Έφη Μπίρμπα: "Η ποίηση είναι τα πάντα. Εν αρχή…"

Την Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου κάνει πρεμιέρα στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης η πολυαναμενόμενη παράσταση που σκηνοθετεί η Έφη Μπίρμπα και πρωταγωνιστεί ο Άρης Σερβετάλης, Δον Κιχώτης,2ο Βιβλίο 2ο, κεφ. 23ο. Γύρω από την παράσταση αλλά και τους Δον Κιχώτες της καθημερινότητάς μας κινήθηκε η συζήτηση με την σκηνοθέτη Έφη Μπίρμπα.

φώτο: Σοφία Γεωργοβασίλη

Αν θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Δον Κιχώτης αποτελεί ένα σύμβολο, τι συμβολίζει για εσάς;

Οι συμβολισμοί μας αποστασιοποιούν απ' την πραγματικότητα, τα φαινόμενα και την ιστορία, ο Κιχώτης είναι ένα υπαρκτό πρόσωπο στο παρόν της λογοτεχνίας.
Ένα πρόσωπο που θεμελειώνει με την ζωή του μια στάση απέναντι στον κόσμο. Ο Θερβάντες τον τοποθετεί σ' ένα παιχνίδι που παίρνει πολύ σοβαρά και δημιουργεί ένα κόσμο πολυεπίπεδο και πολυσήμαντο. Ο Κιχώτης ξεκινά την περιπλάνηση του με τις αξιώσεις των θρυλικών αναμετρήσεων για να πεθάνει ταπεινά, μόνος, οραματιζόμενος μια «Αρκαδία» χωρίς τίτλους και λάβαρα. Ο χαρακτήρας του Κιχώτη, ένα στήριγμα ευσπλαχνίας, η γενναιοδωρία, η αυταπάρνηση, η καλοσύνη, ένας «μεταφυσικός θεατρίνος» έτοιμος να χλευαστεί για να μην σβήσει η φλόγα του ιδεαλισμού. Για 'μένα είναι αυτό που κοιτάζω για να συναντηθώ, η ωραιότερη θέα, δυστυχώς αυτό που μου διαφεύγει…

Πώς επιλέξατε να καταπιαστείτε με το συγκεκριμένο κεφάλαιο του έργου; Τι ήταν εκείνο που σας κέντρισε το ενδιαφέρον;

Ο Κιχώτης σ' αυτό το κεφάλαιο κάνει μια κατάβαση στο ιερό σπήλαιο του Μοντεσίνου. Κατεβαίνει, δηλαδή κάνει μια κίνηση προς τα «μέσα», σε έναν κατακόρυφο άξονα που τον συνδέει με τον εαυτό και το ιερό, με την σκοτεινή και συνάμα εξιδανικευμένη αντανάκλαση του κόσμου. Εκεί συναντιέται με την εικόνα του απόλυτου ιππότη, το είδωλό του, τον λόγο που ξεκινά αυτό το ταξίδι. Αυτή η προς τα «μέσα» κίνηση ήταν για 'μένα απ' τις σπουδαιότερες του κειμένου, η οποία πυροδότησε τη διαδικασία των προβών και των εργαστηρίων προς τη διερεύνηση αυτού του κόσμου, τις συναντήσεις με τα πρόσωπα του Θερβάντες, τις μεγάλες αναμετρήσεις με το θερβαντικό έπος.

Ποια είναι η σχέση της λογοτεχνίας με το θέατρο; Ποια είναι τα μέσα και οι τρόποι που εσείς χρησιμοποιείτε για την μεταφορά – μεταπήδηση στη σκηνή;

Η ποίηση φωτίζει περιοχές της ύπαρξης, αντανακλάται κανείς μέσα στα κείμενα. Είναι σαν οι παραστασιακές εικόνες να βρίσκονται πάντα εκεί, απλά τις ανακαλύπτω, μια κίνηση εκσκαφής, η αρχαιολογία της θέασης. Γίνομαι πρώτα μάρτυρας μιας εικόνας, την εξάγω από την ιδεατή σφαίρα και την ενθέτω με πραγματικούς όρους στην σκηνή. Η ποίηση είναι τα πάντα. Εν αρχή…

Υπάρχουν σήμερα στην κοινωνία μας Δον Κιχώτες