Special Screening | Αι Ειδοί του Μαρτίου (The Ides of March)

Πολιτική και ιδανικά δεν πάνε μαζί. Ενδεχομένως να συμπορεύονται στα βρεφικά στάδια της συμμετοχής κάθε απασχολούμενου στο χώρο, όταν απλώς ετοιμάζει καφέδες και μοιράζει φυλλάδια για το κόμμα. Όσο όμως αυτός ανεβαίνει τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας, τόσο μειώνεται η πληθυσμιακή ομάδα της οποίας τα συμφέροντα καλείται να εξυπηρετήσει, τόσο μιαίνεται η αγνότητα των προθέσεων και των κινήσεών του.

O Στήβεν είναι ένας νεαρός επικοινωνιολόγος. Εργάζεται στο επιτελείο δημοσίων σχέσεων του κυβερνήτη Μάικ Μόρις, που κατεβαίνει ως υποψήφιος για να λάβει το χρίσμα να οδηγήσει το κόμμα των Δημοκρατικών στις επόμενες προεδρικές εκλογές. Ο Στήβεν πιστεύει στον Μόρις. Βλέπει στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που θα βάλει την Αμερική στο δρόμο της κοινωνικής ευσυνειδησίας. Θαυμάζει την άρνηση του να προχωρήσει σε συμβιβασμούς και σε αμφιβόλου ποιότητας συνεργασίες με πρόσωπα που δεν ασπάζονται τις ιδεολογικές του τοποθετήσεις, ώστε να κερδίσει την εκλογική μονομαχία.

Καθώς βυθίζεται όμως όλο και βαθύτερα στον κόσμο του πολιτικού παρασκηνίου, ο Στήβεν διαπιστώνει πως για την επιβίωση στον χώρο δεν απαιτείται συλλογική συνείδηση, αλλά ατομική φιλοδοξία. Κάθε συμβιβασμός, κάθε ηθική έκπτωση, κάθε συνωμοτική ενέργεια είναι ακόμα ένα σκαλοπάτι προς την κορυφή. Και η αθωότητα, που βρίσκει την ενσάρκωσή της στο πρόσωπο μιας νεαρής, ιδεαλίστριας ασκούμενης στα γραφεία της παράταξης, βγαίνει από την εξίσωση. Και αφού πια η μετάλλαξη του Στίβεν σε “πολιτικό ον ολοκληρωθεί, εκείνο που απομένει για να θυμίζει το παλικάρι με τα ιδανικά και την ουτοπική πεποίθηση ότι θα αλλάξει τον κόσμο, είναι μια φευγαλέα ανάμνηση, μια βουβή επίκληση στον δικό του “Ροδανθό, μερικά δευτερόλεπτα πριν ανοίξουν τα φώτα των προβολέων και ο floor manager δώσει το σήμα για να εκπέμψει το σήμα της τηλεοπτικής εκπομπής.

Μετά το ευχάριστο, πλην όχι ιδιαίτερα δημοφιλές στη μεγαλύτερη μερίδα κοινού και κριτικής, διάλειμμα του Leatherheads o Τζόρτζ Κλούνεϊ επιστρέφει σε γνώριμα, πολιτικοποιημένα μονοπάτια, διασκευάζοντας ένα θεατρικό έργο του Μπό Γουίλιμον. Το πρώτο που εντυπωσιάζει είναι πόσο διακριτική και χαμηλότονη είναι η σκηνοθετική προσέγγιση ενός θέματος κι ενός σεναρίου που ευνοεί τους υψηλούς τόνους και τις σκηνοθετικές 'κορώνες'. Και αυτή είναι η συνήθης προσέγγιση που υιοθετούν σκηνοθέτες που αναλαμβάνουν τα ηνία ανάλογων παραγωγών, με ανεπιτυχή συνήθως αποτελέσματα. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του σχετικά πρόσφατου remake του All the King's Men με την εξεζητημένη αφήγηση και τα αδιάκοπα σκηνοθετικά τερτίπια του Στίβεν Ζαΐλιαν.

Οι ζυμώσεις του πολιτικού παρασκηνίου δεν τελούνται στο φως της ημέρας, δεν παράγονται με την ένταση στη διαπασών. Αν συνέβαινε αυτό, τότε το παρασκήνιο θα μετατρεπόταν αυτομάτως σε …προσκήνιο. Έτσι ο Κλούνεϊ από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό διατηρεί μια ατμόσφαιρα συνωμοτική, ταιριαστή με την ιστορία ενός ήρωα που 'κινεί τα νήματα πίσω από τις κουρτίνες' – μια έκφραση που λατρεύουν να χρησιμοποιούν οι δημοσιογράφοι του πολιτικού ρεπορτάζ.

Το δεύτερο αξιοσημείωτο στοιχείο αυτής, αλλά και κάθε σκηνοθετικής δουλειάς του Κλούνεϊ, είναι πως παραγκωνίζει το ερμηνευτικό του alter ego σε ένα γρανάζι της μηχανής, σε κάποιον που δουλεύει για την ομάδα, εκεί που άλλοι σκηνοθέτες-ηθοποιοί τον πριμοδοτούν. Έχει κι αυτός την μεγάλη του σκηνή. Όπως και καθένας από τους εκλεκτούς ερμηνευτές που απαρτίζουν το δευτεραγωνιστικό επιτελείο. Πρωταγωνιστής όμως είναι ο Ράιαν Γκόσλινγκ. Το φιλμ περιστρέφεται γύρω από τον χαρακτήρα του. Κι επειδή ο τελευταίος είναι σεμνότερων προδιαγραφών και η ερμηνεία του είναι συγκρατημένη, φροντίζουν όλοι να ακολουθήσουν το παράδειγμα του σκηνοθέτη τους και να κατεβάσουν τους τόνους, ώστε κανείς τους να μην κλέψει την παράσταση από τον (εξαιρετικό) συμπρωταγωνιστή τους. Το αποτέλεσμα είναι η πιο ισορροπημένη ερμηνεία συνόλου, που είδαμε εδώ και πολύ καιρό.