Βγαίνοντας από το γραφείο του Δημάρχου, ή μάλλον από το γραφείο του κυρ Γιάννη, ή ακόμα καλύτερα απ’ το γραφείο του Μπουτάρη, δεν ήξερα αν αυτό που θέλω να παρουσιάσω είναι μια τυπική συνέντευξη — που δεν ήταν καθόλου τυπική— με τον Δήμαρχο της πόλης ή να σας μιλήσω για το πόσο γουστάρω που βρίσκεται στη θέση αυτή.
Το γραφείο του είναι ένα μικρό μουσείο, ένας οικείος χώρος, όπου θα δεις συλλεκτικά αντικείμενα, έργα τέχνης και προσωπικές φωτογραφίες συναισθηματικής αξίας. Το σίγουρο είναι πως δε θυμίζει σε τίποτα ένα ψυχρό, πολιτικό γραφείο. Πριν αρχίσουμε την κουβέντα, μας κέρασε λουκούμι και σοκολατάκια, όπως θα έκανε ένας γνήσιος αστός Θεσσαλονικιός.
Δήμαρχε εκτός από το κέρασμα σας ευχαριστούμε και για το δώρο που μας κάνατε αυτό της παράδοσης της νέας παραλίας.
Ήταν από τα έργα που ήθελα να τελειώσει άμεσα και να δημιουργήσουμε ένα όμορφο αποτέλεσμα. Την περπατήσαμε την παραλία την ημέρα που δόθηκε στο κοινό της πόλης και το ευχαριστηθήκαμε όλοι μας πιστεύω.
Έχουμε πλέον μια παραλία Ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Είναι όμως και η νοοτροπία μας αυτή;
Δεν μπορώ να μας χαρακτηρίσω Ευρωπαίους. Είμαστε κομπλεξικοί με την πρωτεύουσα και χωριάτες σε σχέση με την πόλη μας. Το τραγικό χαρακτηριστικό αυτής της πόλης είναι η εσωτερική μετανάστευση που από το 1960 και μετά έφερε μη αστικές οικογένειες, οι οποίες όχι μόνο δεν αφομοιώθηκαν ακόμη σ’ αυτήν, αλλά και μετά από τόσες δεκαετίες δεν κατάφεραν να αποκαταστήσουν νοοτροπία του σύγχρονου αστικού τρόπου ζωής. Βέβαια δεν βοήθησε καθόλου σ’ αυτό και η επαρχιώτικη νοοτροπία που είχε η προηγούμενη διοίκηση, με τη συστηματική αντιπαράθεση με την πρωτεύουσα, με την γκρίνια, κτλ.
Δεν μπορούμε να ξεκολλήσουμε απ’ την επιφάνεια δηλαδή;
Νομίζω πως όχι. Ακόμα και σήμερα με τα χιλιάδες προβλήματα και αδιέξοδα που αντιμετωπίζουμε καθημερινά, υπάρχει κόσμος που μου χρεώνει την έλλειψη στολισμού της πόλης. Είναι αδιανόητο να γκρινιάζουμε γιατί δεν στολίζουμε την πόλη από τον Οκτώβρη. Επιπλέον, ο Δήμος δεν έχει χρήματα και θεωρώ τραγική πρόκληση όταν δεν μπορούμε να συντηρήσουμε τα συσσίτια να ασχολούμαστε με στολισμούς, λαμπάκια και έλατα, και απορώ πώς ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που επιμένουν να αποζητούν τα πανηγύρια. Αναγνωρίζουμε φυσικά ότι ο στολισμός της πόλης στηρίζει την εορταστική αγοραστική κίνηση, αλλά θα μπορούσαν οι πολίτες να συνεισφέρουν, στολίζοντας ο καθένας σχεδόν ανέξοδα το χώρο μπροστά στο μαγαζί του ή το μπαλκόνι του και συμμετέχοντας έτσι ενεργά σ’ όλη την ιστορία του εορτασμού.
