Πρόκειται εν ουσία για μια ζωή ανάξια να βιωθεί. Για την εξιδανικευμένη ανθρώπινη αυτοπαθητική επαφή του ατόμου και τα δυσδιάκριτα, υποκειμενικώς ειρημένα από οποιαδήποτε σκοπιά, όρια της ανθρώπινης συνειδητότητας και ευσυνειδησίας.
Εκ πρώτης αλληλεπίδρασης μεταξύ θέασης και έργων, εντοπίζεται με περισσή οξυδέρκεια η εμφάνιση ενός «επιδερμικά» αφηρημένου εξπρεσιονιστικού στοιχείου. Το εκ πρώτης όψεως αναμφισβήτητο χαρακτηριστικό των πιστών στο λογοτεχνικών και μουσικών καταβολών ρεύμα του βερισμού.
Παρά ταύτα, αντικρίζοντας με πνεύμα οξυδερκέστερο τα εν λόγω έργα, καθίσταται ευδιάκριτη η ενδότερη πνευματικότητα της καλλιτέχνιδος που συνοδεύει τα έργα της. Ο συμβολισμός παίρνει την θέση του στις περίτεχνες αποχρώσεις του βάθους στον καμβά, αλλά και των σκεπτικιστικών πτυχών του νου.
Επιπρόσθετα, άκρως εμφανές το ρεύμα του ρεαλισμού, το οποίο ιδεολογικά, και σε θεωρητικό επίπεδο εν προκειμένω, αντίκειται στην συμβολιστική κατεύθυνση. Θα μπορούσε κανείς ακόμη να επεκτείνει την ρεαλιστική ουσία σε αυστηρότερα, νατουραλιστικής φύσεως, μοτίβα παρμένα από την ιδεολογία της σχολής της Μπαρμπιζόν, με την εξειδίκευση και ακόμη την πιστή καταγραφή ενός αμέτοχου αντικειμένου. Περαιτέρω επέκταση καθίσταται δυνατή νοητικά στον χώρο του αντί-ρομαντισμού στο παράλληλο σύμπαν της περί ου ο λόγος ρεαλιστικής-νατουράλε εκδοχής.
Ατενίζοντας το επέκεινα, μας παρέχεται η δυνατότητα καλλιτεχνικής τοποθέτησης των έργων στο διάκενο μεταξύ μετά-ιμπρεσιονισμού και προ-εξπρεσιονισμού, κυρίως από πλευράς ιδεολογικής σύλληψης των εννοιών αυτών.
Επίσης θα μπορούσε να προστεθεί και μια θετικά διαστρεβλωμένη αντίληψη-εφαρμογή της ντιβιζιονιστικής τεχνικής. Πράγματι, από την σκοπιά της τεχνοτροπίας η κουκίδα «εξαπλώνεται» στην ευθεία της, με καινοτόμα αισθητικά αποτελέσματα στον καμβά, δίνοντας βάθος στο χρώμα και ανέμελες εξπρεσιονιστικές αναλαμπές στο ψυχοπνευματικό υπόβαθρο του φιλότεχνου θεατή.
Ακραίες, αλλά συμβατές και οι σκέψεις περί φιλοσοφικής πτυχής-επέκτασης των έργων με προεκτάσεις-υπόνοιες στον χώρο του φωβισμού, ως απότοκο της σωματικής και άρα πνευματικής ατομικής αποσάθρωσης, η οποία αγγίζει τα πνευματιστικά επίπεδα τύπου Ντεριντά, αλλά και του ντανταϊσμού, ως απώτατη έκβαση αναφορική των μηδενιστικών τάσεων του τραύματος, της έντασης και του ανεπανόρθωτου πόνου.
Επιπλέον, υπερρεαλιστικές-σουρεαλιστικές ερμηνείες χωρούν στην προσπάθεια απομάγευσης- εκκοσμίκευσης, οι οποίες μάλιστα πρεσβεύουν και μια γενικευτικότερη ανασκόπηση της ανθρώπινης ύπαρξης και των αξιών που την διέπουν. Όντως, δεν πρόκειται γι' αυτό που ο ιδρυτής του σουρεαλισμού Αντρέ Μπρετόν εννοιοδότησε ως το φαντασιακό-ονειρικό απεικονισμένο με έναν τρόπο συμβατικό και «ανθρώπινο».
