H Aλεξάνδρα Γούτα, μας μιλάει για τα σχέδια των “JOURNALISTS ACTING” που
γίνονται πραγματικότητα, όπως η πρώτη Παιδική Βιβλιοθήκη στην Κρανιά Γρεβενών. “Νιώθω
ότι μέσα από την εθελοντική μας δράση συνεισφέρουμε στο να γίνει πράξη μια
μικρή αλλαγή, που ονειρευόμαστε για την Ελλάδα, όχι ότι “καλύπτουμε” ή “διορθώνουμε”
σε οποιοδήποτε βαθμό.” “Οι βιβλιοθήκες που δημιουργούμε στόχος είναι να μη
λειτουργούν σαν απλές “δεξαμενές” βιβλίων, αλλά να προσφέρουν στα παιδιά και
τους νέους τη δυνατότητα της συναναστροφής μεταξύ τους, σε έναν όμορφο χώρο
γνώσης και ψυχαγωγίας.”
Πείτε μας λίγα λόγια
για το ‘’JOURNALISTS ACTING”…
Είμαστε περίπου 25 δημοσιογράφοι εθελοντές, με έδρα τη
Θεσσαλονίκη. Τρεις μήνες πριν μαζευτήκαμε και αποφασίσαμε να δράσουμε για κάτι,
που μας ξεπερνά ως άτομα και έχει αντίκρισμα σε εκατοντάδες παιδιά. Έτσι,
συγκροτήσαμε μια ομάδα, η οποία έχει ως πρώτο στόχο τη δημιουργία 10 παιδικών
και νεανικών βιβλιοθηκών σε ακριτικές ή απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας.
Στο μέλλον δεν αποκλείεται να αναλάβουμε κι άλλες κοινωνικές
πρωτοβουλίες, αλλά αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε απ' τα παιδιά και τα βιβλία. Απ΄
τα παιδιά, γιατί αυτοί οι αυθόρμητοι, άφθαρτοι -και κατά κάποιον τρόπο πολύ
δυναμικοί- μικροί άνθρωποι, δεν νοείται να μην έχουν όσα χρειάζονται, για να
κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα.
Όσο
για τα βιβλία… Πιστεύω ότι, λίγο-πολύ, όλοι μεγαλώνοντας διαβάσαμε
βιβλία που άνοιξαν πόρτες για μας, έβαλαν φωτιά στη φαντασία μας, μας
έμαθαν πράγματα που μας βοήθησαν να κάνουμε επιλογές… Γιατί να μην έχουν όλα τα παιδιά τη δυνατότητα
να διαλέξουν αν θα αγαπήσουν ή όχι το βιβλίο;
Για να κάνουμε το όνειρό μας πράξη, επενδύσαμε τούς
τελευταίους μήνες πολλή προσωπική εργασία σε αυτή την πρωτοβουλία. Είμαστε όλοι
εργαζόμενοι, οπότε ζοριστήκαμε αρκετές φορές για να τα καταφέρουμε. Το
αποτέλεσμα όμως μας αντάμειψε με το παραπάνω!
Στις 13 Ιουλίου
εγκαινιάστηκε η πρώτη παιδική βιβλιοθήκη στην Κρανιά Γρεβενών. Γιατί εκεί;
Γιατί ο δήμος Γρεβενών ήταν ο πρώτος που ανταποκρίθηκε στο
κάλεσμά μας για την παραχώρηση χώρου, μέσω της αντιδημάρχου Παιδείας,
Πολιτισμού και Αθλητισμού, Βαρβάρας Τζημορώτα.
Όταν αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε τις βιβλιοθήκες, καθίσαμε
μπροστά σε έναν χάρτη της Ελλάδας και κοιτάξαμε τις ακριτικές περιοχές της
Βόρειας Ελλάδας. Ακολούθως, στείλαμε επιστολές στους δήμους, ζητώντας να μας
υποδείξουν χωριά που έχουν ανάγκη για βιβλιοθήκη και πληρούν τις προϋποθέσεις (τουλάχιστον
15 παιδιά, απόσταση όχι μικρότερη των 30-40 χλμ από την κοντινότερη πόλη,
διαθέσιμος χώρος με τις κατάλληλες προδιαγραφές και ύπαρξη εθελοντών για τη
διαχείρισή του κ.ά).
