Είκοσι Έλληνες λογοτέχνες απαντούν σε είκοσι (κοινά) ερωτήματα.
Σήμερα, ο Αύγουστος Κορτώ
Πώς είστε;
Περίφημα. Δουλεύω σαν τρελός, γράφοντας και μεταφράζοντας. Κατά τ’ άλλα, οικογενειακή θαλπωρή και ευτυχία.
Πώς αντιλαμβάνεστε την Κρίση και πώς σας επηρεάζει;
Κρίση για μένα σημαίνει ότι έμαθα, όπως όλοι, να περνώ με λιγότερα και να δουλεύω σκληρά ακόμα κι όταν οι αμοιβές πέφτουν. Έχω πολύ μεγάλο εγώ για να με ρίξει για πολύ η πουτάνα η οικονομία.
Ποιες είναι οι ρίζες της Κρίσης;
Γι’ αυτό καλύτερα να συμβουλευτείτε το καταπληκτικό βιβλίο του Ντέιβιντ Χάρβεϊ «Το αίνιγμα του κεφαλαίου και οι κρίσεις του καπιταλισμού», που μόλις κυκλοφορεί σε μετάφρασή μου από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Μου έμαθε πολλά.
Η περίοδος που περνάμε θα ευνοήσει την παραγωγή «σοβαρών» βιβλίων;
Στην Ελλάδα, κρίση ξε-κρίση, οι περισσότεροι σοβαρά βιβλία γράφουν. Εγώ ελπίζω ότι ανήκω στη μειοψηφία, των συγγραφέων που γράφουν σαν να ζούνε σε μια δική τους πραγματικότητα.
Ποια είναι η σχέση σας με τις νέες τεχνολογίες, το Web, τα Social Media;
Η τεχνολογία —απ’ τον ηλεκτρισμό και το πλυντήριο μέχρι τα mp3 και τα torrents— είναι ευλογία. Όσο για τα κοινωνικά δίκτυα, παρ’ όλη την εφήμερη κι επιπόλαιη χρήση τους, μπορεί να είναι —εφόσον δεν χρησιμοποιούνται με συμπλεγματική κακεντρέχεια— εξαιρετικά διασκεδαστικά pour passer le temps, και τρομερά χρήσιμα στο πλησίασμα υπέροχων ανθρώπων που ειδάλλως ποτέ δεν θα γνώριζες.
Δέκα βιβλία στα οποία «πρέπει» να ανατρέχει κανείς. Ή όσα θέλετε.
Δεν έχω λογοτεχνικά «πρέπει», ούτε ιδιωτικό κανόνα. Έχω αγαπημένους συγγραφείς —τον Ναμπόκοφ, τον Κούντερα, την Άτγουντ, την Ρέντελ, τον ΝτεΛίλο, κι απ’ τους νεότερους, μεταξύ άλλων, τον Φράνζεν, την Άννι Πρου, την Άλι Σμιθ και τον Ντέιβιντ Μίτσελ—, αλλά δεν θα τους «επέβαλλα» ποτέ σε κανέναν, διότι περί ορέξεως κολοκυθόπιτα. Λόγου χάρη, από τους επιβεβλημένους κλασικούς, τον Ντοστογιέφσκι τον απεχθάνομαι — η επαναληψιμότητα, οι πλατειασμοί και η προχειρότητα της γραφής του (ακόμη και σε καινούργιες, έγκριτες μεταφράσεις στα αγγλικά και τα γαλλικά) έχουν σταθεί εμπόδιο στο να ολοκληρώσω την ανάγνωση ακόμα και των μικρότερων σε έκταση μυθιστορημάτων του.
Γενικώς: γιατί τα βιβλία;
Γιατί κάποιοι άνθρωποι τη βρίσκουμε γράφοντας, και κάποιοι άλλοι διαβάζοντας. Εγώ τυγχάνει να ανήκω και στις δύο κατηγορίες, και δη παθιασμένα, οπότε δεν είμαι αντικειμενικός κριτής.