Χρόνια τώρα συζητάμε για το κυκλοφοριακό και όλες οι συζητήσεις καταλήγουν σε
αδιέξοδα. Θα βρεθεί λύση;
Η δική μου πρόταση για το κυκλοφοριακό είναι να δοκιμάσουμε τα μονά-ζυγά. Είναι μια σκέψη που θα ήθελα να δοκιμάσουμε, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα. Είμαι βέβαιος πως θα έχει θετικά αποτελέσματα σε μια πόλη με την δομή της Θεσσαλονίκης. Είναι επιτακτική ανάγκη οι κάτοικοι της πόλης να μάθουν να χρησιμοποιούν τα λεωφορεία, τα ταξί τα ποδήλατά τους, τα πόδια τους.
Από κάπου πρέπει να ξεκινήσουμε! Από την άλλη έχουμε ν’ αντιμετωπίσουμε και το Ελληνικό κράτος που είναι δομημένο όλο λάθος. Σε κάθε πόστο δεν υπάρχει ένας υπεύθυνος, αλλά τρείς και τέσσερις που αδυνατούν να φέρουν εις πέρας μια υπόθεση με αποτέλεσμα να βρίσκουμε συχνά τοίχους και δυστοκίες. Ο Δήμος δεν έχει καμία αυτοτέλεια, είναι στην ουσία με δεμένα τα χέρια. Για να πάρουμε μια απόφαση και να την υλοποιήσουμε περνάμε από σαράντα κύματα.
Βρεθήκατε να διοικείτε μια πόλη που είχε φτάσει σε οικονομικό και πολιτιστικό τέλμα. Πιστεύετε πως φτάσατε σε ικανοποιητικά επίπεδα την καθημερινότητα των
Θεσσαλονικιών;
Παραλάβαμε μια πόλη σε πολιτιστικό και οικονομικό τέλμα, όπως λέτε. Προσπαθούμε να τα φέρουμε βόλτα και μέχρι στιγμής φαίνεται ότι τα πάμε καλά. Χρωστάμε πολύ λιγότερα λεφτά από το αρχικό ποσό και καταφέραμε να πληρώσουμε όλες τις οφειλές μας απ’ το 2006 και μετά. Προσπαθήσαμε ν’ απελευθερώσουμε τα πολιτιστικά δρώμενα, ξεκινώντας από τα
Δημήτρια. Αλλάξαμε την λογική τους, μειώσαμε τα κόστη. Από ενάμιση και δυο εκατομμύρια που κόστιζε κάθε χρόνο για την πόλη καταφέραμε να το πάμε στο μισό εκατομμύριο. Δίνουμε βήμα σε νέους καλλιτέχνες, ανοίγουμε το μουσείο Κόμικ, μιας και η Θεσσαλονίκη φημίζεται για τα «καλά» της χέρια, στηρίζουμε με κάθε μέσο και τρόπο τα μουσεία της πόλης, αλλά και όσο περισσότερες εκδηλώσεις μπορούμε. Θέλουμε να αναβαθμίσουμε και τον ρόλο της Δημοτικής πινακοθήκης. Να πάψει να είναι ένα στατικό πράγμα, μα να φιλοξενεί συλλογές και περιοδικές εκθέσεις. Φυσικά η κορύφωση της γενικότερης εξωστρέφειας έρχεται με τον τίτλο της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νέων 2014.
Είμαστε αλήθεια έτοιμοι να στηρίξουμε έναν τέτοιο θεσμό;
Το αξιοθαύμαστο είναι πως αυτός ο φάκελος, με τις υπέροχες ιδέες, που κατατέθηκε για να διεκδικήσουμε τον τίτλο στήθηκε από τους ίδιους τους νέους που μετείχαν εθελοντικά. Κι αυτοί οι εθελοντές δημιουργούν τις ανάλογες υποδομές για να υποδεχτούμε μια τόσο μεγάλη διοργάνωση. Αυτή η ιστορία της πρωτεύουσας νεολαίας μπορεί ν’ αφήσει πολλά στην πόλη μας. Ακόμη και στον τομέα της νέας επιχειρηματικότητας που θα στηρίξει την τοπική αγορά.
Η επιχειρηματικότητα της πόλης είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο που ξεκινάει και
τελειώνει στα καφέ. Δεν βαφτιστήκαμε άδικα ως φραπεδούπολη.