Ο δήμος Γρεβενών ανταποκρίθηκε άμεσα, προτείνοντας την
Κρανιά. Για τη λειτουργία της βιβλιοθήκης παραχωρήθηκε ο υπέροχος χώρος του
παλιού σχολείου του χωριού, που μέχρι τότε ήταν στο μεγαλύτερο μέρος του κενός.
Τι σημαίνει να
δημιουργείς παιδικές βιβλιοθήκες σε απομονωμένα κυρίως μέρη;
Βγαίνεις για καφέ στη Θεσσαλονίκη και στα διπλανά τραπέζια
βλέπεις ένα σωρό πιτσιρίκια να παίζουν παιχνίδια σε tabletsή έξυπνα
κινητά. 'Οσο περίεργο και αν ακούγεται, εν έτει 2014 υπάρχουν ακόμη εκατοντάδες
παιδιά σε απομακρυσμένα ή ακριτικά χωριά της Ελλάδας, που όχι απλά δεν έχουν tablet, αλλά αν θέλουν να
διαβάσουν ένα εξωσχολικό βιβλίο ή να χρησιμοποιήσουν υπολογιστή χρειάζεται να
διανύσουν 40 χιλιόμετρα με το λεωφορείο για να φτάσουν στην πλησιέστερη
δανειστική βιβλιοθήκη. Και μην ξεχνάμε ότι στα περισσότερα απ' τα χωριά αυτά
δεν υπάρχουν ούτε βιβλιοπωλεία.
Έτσι, παρότι πολλά από αυτά τα πιτσιρίκια λαχταρούν να
μάθουν, τον χειμώνα, που δεν μπορούν να παίξουν έξω, έχουν ως μοναδικό μέσο
εξωσχολικής απασχόλησης την τηλεόραση ή κάποιο βιντεοπαιχνίδι (όχι όλα βεβαίως,
αλλά αρκετά). Δεν είναι κρίμα; Το να δημιουργείς παιδικές βιβλιοθήκες σε
απομακρυσμένα μέρη, για εμένα σημαίνει ότι δίνεις στα πιτσιρίκια τη δυνατότητα
να μεγαλώσουν τα όνειρά τους. Ν' αναπτύξουν τη σκέψη τους. Ότι στηρίζεις
γονείς, που αποφασίζουν να φυλάξουν Θερμοπύλες κατοικώντας μόνιμα στις άκρες
της Ελλάδας, να δώσουν μια πρόσθετη διέξοδο στα παιδιά τους. Όλο αυτό σε
ανταμείβει. Είναι μεγάλη ικανοποίηση να έχεις συνδράμει σε κάτι τέτοιο. Κάνει
τη ζωή σου πιο σημαντική.
Νιώθετε ότι
ουσιαστικά, μέσα από την εθελοντική σας δράση, καλύπτετε ή διορθώνετε κενά και
παρατυπίες της πολιτείας;
Εκφράζοντας την προσωπική μου άποψη κι όχι αναγκαστικά όλης
της ομάδας, νιώθω ότι μέσα από την εθελοντική μας δράση συνεισφέρουμε στο να
γίνει πράξη μια μικρή αλλαγή, που ονειρευόμαστε για την Ελλάδα, όχι ότι
“καλύπτουμε” ή “διορθώνουμε” σε οποιοδήποτε βαθμό.
Προφανώς ο εθελοντισμός δεν πρέπει να λειτουργεί καθησυχαστικά
για την πολιτεία, διορθώνοντας για λογαριασμό της τα κακώς κείμενα, αλλά ούτε
το αντίθετο πρέπει να συμβαίνει, δηλαδή να επικαλούμαστε τα κακώς κείμενα ως
δικαιολογία για αδράνεια.
