HomeCinemaΕξώστης ΘΙαπωνικό Νέο Κύμα μέρος 3ο | Yoshida,...

Ιαπωνικό Νέο Κύμα μέρος 3ο | Yoshida, Imamura, Terayama, Hani

Θεωρείται από πολλούς, ως η κορυφαία ταινία του Ιαπωνικού Νέου Κύματος, το Eros + Massacre (1969) του Yoshishige Yoshida είναι στην ουσία μια βιογραφία του Sakoe Osugi, ενός Ιάπωνα αναρχικού, ο οποίος δολοφονήθηκε από τον Ιαπωνικό στρατό γύρω στα 1920. Ο Yoshida μπλέκει δύο περιόδους και διαφορετικούς κόσμους – την εποχή που ο Osugi έζησε και έδρασε (1920) και αυτή κατά την οποία το φιλμ δημιουργήθηκε (δεκαετία του '60). Στην πρώτη τα άμεσα εμπλεκόμενα πρόσωπα είναι ο Osugi, η νόμιμη σύζυγός του και οι δυο ερωμένες του, ενώ στη δεύτερη δυο φοιτητές οι οποίοι κάνουν έρευνα πάνω στην πολιτική θεωρία και κατ' επέκταση στη ζωή του Osugi.


Το φίλμ ξεκινάει με τη φοιτήτρια και την κόρη του Osugi (η οποία είναι η κόρη που απέκτησε με μια από τις ερωμένες του), Mako. Η φοιτήτρια (Eiko), υποβάλει τη Mako σε διάφορες ερωτήσεις (σε στιλ ανάκρισης) με στόχο να αποσπάσει περισσότερες πληροφορίες και να εμβαθύνει στα γεγονότα. Στην πορεία η Eiko βρίσκεται σε ένα δωμάτιο με έναν σκηνοθέτη αρκετά μεγαλύτερο σε ηλικία με τον οποίο συνευρίσκεται ερωτικά, ενώ στο δωμάτιο βρίσκεται και ο άλλος φοιτητής, ο Wada. Eiko και Wada συνεχίζουν την έρευνα μαζί ενώ στη συνέχεια δημιουργείται μια μεταξύ τους μια ημιερωτική σχέση.

Μέσα σε όλη αυτή τη διαδικασία αναζήτησης πηγών/ντοκουμέντων με στόχο να μάθουν περισσότερα πράγματα για τη ζωή του Οσούγκι, καταλήγουν να διαμορφώνουν φανταστικά σενάρια για τον πραγματικό τρόπο δολοφονίας του.

Αυτό που φυσικά είναι το πιο αξιοπρόσεκτο σε όλο το φιλμ, είναι πως ο Υoshida κάνει τέτοια χρήση της κάμερας και εξιοποιεί τεχνικές δυνατότητες – ισχυρά κοντράστα, εστίαση σε επιφάνειες, έμφαση στο κάδρο – με τέτοιον τρόπο που η ταινία όχι μόνο δεν στυλιζάρεται, αλλα η εικόνα και το περιεχόμενο έρχονται σε υπέροχη ισορροπία χωρίς περιττούς εντυπωσιασμούς.

Έχοντας δουλέψει ώς βοηθός του Ozu και εμπνευσμένος από τον Κουροσάουα και το Rashomon, ο Shohei Imamura εγκαταλείπει μέσα στη δεκαετία του 50' τα στούντιο Schochiku για να δουλέψει πάνω στις δικές του ιδέες. Το έργο του είναι αρκετά ευρύ και κυμαίνεται από καθαρό fiction μέχρι ντοκιμάντερ. Το Insect Woman (1963) είναι η ιστορία της Tome, μιας γυναίκας η οποία φεύγει από το χωριό της και κατευθύνεται προς τη μεγαλούπολη με στόχο μια καλύτερη ζωή. Όμως πολλά εμπόδια θα βρεθούν στο δρόμο της και κυρίως η επανάληψη λαθών, μέχρι η Tome να φτάσει στο σημείο όπου πλέον ως επιτυχημένη, διευθύνει έναν οίκο ανοχής.


