστιβαλικό
10ήμερο.
Top5 ταινιών που ξεχωρίζουν απο το #tdf16
- Ο Σκύλος : Γκεϊ, τρανσέξουαλ, μια κινηματογραφική ληστεία, ριάλιτι και μια ζωή μπίτνικ!
- Η Εικόνα που λείπει : Υπνωτιστικό και αρκετά ιδιαίτερο συνδυάζει την εικαστική αναπαράσταση της Ιστορίας της Καμπότζης σε συνδυασμό με τα προπαγανδιστκά επίκαιρα των Ερυθρών Χμερ
- Επικίνδυνες Πράξεις με Πρωταγωνιστές τα Ασταθή Στοιχεία της Λευκορωσίας : Γιατί δεν χρειάζεται να είσαι ξανθιά και δίμετρη με ωραίο στήθος για να κάνεις πολιτικό ακτιβισμό. Αρκεί να έχεις ψυχή…
- Βρίσκοντας την Βίβιαν Μάγιερ : Πρωτότυπο και με δυναμική έρευνα αναδεικνύει μια άγνωστη ιστορία μιας γυναίκας που τελικά εξελίχθηκε σε μια σημαντική φωτογράφο μετά θάνατον.
- Καλάβρυτα – Άνθρωποι και Σκιές : Το πιο δυνατό ελληνικό ντοκιμαντέρ της χρονιάς αξίζει να γίνει πρεσβευτής μας πάνω σε ένα καυτό θέμα όπως οι κατοχικές αποζημιώσεις.