Ποιους είχατε
συμμάχους στις προσπάθειές σας;
Το πόσους και ποιους συμμάχους είχαμε στην προσπάθειά μας
μάς εξέπληξε και τους ίδιους, γιατί η αλήθεια είναι ότι μέσα στην κρίση δεν
περιμέναμε τόσο άμεση και γενναιόδωρη ανταπόκριση από εταιρείες, φορείς και
ιδιώτες.
Στο σημείο αυτό θέλω να διευκρινίσω δύο πράγματα: πρώτον, ότι
όλες οι χορηγίες και δωρεές γίνονται απευθείας στους δικαιούχους (στην
περίπτωση της Κρανιάς τη δημοτική αρχή Γρεβενών) και δεύτερον ότι δεν
λαμβάνουμε σε καμία περίπτωση χρήματα.
Αν κάποιος επιθυμεί να προσφέρει, μπορεί να αγοράσει ο ίδιος
βιβλία και να τα στείλει είτε απευθείας στους εκάστοτε δικαιούχους είτε σε άλλο
σημείο που θα τού υποδείξουμε (πχ, σε σωματεία όπως ο “Δεσμός”, που μας στήριξε
στην πρώτη βιβλιοθήκη).
Η πρώτη βιβλιοθήκη,
στην Κρανιά Γρεβενών, έγινε πράξη ως εξής:
-Έπιπλα, φωτιστικά σώματα, διακοσμητικά αντικείμενα, αλλά
και εργατοώρες, αφού ανέλαβε και τη διακόσμηση του χώρου, πρόσφερε εντελώς
δωρεάν η εταιρεία ΙΚΕΑ του ομίλου Fourlis (Μέγας Χορηγός).
-Βιβλία πρόσφεραν (αλφαβητικά) οι εκδοτικοί οίκοι Διάπλους,
Καλέντη, Καστανιώτη, Μεταίχμιο, Μίνωας, Ψυχογιός, Ωκεανίδα, Dorling Kindersley
(όμιλος Penguin), η Ένωση Συντακτών
Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ), το Φεστιβάλ Κινηματογράφου
Θεσσαλονίκης, ο Σύλλογος Φίλων Βιβλίου Κοζάνης και οι σύλλογοι γονέων και
κηδεμόνων των δημοτικών σχολειών 11ο Καλαμαριάς, 3ο και 5ο Νεάπολης
Θεσσαλονίκης και 12ο Πέλλας.
-Υπολογιστή και ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό διέθεσαν οι
εταιρείες DOTSOFT AE, MLS Πληροφορική ΑΕ
και CityCollege/UniversityofSheffield, τις οποίες
κινητοποίησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος (ΣΕΠΒΕ).
-Εκπαιδευτικά παιχνίδια πρόσφερε η εταιρεία AS Company
-Η AMF Μεταφορική μετέφερε δωρεάν τα πάντα στην Κρανιά
-Το Σωματείο “Δεσμός” Θεσσαλονίκης μας στήριξε στη
συγκέντρωση των βιβλίων από ιδιώτες, προσφέροντας τον χώρο για την προσωρινή
αποθήκευσή τους και κάνοντας καταγραφή.
-Τα ζαχαροπλαστεία Zoomserie και Sugar
Angel ετοίμασαν γλυκά για τα παιδιά την ημέρα των εγκαινίων
-Οι κάτοικοι της Κρανιάς βοήθησαν ακόμη και στο καθάρισμα
της βιβλιοθήκης, ενώ μαγείρεψαν υπέροχα εδέσματα για την ημέρα των εγκαινίων.
Και φυσικά, καταλυτική ήταν η συνεισφορά του δήμου Γρεβενών, που ανταποκρίθηκε
άμεσα στο κάλεσμά μας, εξασφάλισε έναν υπέροχο χώρο για τη βιβλιοθήκη και
στήριξε την προσπάθεια σε κάθε επόμενο βήμα μέχρι τα εγκαίνια.