Αντιστρέφοντας αυτή την αντίληψη και διατηρώντας τον κυρίαρχο ρεαλισμό ως τη βάση, χτίζεται το γκραμσιανής σύλληψης φαντασιακό εποικοδόμημα, αυτό που πυροδοτείται από το κυνικά πραγματικό, το οποίο παρουσιάζεται απειλητικό-φωβικό στο γυμνό ανθρώπινο μάτι.
Κάπου εδώ συνειδητοποιούμε πια ότι ο πνευματισμός ξεπερνά τα «καλούπια» της τέχνης και δημιουργεί συνεχώς καινούρια καθώς εξελίσσεται, καθώς αυτή αναγεννάται από τις παλιές στάχτες της.
Κι ενόσω εμείς, οι ταπεινοί δούλοι της ανθρωπότητας, επαναπαυόμαστε καθησυχασμένοι σχετικά με την αντικειμενικά εγκαθιδρυμένη γνώση, αδυνατούμε να βρεθούμε σε επαφή με το ανθρώπινο δέρμα, το μεγαλύτερο ανατομικά όργανο του ανθρώπινου σώματος.
Ποτέ αρκετά κοντά. Ποτέ αρκετά μακριά.
Η αφή εκμηδενίζεται στο κατά Φρόιντ σημείο μηδέν, στο ναδίρ του κοινωνικό-πολιτικού μας γίγνεσθαι. Κι εμείς άβουλα όντα, ανίκανα λειτουργικά, αλλά και πνευματικά να αντιληφθούμε το δέρμα, την πηγή της προστασίας και της αισθητικής προσέγγισης του αισθητού και του αισθητικού.
Το ανθρώπινο δέρμα ξεσκίζεται, ματώνει, πολεμά τον εαυτό του, δημιουργεί ρήγματα, με το χρόνο, με την ανθρώπινη ύπαρξη, με την επιβίωση.
Η κοινωνία ξεσκίζεται, δεχόμενη πλήγματα ισχυρά από εξωτερικούς παράγοντες, προκαλεί εμφύλιο εκ των έσω, δημιουργεί διάφορες διαιρετικές τομές κοινωνικά, αλλά και πολιτικά. Και μεταξύ των εσωτερικών της οργάνων, μεταξύ μας.
Το κάθε όργανο της, το «εγώ» και το «εσύ», ένα κράτος εν κράτει που αψηφά και υποβαθμίζει το προστατευτικό της περίβλημα, το κρατικό «δέρμα». Κι αυτό διότι δεν υπάρχει αυτοσεβασμός. Η αλλαγή πηγάζει από το άτομο. Το ισορροπημένο άτομο χαρακτηρίζεται από αυτοεκτίμηση και αυτοσεβασμό και με αυτά τα εργαλεία πορεύεται στις γαλήνιες λίμνες, αλλά και στους ταραχώδεις ποταμούς των πλουραλιστικών ιδεών της κρατικής μας υπόστασης.
Από το εκρηκτικό «εγώ» στο «εμείς».
Αλλά στο ειρηνικό «εμείς», χωρίς συγκρούσεις, αμυχές και αίμα.
Επομένως, τα έργα αυτά, εκτός από την έντονη διάθεση του περιρρέοντος αρνητισμού και της αποδομητικής διόδου-εξόδου από αυτόν, αποπνέουν και μια ενδότερη-ενδόμυχη προσπάθεια αντίδρασης στο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι, μια καταστασιακή διάθεση ριζοσπαστικής αντίδρασης στη δράση την συλλογική. Αλλιώς το δέρμα θα ξεσκιστεί, θα σπάσει, θα εξαφανιστεί.
Δεν έχει να κάνει με το αισθητικό. Έχει να κάνει με την επιβίωση. Όπως ανέφερε κάποτε και η γαλλίδα φιλόσοφος Simone Weil, «Η ομορφιά ξεγελάει τη σάρκα για να πάρει την άδεια να φτάσει μέχρι την ψυχή».
Πληροφορίες έκθεσης
Έκθεση: «Τομές»
Διάρκεια έκθεσης: Από τις 22 Μάρτη έως τις 3 Μάη 2016
Καλλιτέχνης: Ειρήνη Μωυσίδου
Χώρος: Γενί Τζαμί
Είσοδος: Ελεύθερη
Στοιχεία επικοινωνίας
Διεύθυνση: Αρχαιολογικού Μουσείου 30, 54641, Θεσσαλονίκη
|
Τηλέφωνο:
|
2310 857978
|
||||||||
|
Ώρες λειτουργίας:
|
|
