Γράφει ο Λάζαρος Γεροφώτης
Ο στίβος από πολλούς αποκαλείται ο Βασιλιάς των Σπορ. Και φυσικά και είναι. Το θέαμα που προσφέρει, η αγωνία για το ποιος θα τερματίσει πρώτος, ποιος θα πηδήξει ένα εκατοστό παραπάνω, ποιος θα ρίξει την μεγαλύτερη βολή, δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο άθλημα. Άλλωστε μεγάλοι σταρ του παγκόσμιου αθλητισμού που έγιναν ακόμα και σύμβολα προέρχονται από τον στίβο, όπως ο Jesse Owens, ο Carl Lewis, o Ussain Bolt, η Stefka Konstantinova και πάρα πολλοί άλλοι. Φυσικά και στην Ελλάδα ο στίβος έχει χαρίσει πολλές στιγμές συγκίνησης και χαράς. Πριν λίγες μέρες, είδαμε τον Μίλτο Τεντόγλου (τον κορυφαίο Έλληνα αθλητή όλων των εποχών), να κατακτά ακόμα ένα Χρυσό μετάλλιο στο άλμα εις μήκος στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου, αλλά και την Κατερίνα Στεφανίδη (η κορυφαία Ελληνίδα αθλήτρια όλων των εποχών) και τον Εμμανουήλ Καραλή (το μέλλον του Ελληνικού στίβου) να κατακτούν το ασημένιο μετάλλιο στο άλμα επί κοντώ. Στον κινηματογράφο έχουν γυριστεί πολλές ταινίες που ασχολούνται με το συγκεκριμένο άθλημα. Πολλές από αυτές βασίζονται σε αληθινά γεγονότα ή βιογραφικές για προσωπικότητες του αθλήματος. Έχουν βγει και αρκετές τηλεταινίες όπως π.χ. το “The Jericho Mile” (1979) που απέσπασε 3 βραβεία Emmy. Οι περισσότερες έχουν να κάνουν με την συμμετοχή στους Ολυμπιακούς αγώνες. Από τη μεγάλη λίστα ταινιών για το συγκεκριμένο άθλημα, επέλεξα 6 αντιπροσωπευτικά παραδείγματα:
- “Chariots of Fire” – Οι δρόμοι της φωτιάς (1981)
Στο διχασμένο με εμμονή με την τάξη και τα θρησκευτικά Ηνωμένο Βασίλειο των αρχών της δεκαετίας του 1920, δύο αποφασισμένοι νέοι δρομείς προπονούνται για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 στο Παρίσι. Ο Eric Liddell (Ian Charleson), ένας πιστός Χριστιανός που γεννήθηκε από Σκωτσέζους ιεραπόστολους στην Κίνα, βλέπει το τρέξιμο ως μέρος της λατρείας του για τη δόξα του Θεού και αρνείται να προπονηθεί ή να αγωνιστεί το Σάββατο. Ο Harold Abrahams (Ben Cross) ξεπερνά τον αντισημιτισμό και την ταξική προκατάληψη, αλλά παραμελεί την αγαπημένη του Sybil (Alice Krige) στην μονόπλευρη αναζήτησή του. Η μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου έμεινε στην ιστορία ως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κινηματογραφικά soundtrack.
Το Chariots of Fire προτάθηκε για επτά βραβεία Όσκαρ και κέρδισε τέσσερα, μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου και Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής για το ηλεκτρονικό θέμα του Βαγγέλη. Στα 35α Βραβεία της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, η ταινία ήταν υποψήφια σε 11 κατηγορίες και κέρδισε σε τρεις, συμπεριλαμβανομένης της Καλύτερης Ταινίας.
Διάρκεια: 125’
Σκηνοθεσία: Hugh Hudson
Σενάριο: Colin Welland
Πρωταγωνιστούν: Ben Cross, Ian Charleson, Nigel Havers, Cheryl Campbell, Alice Krige, Lindsay Anderson, Dennis Christopher, Nigel Davenport, Brad Davis, Peter Egan, John Gielgud, Ian Holm, Patrick Magee
- “Without Limits” – Χωρίς όρια (1998)
Πριν ο Steve Prefontaine (Billy Crudup) φτάσει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972 στο Μόναχο, είναι απίθανος σταρ του στίβου στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον. Στο σχολείο, αφότου ο Steve αρχικά συγκρούεται με τον προπονητή Bill Bowerman (Donald Sutherland) για το στυλ τρεξίματος του – τρέχει τον αγώνα με τη μέγιστη ταχύτητα από την αρχή μέχρι το τέλος – αναπτύσσει έναν ισχυρό δεσμό μαζί του. Ο Steve έχει επίσης μια βαθιά επίδραση σε μια όμορφη συναθλήτρια που ονομάζεται Mary (Monica Potter), η οποία γίνεται το αντικείμενο του πόθου του.
Η ταινία ήταν υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα Β’ ανδρικού ρόλου για τον Donald Sutherland.