Τα σύγχρονα παιδιά,
πόση ανάγκη έχουν να εισέρχονται στο χώρο της βιβλιοθήκης και να υλοποιούν εκεί
παιδαγωγικές δραστηριότητες;
Πιστεύω ότι όσα μέσα και εργαλεία γνώσης και ψυχαγωγίας κι
αν έχει στη διάθεσή του ένα παιδί, δεν συγκρίνονται με τις δυνατότητες, που του
δίνει η συναναστροφή με άλλα παιδιά, στο να ανοίξει το μυαλό του και να
κοινωνικοποιηθεί.
Οι βιβλιοθήκες που δημιουργούμε στόχος είναι να μη
λειτουργούν σαν απλές “δεξαμενές” βιβλίων, αλλά να προσφέρουν στα παιδιά και
τους νέους τη δυνατότητα της συναναστροφής μεταξύ τους, σε έναν όμορφο χώρο γνώσης
και ψυχαγωγίας.
Σε απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας, όπου τέτοιοι χώροι
δεν υπάρχουν πολλοί, η ύπαρξη μιας βιβλιοθήκης, ιδίως τον χειμώνα, μπορεί ν’ αλλάξει
την καθημερινότητα των πιτσιρικάδων.
Αντί να κάθεται ο καθένας μόνος του μπροστά σε μια οθόνη,
μπορούν να συγκεντρώνονται εκεί, να διαβάζουν, να συζητούν, να παίζουν, να
χρησιμοποιούν υπολογιστή, να συμμετέχουν στις εκδηλώσεις που διοργανώνονται. Αυτή την κοινωνικοποίηση
πιστεύω πως όλοι την έχουμε ανάγκη, ανεξαρτήτως ηλικίας, αλλά για τα παιδιά
είναι ακόμη σημαντικότερη.
Πώς υποδέχτηκαν τα
παιδιά της Κρανιάς τη δημιουργία της δικής τους παιδικής βιβλιοθήκης;
Με ενθουσιασμό! Ήδη από όταν η βιβλιοθήκη στηνόταν, κάποια
από αυτά την “ανακάλυψαν” και ήρθαν και μας βρήκαν. Η Μαρία, που φέτος θα πάει
στο γυμνάσιο στα Γρεβενά και θα χρειάζεται να κάνει, ακόμη και με χιόνια, μια
απόσταση 30-40 χλμ με το λεωφορείο για να φτάσει στο σχολείο (το χωριό δεν έχει
γυμνάσιο), μας βοήθησε ακόμη και να ταξινομήσουμε τα βιβλία, ενώ εθελοντική
εργασία πρόσφεραν και οι μικρές Αγνή και Χριστίνα, όπως κι ο Γιώργος, που ακόμη
δεν πηγαίνει σχολείο! Τη μέρα των εγκαινίων ήταν όλα τους ενθουσιασμένα. Ακόμη
και τα μικρά, που δεν ξέρουν ακόμη να διαβάζουν, ζητούσαν από τα μεγαλύτερα να
τα βοηθήσουν!
Επόμενη στάση για
δημιουργία παιδικής βιβλιοθήκης;
Επόμενη στάση είναι το Λιβάδι Ελασσόνας, όπου ζουν μόνιμα
180 παιδιά. Τα ΙΚΕΑ έχουν ήδη αναλάβει την επίπλωση και διακόσμηση και σε αυτή
την περίπτωση, ενώ διαθέσιμα είναι
επίσης ο υπολογιστής και το εκπαιδευτικό ψηφιακό υλικό, από τις τρεις
εταιρείες, που αναφέρθηκαν και παραπάνω. Για τη βιβλιοθήκη αυτή θα χρειαστούμε
περίπου 2000-2500 βιβλία.