Η Τομέ προέρχεται από μια πολύ φτωχή οικογένεια που κατοικεί σε ένα απόμακρο χωριό, αναγκασμένη από μικρή ηλικία να συναναστρέφεται ερωτικά τον θετό της πατέρα και θεωρώντας πως κάτι τέτοιο είναι φυσιολογικό. Αυτή η στάση ζωής είναι κάτι που θα την ακολουθήσει στο μέλλον καθώς η ίδια θα πέσει θύμα πολλών αντρών που θα προσπαθήσουν να την εκμεταλλευτούν, ενώ η ιστορία θέλει και την ίδια την κόρη της Τομέ να είναι το θύμα μιας τέτοιας κατάστασης.

Παρά τις πολύ κακές συνθήκες, η Τομέ στο τέλος τα καταφέρνει καθώς ο χαρακτήρας μέσα στο φιλμ φαίνεται ιδιαίτερα ανθεκτικός και το ένστικτό της για επιβίωση λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε είναι ικανή να ξεπεράσει κάθε εμπόδιο. Και αυτό είναι ουσιαστικά το στοιχείο το οποίο αιτιολογεί την επιλογή του τίτλου απο τον Ιμαμούρα, καθώς η χρήση του έχει μεταφορικό χαρακτήρα. Ανάμεσα στις πιο γνωστές του ταινίες συγκαταλέγονται το The pornographers (1966) και τοVengeance is mine (1979) τα οποία βασίζονται σε μυθιστορήματα.

Το Vengeance is mine αφηγείται την ιστορία ενός κατά συρροή δολοφόνου (το οποίο αποτελεί πραγματικό γεγονός), με μια πολυτάραχη ζωή. Το φιλμ ξεκινάει με τον πρωταγωνιστή να ανακρίνεται απο την αστυνομία και η αφήγηση της ζωής του και των συμβάντων να αποτελούν την ίδια την αφήγηση της ταινίας, ενώ όπως ήταν φυσικό επακόλουθο ο πρωταγωνιστής στο τέλος εκτελείται.

Όμως, ο Ιμαμούρα έχει ασχοληθεί και με το ντοκυμαντέρ. Χαρακτηριστικά δείγματα αποτελούν το A man vanishes (1967) και το Karayuki-san, the Making of a prostitute (1975). Στο πρώτο ο Ιμαμούρα καταγράφει την έρευνα για τον εντοπισμό ενός αγνοούμενου άντρα με την όλη αφήγηση να παίρνει απροσδόκητη τροπή. Στο the making of a prostitute, ο Imamura ερευνά και φέρνει στο φώς ένα φαινόμενο το οποίο ήταν σύνηθες κατα τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου στις περιοχές όπου είχαν καταληφθεί από την Ιαπωνία : αυτό του εξαναγκασμού των γυναικών των περιοχών αυτών σε πορνεία. Ο Ιμαμούρα εστιάζει στην ιστορία μιας συγκεκριμένης γυναίκας η οποία του αφηγείται τα γεγονότα μπροστά στην κάμερα και με παρόντα τον ίδιο, καθώς η ίδια είχε εξαναγκαστεί σε έκδοση στην Μαλαισία χωρίς ποτέ να επιστρέψει στην Ιαπωνία, ενώ μαζί με τον Ιμαμούρα επισκέπτονται και άλλες γυναίκες οι οποίες ήταν στην ίδια μοίρα με εκείνη.