Διάρκεια: 117’
Σκηνοθεσία: Robert Towne
Σενάριο: Robert Towne, Kenny Moore
Πρωταγωνιστούν: Billy Crudup, Donald Sutherland, Monica Potter
- “It Happened in Athens” – Συνέβη στην Αθήνα (1962)
Ταινία βασισμένη στην νίκη του Σπύρου Λούη στον Μαραθώνιο στους 1ους Σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Το 1896 ανακοινώνεται ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα αναβιώσουν στην Αθήνα. Ένας νεαρός βοσκός, ο Σπυρίδων Λούης, αποφασίζει να μπει στον μαραθώνιο των 26 μιλίων. Όταν βρίσκεται στην Αθήνα, γνωρίζει τη Χριστίνα Γράτσου, μια νεαρή γυναίκα από τη γενέτειρά του, η οποία είναι πλέον η προσωπική υπηρέτρια της Ελένης Κώστα, της πιο λαμπερής ηθοποιού της Ελλάδας. Αν και έφτασε μετά την ημερομηνία πρόκρισης, η αθλητική ικανότητα του Σπυρίδων εντυπωσιάζει τόσο τον προπονητή Graham της αμερικανικής ομάδας που του επιτρέπεται να συμμετάσχει στον αγώνα. Η Ελένη ενημερώνει τον Τύπο ότι θα παντρευτεί τον νικητή, σίγουρη ότι θα είναι ο αγαπημένος της, ο υπολοχαγός Βινάρδος.
Την μουσική και τα τραγούδια της ταινίας συνέθεσε ο Μάνος Χατζιδάκις.
Διάρκεια: 100’
Σκηνοθεσία: Andrew Marton
Σενάριο: László Vadnay
Πρωταγωνιστούν: Jayne Mansfield, Trax Colton, Maria Xénia (Ξένια Καλογεροπούλου), Nico Minardos, Bob Mathias
- “Unbroken” – Αλύγιστος (2014)
Ως αγόρι, ο Louis “Louie” Zamperini αντιμετωπίζει πάντα προβλήματα, αλλά με τη βοήθεια του μεγαλύτερου αδερφού του, γυρίζει τη ζωή του και διοχετεύει την ενέργειά του στο τρέξιμο, παίρνοντας την πρόκριση αργότερα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936. Όταν ξεσπά ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Λούι κατατάσσεται στο στρατό. Μετά τη συντριβή του αεροσκάφους του στον Ειρηνικό, επιζεί για 47 ημέρες πάνω σε μια σχεδία, μέχρι τη σύλληψή του από το ιαπωνικό ναυτικό. Στέλνοντας τον σε ένα στρατόπεδο αιχμαλώτων, ο Λούι γίνεται ο αγαπημένος στόχος ενός ιδιαίτερα σκληρού διοικητή φυλακών.
Βασισμένη σε αληθινή ιστορία, η ταινία είναι σε σκηνοθεσία της Angelina Jolie, ενώ το σενάριο συνυπογράφουν οι αδερφοί Coen.
Απέσπασε 3 υποψηφιότητες για Όσκαρ (Φωτογραφίας, Sound Mixing και Sound Editing)
Διάρκεια: 137’
Σκηνοθεσία: Angelina Jolie
Σενάριο: Coen brothers, Richard LaGravenese, William Nicholson
Πρωταγωνιστούν: Jack O’Connell, Domhnall Gleeson, Miyavi, Garrett Hedlund, Finn Wittrock
- “McFarland, USA” – Πρωταθλητές με ψυχή (2015)
Ο προπονητής στίβου Jim White (Kevin Costner) είναι νεοεισερχόμενος σε ένα κατά κύριο λόγο “Λατίνο-γυμνάσιο” στο Central Valley της Καλιφόρνια. Ο προπονητής White και οι νέοι μαθητές του διαπιστώνουν ότι έχουν πολλά να μάθουν ο ένας για τον άλλον, αλλά τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν όταν ο White συνειδητοποιεί την εξαιρετική ικανότητα των αγοριών στο τρέξιμο. Περισσότερο από σωματική ικανότητα οδηγεί τους εφήβους στην επιτυχία. Οι ισχυροί οικογενειακοί τους δεσμοί, η απίστευτη εργασιακή ηθική και η αφοσίωση στην ομάδα τους παίζουν όλα έναν παράγοντα για να μετατρέψουν αυτούς τους αρχάριους δρομείς σε πρωταθλητές.
Διάρκεια: 129’
Σκηνοθεσία: Niki Caro
Σενάριο: Christopher Cleveland, Bettina Gilois, Grant Thompson
Πρωταγωνιστούν: Kevin Costner, Maria Bello, Morgan Saylor
- Race – Ο άνθρωπος που ταπείνωσε τον Χίτλερ (2016)
Ο νεαρός Jesse Owens (Stephan James) γίνεται λάτρης του στίβου όταν φοιτά στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Με την καθοδήγηση του προπονητή Larry Snyder (Jason Sudeikis), ο Owens κερδίζει την εθνική αναγνώριση με την κατάρριψη πολλών ρεκόρ. Μετά από έντονες συζητήσεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφασίζουν να μην μποϊκοτάρουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες στη ναζιστική Γερμανία. Ξεπερνώντας τον ρατσισμό στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ο Owens αρπάζει την ευκαιρία να δείξει στο Βερολίνο και στον κόσμο ότι είναι ο πιο γρήγορος άνθρωπος εν ζωή.
Βασισμένο στην αληθινή ιστορία του θρύλου του στίβου Jesse Owens σε σκηνοθεσία του βραβευμένου με Emmy σκηνοθέτη Stephen Hopkins
Διάρκεια: 134’
Σκηνοθεσία: Stephen Hopkins
Σενάριο: Joe Shrapnel, Anna Waterhouse
Πρωταγωνιστούν: Stephan James, Jason Sudeikis, Jeremy Irons, Carice van Houten, William Hurt