Πώς μπορεί να
βοηθήσει κάποιος;
Προσφέροντας βιβλία για παιδιά και νέους, ηλικίας τριών έως
18 ετών, καινούργια ή μεταχειρισμένα σε άριστη κατάσταση. Αν κάποιος επιθυμεί
να συνεισφέρει, μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας στο journalistsacting@ gmail.com για περισσότερες
πληροφορίες, ώστε να τον φέρουμε σε επαφή με τους δικαιούχους ή να τού
υποδείξουμε τον χώρο συγκέντρωσης των βιβλίων στη Θεσσαλονίκη. Κάθε συνεισφορά,
ακόμη και ενός μόνο βιβλίου, είναι πολύτιμη. Ποτέ δεν ξέρεις ποιο βιβλίο θα
φωτίσει το μυαλό ενός παιδιού. Ίσως είναι αυτό, το ένα!
Στερεύει ποτέ η
διάθεση για προσφορά;
Νομίζω πως όχι. Όταν μπεις σε αυτόν τον δρόμο και
συνειδητοποιήσεις πόση χαρά παίρνεις προσφέροντας στους άλλους, πόσο πλήρης κι
απελευθερωμένος απ' το εγώ σου νιώθεις, δεν υπάρχει γυρισμός…
Μέσα από αυτή τη διαδικασία, που την έφερε σε πέρας μια
δεμένη ομάδα ατόμων, πρόθυμων να δουλέψουν σκληρά για κάτι καλό και να
συνεργαστούν «ασυννέφιαστα» μεταξύ τους
επί τρεις μήνες, συνειδητοποίησα το εξής: κάθε άνθρωπος μπορεί να προκαλέσει ο
ίδιος τις μικρές αλλαγές, που επιθυμεί να δει να συμβαίνουν. Τα πράγματα που
ονειρευόμαστε για την Ελλάδα, δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν πέφτουν απ΄ τον ουρανό
μια ωραία μέρα. Εμείς τα δημιουργούμε.
Δεν είναι ανάγκη να κάνουμε κάτι τόσο μεγάλο, που θα αλλάξει τη ζωή ενός
εκατομμυρίου ανθρώπων. Ας αλλάξει τη ζωή ή την καθημερινότητα έστω ενός.
Κρίνοντας από τον εαυτό μου, συχνά στο παρελθόν σκέφτηκα να
ξεκινήσω κάτι με κοινωνικό αντίκρισμα και όταν άρχισα να εκλογικεύω σε
υπερβολικό βαθμό, κόλλησα στον φόβο της αποτυχίας και αδράνησα. 'Όταν
υπεραναλύουμε, το σχέδιό μας φαίνεται ξαφνικά πολύ μεγαλεπήβολο, βάζουμε στον
εαυτό μας φρένα του είδους “ναι, καλά, δεν το σκέφτηκε κάποιος πριν από
μένα; Μάλλον το σκέφτηκε, το δοκίμασε και απέτυχε”. Αυτοί οι φόβοι μας
αποτρέπουν και είναι κρίμα γιατί πιστεύω ότι η εποχή δεν προσφέρεται για παθητική
στάση απέναντι στα πράγματα. Χρειάζεται να κινητοποιηθούμε όλοι. Η ρητορική του
καφενείου βοηθάει μεν στον διάλογο, αλλά δεν αλλάζει τα πράγματα. Οι πράξεις
μας τα αλλάζουν.
Ποιοι είμαστε
(αλφαβητικά):
Κάτια Γερακαρίτου//Μπάμπης Γιαννακίδης//Πέπη Γιούλτση//Αλεξάνδρα
Γούτα// Νικόλ Καζαντζίδου//'Αννυ Καρολίδου // Αναστασία Καρυπίδου// Μαρία
Κουζινοπούλου// Εύα Κουσιοπούλου// Μαρία Μαθιοπούλου// Σαπφώ Ματσιώρη//
Αθανασία Μπίδιου//Ράνια Μπουμπουρή// Λίνα Μυλωνάκη// Σοφία Παπαδοπούλου// Εύη
Σοφιανού// 'Ελσα Σπυριδοπούλου// Βασίλης Τερζόπουλος// Αγγέλα Φωτοπούλου//
Γεωργία Χατζηγεωργίου// Χαρούλα Χριστοδούλου// Σοφία Χριστοφορίδου.
