Απο τον Τσέχωφ ως τον Ουίλιαμς ο Κορνήλιος Ρουσάκης ειδε δύο παραστάσεις που σίγουρα θα κρατήσουμε ως σημαντικές για την αρχή του θεατρικού 2013.
Ο βυσσινόκηπος του Άντον Τσέχοφ, σε σκηνοθεσία Χριστίνας Χατζηβασιλείου στη Βίλα Καπαντζή.
Φτάνοντας στο επιβλητικό αρχοντικό ο θεατής συναντά την επιγραφή «Πωλείται», που στέκει στην είσοδο και αποτελεί μια εισαγωγή στην ατμόσφαιρα του site specific θεάματος που δημιούργησε η «άστεγη», για φέτος, Πειραματική Σκηνή της Τέχνης.
Το έργο παρουσιάζεται σε μια καλοδουλεμένη, διαφορετική σκηνική ανάγνωση που εκτυλίσσεται στο σαλόνι του αρχοντικού της οικογένειας Καπαντζή. Ένας ατμοσφαιρικός χώρος, φυσικό σκηνικό για το έργο. Η πορεία ζωής της εύπορης οικογένειας Καπαντζή που έχασε την περιουσία της στη Θεσσαλονίκη των αρχών του 20ου αιώνα και μετοίκησε στην Κωνσταντινούπολη εμφανίζει ομοιότητες με την οικονομική πτώση της Λιουμπόφ Αντρέγιεβνα και την πώληση του βυσσινόκηπου.
Ο λόγος του Τσέχοφ, στην καίρια μετάφραση της Χρύσας Προκοπάκη, ιδιαίτερα επίκαιρος στις ισχύουσες οικονομικοκοινωνικές συνθήκες γεμίζει τον χώρο. Η Χατζηβασιλείου ανέδειξε τα κωμικά, σχεδόν φαρσικά, στοιχεία που συχνά «αποσιωπούνται» στα τσεχοφικά ανεβάσματα, αλλά δημιούργησε και δυνατές, φορτισμένες, συγκινητικές στιγμές, περιορίζοντας τις παύσεις. Οι σκηνές συνόλου και οι παράλληλες δράσεις στους προθαλάμους και στις σάλες του αρχοντικού, «περικυκλώνουν» τους θεατές και καταφέρνουν να τους κάνουν να νιώσουν πως βρίσκονται στο αρχοντικό, εντός του βυσσινόκηπου.
Το σκηνικό εγχείρημα ευτυχεί και στο επίπεδο των ερμηνειών. Η Έφη Σταμούλη δίνει μια διαφορετική εκδοχή του προσώπου της Αντρέγεβνα. Περνά αστραπιαία από το κλάμα στο γέλιο, πίνει, μεθάει, φλερτάρει, παίρνει χάπια. Είναι μια διαφορετική προσέγγιση του χαρακτήρα, που όμως συμπλέει με την συνολική σκηνοθετική ματιά της παράστασης. Αντίστοιχα, «υπερκινητικοί» και θορυβώδεις —κόντρα στην παρεξηγημένη τσεχοφική νωχελικότητα— είναι και οι υπόλοιποι χαρακτήρες. Με συνέπεια στους ρόλους τους σαρώνουν τον χώρο, ο Στάθης Μαυρόπουλος, ο Κυριάκος Δανιηλίδης, η Σοφία Βούλγαρη, η Άννα Ευθυμίου, ο Μιχάλης Συριόπουλος, ο Ηλίας Παπαδόπουλος, ο Μάριος Μεβουλιώτης, η Μαρίτα Τσαλκιτζόγλου, ο Γιώργος Δημητριάδης.
Βρήκα επιτυχημένη δραματουργικά και συγκινητική, την διπλή σκηνική υπόσταση του Φιρς (Γιώργος Φράγκογλου) ως υπηρέτη και αφηγητή-Τσέχοφ, και πολύ δυνατή τη στιγμή του φινάλε με τον Φιρς-ασθενή Τσέχοφ να εισέρχεται στο άδειο σαλόνι και να νοσταλγεί τα χαμένα νιάτα, φωτισμένος από το λιγοστό φως που περνά από τη μισάνοιχτη πόρτα.
Ψίθυροι και κραυγές
Γυάλινος κόσμος του Τένεσι Ουίλλιαμς, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου, στο θέατρο Αυλαία.
Το αυτοβιογραφικό έργο του Ουίλλιαμς, σε μια νέα εκδοχή που το απογυμνώνει από κάθε ρεαλιστικό στοιχείο. Η Ευαγγελάτου σκηνοθέτησε το έργο έχοντας σαν άξονα τη συνύπαρξη των ποιητικών και σκληρών εικόνων που αφθονούν στο κείμενο. Η γυμνή σκηνή με τους πελώριους τοίχους (οι τεράστιοι όγκοι είναι ένα εξπρεσιονιστικό στοιχείο που συμβαδίζει με την οπτική του συγγραφέα), τις τέσσερις καρέκλες και το μεγάλο λευκό ψυγείο που λειτουργεί σαν καταφύγιο για τη Λόρα και τα γυάλινα ζωάκια της (σκηνικά Γιώργος Πάτσας), αποτελούν έναν ζωγραφικό καμβά πάνω στον οποίο σχεδιάζεται η πορεία ζωής της οικογένειας Γουίκφιλντ.
Η Ευαγγελάτου, που έκανε και τη διασκευή του έργου, εντάσσει στη συγκεκριμένη εκδοχή προσχέδια του συγγραφέα για το έργο και αποσπάσματα από το διήγημα «πορτραίτο κοριτσιού σε γυαλί». Ο ρόλος του Τομ ως αφηγητή συμπλέει με την αίσθηση της παρουσίας του ίδιου του συγγραφέα επί σκηνής, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τον αυτοβιογραφικό χαρακτήρα του έργου. Δημιουργείται ένα σκηνικό θέαμα που αναδεικνύει την ονειρική (και εφιαλτική) διάσταση των σκέψεων των χαρακτήρων που αποτυπώνονται με προβολές στους τοίχους του σκηνικού χώρου, ενώ οι σκηνές του έργου εμφανίζονται ως κατακερματισμένα επεισόδια ανάμεσα στις προβολές και σε εικόνες έντονης —είναι αλήθεια— εικαστικής απόλαυσης.
Οι στιγμές υψηλής έντασης αποδίδονται με ψιθύρους (χαρακτηριστική στιγμή ο τσακωμός ανάμεσα στην Αμάντα και στο γιο της που παρουσιάζεται ως συνομιλία), ενώ αναδεικνύονται ιδιαίτερα οι κωμικές σεκάνς του έργου, όπως οι τηλεφωνικές συνομιλίες της Αμάντα για να κλείσει συνδρομητές στο περιοδικό που εργάζεται, αλλά και η περίφημη προετοιμασία υποδοχής του νεαρού επισκέπτη.
Η Ναταλία Τσαλίκη κινείται επιδέξια ανάμεσα στις κωμικές και δραματικές απαιτήσεις του ρόλου και δημιουργεί μια νευρώδη, υπερπροστατευτική Αμάντα. Δίπλα της ικανοποιητικοί: η Αμαλία Νίνου, ο Αντίνοος Αλμπάνης, και ο Κωνσταντίνος Γαβαλάς.