Η ανεργία φέρνει τα καφενεία. Και είναι αλήθεια, επίσης, πως στην πόλη μας μένουν περισσότεροι από 150.000 σπουδαστές, που συνήθως …πάνε «πακέτο» με τα καφενεία. Πάντως, το τεράστιο αυτό οικονομικό αδιέξοδο δεν το βιώνουμε μόνο εμείς. Σε πολλές πόλεις του εξωτερικού υπάρχει σοβαρό πρόβλημα και οικονομικό και αναπτυξιακό. Βρισκόμαστε σε μια από τις πιο κρίσιμες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας, όπου ψάχνουμε να βρούμε τις νέες ισορροπίες μας. Να κοιτάξουμε μπροστά και να κρατήσουμε τα καλά στοιχεία που μας αφήνει η ιστορία αυτής της πόλης.
Τι μπορούμε να κρατήσουμε από τα παλιά κατά την γνώμη σας. Ποια ήταν η καλύτερη εποχή της Θεσσαλονίκης;
Οι πολύ καλές εποχές της πόλης ήταν την δεκαετία 50 και του 60, για να μην πάμε και πιο πίσω όταν ακόμη άκμαζε η Εβραϊκή κοινότητα. Ήταν η εποχή που ανθούσε το καπνεμπόριο και το βαμβάκι. Υπήρχε πλούτος στην πολυπολιτισμική Θεσσαλονίκη. Έμπαινες μέσα στο ξενοδοχείο Μεντιτερανέ κι έβλεπες Αμερικάνους, Ρώσους, Γερμανούς, Αυστριακούς, Γάλλους να τρώνε και να συζητάνε για δουλειές. Υπήρχε ελεύθερος λιμένας και απευθείας σιδηροδρομική σύνδεση με την Κωνσταντινούπολη. Με την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ, οπότε κι ανοίξανε τα σύνορα, η βιοτεχνία που ως τότε ανθούσε καταρρακώθηκε.
Και ήρθε μια περίοδος αδράνειας.
Και τώρα τι κάνουμε; Από πού μπορούμε να πιαστούμε και σε τι να ελπίζουμε;
Ο Δήμος δεν έχει τις δυνατότητες ν’ αντιμετωπίσει την εχθρική στάση του κράτους απέναντι στην βιομηχανία και την έλλειψη στρατηγικής. Βλέπουμε και την σταδιακή κατάρρευση της Διεθνούς Έκθεσης. Είμαστε σε συζητήσεις για πλήρη αναδιάρθρωση της έκθεσης. Για μένα, όμως, ο κυριότερος τρόπος να φέρουμε χρήματα στην πόλη, και μετά να μπορούμε να μιλήσουμε και για ευμάρεια, είναι ο τουρισμός. Να αναπτύξουμε τον θρησκευτικό τουρισμό και τον φυσιολατρικό. Όπως πάνε στην Τήνο, έτσι θα πρέπει να έρχονται κι εδώ. Επιβάλλεται ν’ αξιοποιήσουμε τον Όλυμπο που τον έχουμε απέναντι μας και τον γνωρίζει όλος ο κόσμος. Επίσης κάνουμε πολύ σημαντικές επαφές με τις αδελφοποιημένες πόλης σε όλο τον κόσμο και φυσικά με τους γειτονικούς λαούς. Θεωρώ μεγάλη επιτυχία που φέραμε Τούρκους κι Εβραίους που διαθέτουν χρήμα στην πόλη. Σας πληροφορώ πως δουλέψαμε πάρα πολύ για να προσελκύσουμε όλους αυτούς τους τουρίστες που επισκέφτηκαν τα τελευταία δύο χρόνια την Θεσσαλονίκη με μηδαμινά κόστη στην ουσία, παρά μόνο προσωπική έκθεση και κούραση. Και φυσικά την δημιουργία αντιπάθειας προς το πρόσωπο μου από πολλούς συμπολίτες μου, προς τον …τουρκόφιλο – δήθεν – Μπουτάρη.