Αλλάζει η λογοτεχνία τον κόσμο;
Κάνει τη ζωή των αναγνωστών πιο ενδιαφέρουσα, και σε περιπτώσεις συγγραφέων-τιτάνων μπορεί ακόμα και ν’ αλλάξει τον τρόπο σκέψης πολλών ανθρώπων.
Τι είναι η ανάγνωση, και πιο ειδικά η ανάγνωση των δικών σας βιβλίων;
Για μένα η ανάγνωση είναι αποκλειστικά και μόνον απόδραση, στην ψυχή και τη φαντασία του συγγραφέα, και τέτοιου είδους «βιβλία φυγής» επιδιώκω να γράφω.
Ο «ιδανικός αναγνώστης» υπάρχει; Χρειάζεται να υπάρχει;
Ιδανικός είναι ο παθιασμένος αναγνώστης. Σε μένα, είναι απαραίτητος, κι ευτυχώς έχω αρκετούς.
Ένας μέντορας σας;
Ο Μάνος Χατζιδάκις. Η μουσική, ο λόγος και το ήθος του.
Πόσο εύκολα ή δύσκολα γράφετε;
Γράφω εύκολα γιατί γράφω πολύ, πάρα πολύ, σχεδόν κάθε μέρα —εξαιρουμένων διακοπών και περιόδων κατάθλιψης— εδώ και δεκαπέντε χρόνια.
Πώς επιλέγετε τους τίτλους των βιβλίων σας;
Άλλοτε τους υπαγορεύει το θέμα κι άλλοτε εμφανίζονται πριν απ’ αυτό, και το διαμορφώνουν στην πορεία.
Τι χάνετε γράφοντας;
Τίποτε. Μόνο κερδίζω: ηδονή, ευφορία, ψυχική γαλήνη — και, αν όλα πάνε καλά, και μερικούς αναγνώστες.
Πείτε μας λίγα πράγματα για το τελευταίο σας βιβλίο, και για το επόμενο.
Τώρα γράφω ένα βιβλίο fantasy, πρώτο μέρος μιας τριλογίας που μου σβερκώθηκε σχεδόν εν αγνοία μου. Το επόμενο, δεύτερο μέρος της, θα είναι ιστορικό/σατιρικό μυθιστόρημα. Το τελευταίο μου βιβλίο, το μυθιστόρημα «Δεκαέξι», είναι ένα μουσικό θρίλερ, το σπόρο και τις εμμονές του οποίου κουβαλούσα επί μια δεκαετία.
Ποια πιστεύετε ότι είναι η θέση σας στον «ελληνικό κανόνα» της λογοτεχνίας;
Είμαι πολύ αλλόκοτος για να ανήκω σε οποιονδήποτε κανόνα. Και δεν το λέω ως δήλωση μοναδικότητας, αλλά ειλικρινούς, αναπόδραστης αλλοκοτιάς. Ευελπιστώ ότι και σε 20 χρόνια από τώρα, αν ζω, θα εξακολουθώ να μην είμαι καθεστωτικός συγγραφέας.
Μουσική, κινηματογράφος, τέχνες.
(Για μένα) δεν υπάρχει ζωή χωρίς αυτά. Με πρώτο, ανώτερο και θεϊκό τη μουσική. Η μουσική είναι ό,τι ωραιότερο έφτιαξε ο άνθρωπος.
Νιώθετε να αλλάζετε;
Ναι, προς το καλύτερο, χάρη στην αγάπη του συντρόφου και των φίλων μου, της σκληρής δουλειάς, και της ψυχανάλυσης.
Ο θάνατος;
Όταν έρθει, θα έρθει. Μέχρι τότε τον έχω χεσμένο.
Μια ερώτηση που δε θα θέλατε να απαντήσετε;
Δεν εγεννήθη ακόμη τέτοια ερώτηση.
