Σκηνοθεσία:
Kornèl Mudruczò
Ηθοποιοί:
Zsófia Psotta, Sándor Zsótér, Lili Horváth
Αφιερωμένη
στο μεγάλο Ούγγρο σκηνοθέτη Μίκλος Γιάντσο, ο οποίος πέθανε πρόσφατα (ίσως και
εμπνευσμένο από την ισχυρή πολιτικό-κοινωνική του φιλμογραφία) η τελευταία
δουλειά του εμπνευσμένου κινηματογραφιστή ρίχνει μια ιδιόμορφη ματιά πάνω στην
αλληγορία της διάκρισης, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, έχοντας όμως ως
φιλμικό αντικείμενο σύγκρουσης, όχι μια άλλη φυλή ή ιδεολογία, άλλα ένα άλλο
είδος. Ποτέ άλλοτε η ναζιστική πινακίδα “απαγορεύονται οι Εβραίοι, οι μαύροι
και οι σκύλοι” δεν έβρισκε τόσο άμεσο στόχο, δεν ακουγόταν τόσο ειρωνικά
αληθινή.
Μέσα από καθάρια, στιλπνή εικονογράφηση ο
σκηνοθέτης παρουσιάζει τους ημίαιμους (κοινώς “μπάσταρδους”) σκύλους ως τους
αποδιοπομπαίους τράγους όλων των προβλημάτων της χώρας. Η κάμερα χαμηλώνει, φτάνει
στο επίπεδο των αξιαγάπητων, μελαγχολικών, μπορεί και περισσότερο όλων
ανθρώπινων ματιών του Χάγκεν, ενός μεγαλόσωμου κανελί σκύλου, ο οποίος αφού
εγκαταλείπεται βάναυσα από τον πάτερα της μικρής ιδιοκτήτριας και μοναδικής
φίλης του Λίλι (εξαιρετική η μικρή Zsófia Psotta) προσπαθεί να επιβιώσει στην
αφιλόξενη μεγάλη πόλη μπλέκοντας σε παράνομες αιμοσταγείς μάχες με άλλα άτυχα
μη καθαρόαιμα τετράποδα, καταλήγοντας στα κελιά του τοπικού κυνοτροφείου που
μοιάζουν ανατριχιαστικά με στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εκεί λοιπόν το σκυλί με τα
θλιμμένα, γέματα απορία μάτι σπάει. Μεταμορφώνεται, ίσως γιατί οδηγήθηκε εκεί, ίσως
πάλι γιατί απλά αυτός ο σιωπηλός παρατηρητής της καθημερινότητας βιας και αδικίας,
δεν αντέχει άλλο. Η ταινία στο τρίτο μέρος της μεταλλάσσεται οδηγώντας σε ένα
κρεσέντο, όμοιο με το βασικό μουσικό θέμα (προκαλεί δέος η Ουγγρική ραψωδία του
Φραντς Λιστ), στο οποίο όλες οι δομές και τα πλαίσια καταρρέουν, οι αδικημένοι
επαναστατούν και οι σκηνές αποκάλυψης διαδέχονται η μια την άλλη ως το
λυτρωτικό φινάλε.
Ίσως η μοναδική αστοχία του κατά τα άλλα
συνεπούς και αξιόλογου αυτού φιλμ είναι το γεγονός ότι η προφανέστατη αλληγορία
και οι έκδηλοι συμβολισμοί γίνονται γρήγορα κατανοητοί από την αρχή, άλλα
παρόλα αυτά επεξηγούνται αφηγηματικά ξανά και ξανά. Μοιάζει με ένα ελαφρώς
στρατευμένο και καταφανές ταξικό “κατηγορώ” που (μπορεί να ακουστεί παράλογο) γίνεται
πιο ξεκάθαρο απ’ ότι θα θέλαμε. Έχοντας πραγματικό πρωταγωνιστή τον αξιαγάπητο
Χάγκεν (στη πραγματικότητα χρησιμοποιήθηκαν δυο όμοιοι σκύλοι για τις ανάγκες
των γυρισμάτων) η ταινία απέσπασε το πρώτο βραβείο του τμήματος “ένα κάποιο
βλέμμα” στο τελευταίο φεστιβάλ των Καννών.
*Η ταινία προβάλλεται στη Θεσσαλονίκη στον κινηματογράφο Ολύμπιον 1