Αυτό είναι παράπονο;
Όχι, αυτό είναι μια διαπίστωση της ανώριμης αντιπολίτευσης που δέχομαι. Αντί να εστιάσουν στα λάθη που έχουν κατά καιρούς γίνει και να έρθουν να συζητήσουμε τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων μας, σχολιάζουν το σκουλαρίκι που φοράω. Φόρα κι εσύ αν θέλεις. Δεν είναι κακό. Είναι σαν τα ανόητα σχόλια για το ταξίδι μου στο Βόλο, όπου πήγα με δικό μου αυτοκίνητο, δικό μου οδηγό, πληρωμένη βενζίνη από το δικό μου πορτοφόλι και στην τελική αν ήθελα να πάω με γκόμενα δεν θα δώσω λογαριασμό σε κανένα. Πρόκειται για τρομερό Φαρισαϊσμό.
Υπάρχει χρυσή τομή στην επικοινωνία και τη συνύπαρξη;
Ας ξεκαθαρίσουμε καταρχήν ότι οι προσωπικές μου πεποιθήσεις ή προτιμήσεις δεν έχουν να κάνουν με την δουλειά που καλούμαι να κάνω. Πάντα θα δουλεύω για το καλύτερο της πόλης μου. Η σχέση μου με τον Άνθιμο είναι τρανό παράδειγμα πώς μια πολύ κακή σχέση μπορεί να μετατραπεί σε ουσιαστική συνεργασία. Μέχρι και για την ανακύκλωση μιλάει από άμβωνος στο ποίμνιο, αποδεικνύοντας έτσι την καλή συνεργασία μας.
Είχαμε απογοητευτεί από την προηγούμενη διοίκηση και αυτό γέννησε τεράστιες προσδοκίες από την εκλογή σας.
Πράγματι, έπρεπε να αντιστρέψουμε μια κατάσταση που έμοιαζε μη αναστρέψιμη. Βρεθήκαμε να διοικούμε μια πόλη που είχε φτάσει σε οικονομικό και πολιτιστικό τέλμα. Έδωσα μια υπόσχεση για κάτι καλύτερο, αλλά ο κόσμος πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι πρώτα πρέπει ν’ αλλάξει ο καθένας ξεχωριστά. Εισπράττω μεγάλη αγάπη από τους νέους και καλόβουλη κι εποικοδομητική κριτική κι αυτό με βοηθάει να συνεχίζω το έργο μου.
Θα είστε υποψήφιος στις επόμενες εκλογές;
Θα είμαι, ναι. Στο σχήμα θα είναι άνθρωποι ανεξαρτήτως πολιτικού χώρου που συμφωνούν με το πρόγραμμά μας κι έχουν διάθεση για δουλειά. Όλοι οι συνεργάτες μου έχουν δώσει δείγματα γραφής. Στηρίζω τους συνεργάτες μου και δίνω χώρο για να αποδώσουν, αλλά είμαι και άνθρωπος που θέτω όρια.
Σε τι μπορούμε να επενδύσουμε πια;
Στον εθελοντισμό και στην κοινωνία των πολιτών. Είναι μια μικρή αρχή για ν’ αρχίσει να γυρίζει ο τροχός. Και στην εξαγωγή του πολιτισμού μας. Δεν είμαστε μόνο Καραγκούνες. Έχουμε κι άλλα να προσφέρουμε και να αναδείξουμε από την κουλτούρα μας.
Πώς θα περάσετε τις γιορτές;
Θα προσπαθήσω να βρίσκομαι εκτός Θεσσαλονίκης και να ξεκουράζομαι.
Ποιο είναι το μήνυμα σας στους πολίτες της Θεσσαλονίκης για το νέο έτος;
Να μην απελπίζονται. Υπάρχουν ελπίδες, η πόλη έχει προοπτικές, αρκεί να συνεργαστούμε όλοι οι φορείς μαζί, να μετέχουμε όλοι οι πολίτες στα κοινά και να λειτουργούμε συνθετικά και δημιουργικά αντί για αντιθετικά και καταστροφικά. Στόχος μας πρέπει να είναι η βιώσιμη και ανοικτή-ανεκτική πόλη.
Σας ευχαριστούμε πολύ
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στον Έντυπο Εξώστη τον Δεκέμβρη του 2013.
Καλό ταξίδι κυρ Γιάννη