Kurt Vonnegut μέ τούς Ryan North καί Albert Monteys Σφαγεῖο νούμερο 5 ἤ Ἡ σταυροφορία τῶν παιδιῶν. Μία διασκευή σέ graphic novel. Μετάφραση Ἠλίας Τσιάρασ. Ἐκδόσεις Anubis 2021.
192 σελίδες σέ ὑψηλῆς ποιότητας λεῖο χαρτί, πολύ καλή ἐκτύπωση καί στιβαρό δέσιμο, χωρίς ἀρίθμηση σελίδων.
Ὁ Κέρτ Βόνεγκατ εἶναι Ἀμερικανός συγγραφέας. Στόν Β' Παγκόσμιο Πόλεμο κατετάγη εθελοντής καί τό 1945, σέ ἡλικία 23 ἐτῶν, συνελήφθη ἀπό τούς Γερμανούς καί ὁδηγήθηκε σέ στρατόπεδο αἰχμαλώτων στή Δρέσδη. Ἐκεῖ ἔζησε τόν βομβαρδισμό καί τή σχεδόν ὁλοκηρωτική καταστροφή τῆς πόλη ἀπό τούς Συμμάχους. Αὐτό τό βίωμα τόν ὤθησε νά γράψει τό Σφαγεῖο νούμερο 5.
Ἥρωας τοῦ βιβλίου εἶναι ὁ Μπίλ Πίλγκριμ, τό ἄλτερ ἔγκο τοῦ Βόνεγκατ, ἀφοῦ γεννήθηκε τό 1922 καί συνελήφθη ἀπό τούς Γερμανούς τό 1945. Μόνο πού ἡ ζωή τοῦ Πίλγκριμ εἶναι πολύ πλούσια. Γιά πρώτη του φορά τό 1944 ὁ Πίλγκριμ διαπιστώνει πώς μπορεῖ νά ξεφύγει ἀπό τό βέλος τοῦ χρόνου καί νά ταξιδέψει τόσο στό μέλλον ὅσο καί στό παρελθόν. Μέ αὐτά τά ταξίδια του δέν μπορεῖ νά ἐπηρεάσει τό παρελθόν, οὔτε νά ἀλλάξει τό μέλλον. Ἁπλῶς τά γνωρίζει.
Καί δέν εἶναι μόνον αὐτό! Τό 1967, ὅταν ὁ Πίλγκριμ ἦταν 45 ἐτῶν καί πολύ πλούσιος, θά ἀπαχθεῖ στόν ἰπτάμενο δίσκο πού ἦρθε στή Γῆ ἀπό τόν πλανήτη Τραλφάμαντορ. Οἱ Τραλφαμαντοριανοί, πού ζοῦν σέ τέσσερις διαστάσεις χώρου, θά ἐξηγήσουν στόν αἰχμάλωτό τους πώς γι' αὐτούς δέν ὑπάρχει παρελθόν, παρόν καί μέλλον. Γνωρίζουν τά πάντα, καί γνωρίζουν πώς δέν μποροῦν νά τά ἀλλάξουν.
Ἔτσι βλέπουμε τόν Πίλγκριμ τή μιά στιγμή νά βρίσκεται στόν πόλεμο, τήν ἑπόμενη στήν παιδική του ἡλικία, μετά αἰχμάλωτος τῶν Τραλφαμαντοριανῶν, μετά αἰχμάλωτος τῶν Γερμανῶν, κατόπιν σέ κλινική μέ τήν κόρη του, καί πάλι τά ἴδια.
Ὅσον ἀφορᾶ τόν ὑπότίτλο Ἡ σταυροφορία τῶν παιδιῶν, ὁ Βόνεγκατ ἀναφέρει στήν ἀρχή τοῦ βιβλίου τήν πραγματική σταυροφορία τῶν παιδιῶν. Ἡ Σταυροφορία τῶν παιδιῶν ἔγινε τήν ἄνοιξη τοῦ 1212, ὅταν χιλιάδες παιδιά (ὑπολογίζονται σέ 50.000) ἀπό τή Γερμανία καί τή Γαλλία ξεκίνησαν νά μεταβοῦν στούς Ἁγίους Τόπους. Τά περισσότερα πνίγηκαν σέ ναυάγια ἤ κατέληξαν σκλάβοι στή Βόρεια Ἀφρική. Ἐλάχιστα ἐπιβίωσαν καί περιφέρονταν στά λιμάνια τῆς Ἰταλίας. Τή σχέση τοῦ βιβλίου μέ αὐτήν τήν ἱστορία τραγικά ἀποκαλύπτει ὁ Βόνεγκατ σέ μία σκηνή μέ τόν νεαρό Πίλγκριμ αἰχμάλωτο τῶν Γερμανῶν.
