Μέχρι και πριν λίγα χρόνια, ο Jordan Peele ήταν περισσότερο γνωστός ως ηθοποιός και κωμικός, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και διεθνώς. Το 2017 όμως, με το πρώτο του κινηματογραφικό έργο «Get Out», απέδειξε πως είναι ένας εξίσου ταλαντούχος δημιουργός ταινιών. Στα 90
α Όσκαρς ήταν υποψήφιος για τρία βραβεία, ως παραγωγός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος, κερδίζοντας το βραβείο πρωτότυπου σεναρίου. Η κριτική αυτή αποδοχή προς ένα σκηνοθετικό ντεμπούτο πολλές φορές επιδρά παραλυτικά σε βάρος νέων καλλιτεχνών. Ωστόσο ο Peele δεν είναι ένας ακόμη διάττων αστέρας, κάτι που επιβεβαιώνει με το «Us», τη δεύτερη ταινία του, η οποία κυκλοφόρησε στις 21 Μαρτίου.
Τα ινία του πρωταγωνιστικού ρόλου έχει στα χέρια της η Lupita Nyong'o, η οποία καλείται να ερμηνεύσει όχι έναν, αλλά δύο χαρακτήρες: την Adelaide και το αντίγραφό της. Η Adelaide είναι μητέρα δύο παιδιών και ευτυχισμένη σύζυγος. Όταν ήταν μικρή, καθώς εξερευνούσε ένα λούνα παρκ απομακρυσμένη από τους γονείς της, συνάντησε ένα κορίτσι το οποίο ήταν πανομοιότυπό της. Τριάντα χρόνια μετά, συνειδητοποιούμε πως αυτή η τραυματική εμπειρία ακόμη τη στοιχειώνει, όταν εκφράζει την ανησυχία της για το ταξίδι που ετοιμάζει ο άντρας της Gabe (Winston Duke) στο ίδιο μέρος. Εκείνος απορρίπτει τους φόβους της ως αποκυήματα της φαντασίας της. Παρ' όλα αυτά το επόμενο βράδυ, τα τέσσερα άτομα της οικογένειας της Adelaide θα βρουν έξω από το σπίτι τους να στέκονται τέσσερα πιστά τους αντίγραφα.
Το «Us» γρήγορα χτίζει μία σαγηνευτική ατμόσφαιρα, η οποία είναι τόσο απορροφητική όσο και ανησυχητική. Το δυναμικό του ξεκίνημα οφείλεται στην αποκάλυψη της ανερμήνευτης πηγής του τρόμου, στην εμπνευσμένη μουσική επένδυση του Michael Abels και στο μονοπλάνο όπου εμφανίζονται οι τίτλοι αρχής. Η υπνωτική κίνηση της κάμερας αποκαλύπτει σταδιακά τις λιγότερο κλασικές και περισσότερο αισθητικές-καλλιτεχνικές διαθέσεις του Peele σε σχέση με τη πρώτη του ταινία. Παράλληλα, ενδυναμώνει το μυστήριο αποκαλύπτοντας έναν χώρο γεμάτο με κουνέλια σε κλουβιά.
Καθώς η ταινία εξελίσσεται, καθίσταται αισθητή η προσπάθεια των δημιουργών να αναμείξουν πολλαπλά είδη τρόμου και να προσδώσουν το πρόσημο του καλλιτεχνικού κινηματογράφου σε μία κατά τα άλλα κλασική ταινία. Δυστυχώς, οι φιλοδοξίες τους φαντάζουν κάποιες φορές μεγαλύτερες του αποτελέσματος. Το «Us» δυσκολεύεται να αποφασίσει αν είναι slasher, τρόμου-κωμωδία, μετα-αποκαλυπτική ή «weird fiction» horror ταινία. Συγχρόνως, μερικοί από τους συμβολισμούς του έρχονται σε κόντρα με τη πλοκή, αφήνοντας πίσω τους μικρά σκισίματα στο ύφασμα της αφήγησης που δεν ράβονται ποτέ. Συγκριτικά με το «Get Out», περιέχει εντός του περισσότερες ερμηνείες, μηνύματα και κρυφές ανατροπές, καλλιεργώντας έτσι ένα ενδιαφέρον που αργεί να γίνει στάχτη, ακόμη και μετά το τέλος της ταινίας. Ωστόσο, το «Get Out» είναι ένα πιο ολοκληρωμένο όραμα, διότι θέτει εναργείς στόχους και δεν παρεκτρέπεται της πορείας του καθώς προχωρά προς την επίτευξή τους.
Παρά τις αδυναμίες της, η νέα ταινία του Peele είναι μία από τις ελάχιστες ταινίες τρόμου που κινούν τη περιέργειά μας σε μία προσπάθεια αποκωδικοποίησής της. Πρόκειται για ένα φιλμικό κείμενο με πολλαπλές ερμηνείες και καλά κρυμμένα «τέλη» πέραν εκείνου που μας δίνεται, απαιτώντας περισσότερες από μία θεάσεις. Ευτυχώς, χάρη στην τεχνική του αρτιότητα, το απαράμιλλο ταλέντο της Nyong'o και μία άψογα σκηνοθετημένη και μονταρισμένη τελική σκηνή δράσης, το «Us» όχι απλώς απαιτεί μία δεύτερη θέαση, αλλά την κερδίζει κιόλας.