Μέσα ἀπό αὐτό τό σουρεαλιστικό ἐφεύρημα τοῦ Βόνεγκατ σέ ὅλο τό βιβλίο κυριαρχεῖ ὁ βομβαρδισμός τῆς Δρέσδης. Τό παράλογο καί ἡ φρίκη διαποτίζουν τό βιβλίο. Καί σημαδεύουν ἀνεξίτηλα καί τόν Πίλγκριμ καί τόν Βόνεγκατ. Ὁ ὁποῖος Βόνεγκατ κυνικά ὁμολογεῖ πώς εἶναι τό μόνο ἄτομο στή Γῆ πού ὠφελήθηκε ἀπό αὐτήν τή θηριωδία.
Τό βιβλίο εἶχε κυκλοφορήσει ἀρχικά ἀπό τόν Κάκτο καί μετά ἀπό τόν Κέδρο. Τώρα ἔχουν ἐξαντληθεῖ καί οἱ δύο ἐκδόσεις. Τό κενό αὐτό ἔρχεται νά συμπληρώσει ἡ νέα ἔκδοση σέ graphic novel.
Κατ' ἀρχάς πρέπει νά πῶ πώς ἡ μεταφορά τῶν διαλόγων εἶναι ἐπακριβής. Μόνο μιά μικρή ἀλλαγή διαπίστωσα σέ μία ἔκφραση πού κυριαρχεῖ σέ ὅλο τό βιβλίο καί τήν ὁποία ἀλλαγή βρίσκω θετική. Πρόκειται γιά τήν ἔκφραση Ἔτσι εἶναι αὐτά, τήν ὁποία χρησιμοποιεῖ κατά κόρον ὁ Πίλγκριμ, καί τῆς ὁποίας τή σημασία καί τήν ἀξία μποροῦμε νά ἀντιληφθοῦμε πλήρως ἄν θυμηθοῦμε πώς, παρά τά ταξίδια στόν χρόνο, δέν μπορεῖ τίποτε νά ἀλλάξει. Ἐπίσης ἐδῶ ἔχουμε μία προσθήκη, ἡ ὁποία προσδίδει ἐνδιαφέρον καί μιά δόση χιοῦμορ: σύντομες συναντήσεις τοῦ Πίλγκριμ μέ τόν Βόνεγκατ, κατά τίς ὁποῖες ὁ Βόνεγκατ κρατᾶ σημειώσεις ἀπό τίς ἐμπειρίες τοῦ Πίλγκριμ.
Ἐκεῖ ὅμως πού κερδίζει ἡ νέα ἔκδοση εἶναι ἡ ἀπεικόνιση τῶν ἀνθρώπων, τῶν τόπων καί τῶν τοπίων. Οἱ σκοτεινές περιγραφές τοῦ Βόνεγκατ τῶν θεάτρων πολέμου, τοῦ διαστημοπλοίου, τῆς ἐπαρχίας τῶν ΗΠΑ, ἐδῶ ἀπεικονίζονται μέ λίγα χρώματα ἀλλά πολύ ἔντονα, πολύ παραστατικά. Καί ἡ ἐξαιρετική ἐκτύπωση δίνει βάθος στήν εἰκόνα. Τά χαρακτηριστικά τῶν ἀνθρώπων, οἱ γκριμάτσες, οἱ μορφασμοί, ὅλα ἀπεικονίζονται μέ μεγάλη λεπτομέρεια. Καί τά κοντινά πλάνα μερικές φορές συγκλονίζουν μέ τήν ἀναπαράσταση τοῦ τρόμου, τῆς φρίκη, τοῦ πολέμου.
Πρόκειται γιά ἕνα βιβλίο πού εἶναι πολύ καλό συμπλήρωμα τοῦ πρωτότυπου ἔργου καί ἀπαραίτητο γιά ὅσους τό θέλουν καί δέν μποροῦν νά τό ἀποκτήσουν.
Ἕνα βιβλίο σταθμός γιά τό ἀντιπολεμικό μήνυμά του σέ νέα, ἐξαιρετική ἔκδοση.