O Shuji Terayama αποτελεί μια απο τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις καί όχι μόνο εντός των πλαισίων του Ιαπωνικού Νέου Κύματος. Υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγικός καθότι συγγραφέας 200 βιβλίων στα οποία συμπεριλαμβάνεται ποίηση, μυθιστοριογραφία και θεατρικά έργα ενώ εκτός απο παραγωγή ταινιών έχει ασχοληθεί και με τη φωτογραφία. Τα φιλμ του φτάνουν τον αριθμό των 20 — κάποιες μικρού μήκους, άλλες full-length. Στο Throw away your books, rally in the streets του '71, ο Τεραγιάμα θέτει στο επίκεντρο (για ακόμη μια φορά) την πολιτική ζωή της Ιαπωνίας και το υλιστικό τρόπο ζωής των

Ιαπώνων. Το φιλμ είναι εξαιρετικά πειραματικό με πλούσιους χρωματικούς συνδυασμούς και τεχνικές. Ο πρωταγωνιστής για ακόμη μια φορά (όπως είδαμε σε πολλούς άλλους πρωταγωνιστές ταινιών του Νέου Κύματος) προσπαθεί να βρεί νόημα στη ζωή του ενώ ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του φιλμ είναι πως ο ίδιος απευθύνεται στους θεατές ρωτώντας τους για ποιό λόγο παρακολουθούν την ταινία.


Εν γένει πρόκειται για ένα φιλμ με τέτοιο πλούτο που ίσως οποιαδήποτε περιγραφή διαφέρει απο την ίδια την εμπειρία της θέασης της, ενώ το φιλμ συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 10 καλύτερες ταινίες του Ιαπωνικού κινηματογράφου στο σύνολό του. Το Pastoral/To die in the country (1974) αποτελεί την πιο προσωπική του ταινία. Με τον ίδιο να πρωταγωνιστεί (με άλλο όμως όνομα), αφηγείται τη ζωή του και την παιδική του ηλικία στο χωριό στο οποίο μεγάλωσε. Έτσι βλέπουμε τον ίδιο ως παιδί (με χρήση άλλου ηθοποιού) να εξομολογείται τις σκέψεις του, να επιδίδεται σε συνήθειες της καθημερινότητάς του, ενώ χαρακτηριστική είναι η σκηνή στην οποία ο Ταραγιάμα ως ενήλικας συναντά τον Τεραγιάμα ως παιδί. Όμως η ταινία δεν παραμένει αυτοβιογραφική μόνο σε αυτό το επίπεδο. Μιας και ένα απο τα γεγονότα τα οποία ο σκηνοθέτης θέλησε να χρησιμοποιήσει προκειμένου να δημιουργήσει αφήγηση – μια μητέρα στο χωριό στο οποίο μεγάλωσε αποφάσισε να δολοφονήσει το νεογέννητό μωρό της αφήνοντας το να παρασυρθεί απο ένα ποτάμι – βλέπουμε τον ίδιο τον Τεραγιάμα να αφηγείται τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στην κατασκευή της ταινίας και τα προσωπικά διλήμματα τα οποία προέκυψαν. Τον βλέπουμε μπροστά στην κάμερα να εξομολογείται σε ένα συνεργάτη του σχετικά με τους ενδοιασμούς του για την ποιότητα της ταινίας, καθώς όπως ο ίδιος λέει φοβάται πως μεταρέπει την ταινία σε φτηνό θέαμα.



Εντέλει αυτό το οποίο καταφέρνει μέσα από την ταινία είναι το να διηγείται όντως την παιδική του ηλικία και τον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσε, ενώ ταυτόχρονα θίγει ζητήματα που αφορούν στο καλλιτεχνικό ήθος και τον ρόλο του καλλιτέχνη δημιουργώντας δυο επίπεδα και μια διπλή αφήγηση.

Το Bad Boys (1961) του Susumu Hani αποτελεί μια ακόμη ταινία η οποία προβάλει την τότε Ιαπωνική νεολαία και την εγκληματική της συμπεριφορά (όπως το Punishement Room του Kon Ichikawa). Η ταινία δίνει αρχικά την εντύπωση πως πρόκειται για ντοκυμαντέρ: μη επαγγελματίες ηθοποιοί, κάμερα χειροκίνητη και φαινομενική έλλειψη σεναρίου. Όμως μέσα απο αυτά τα χαρακτηριστκά μια πολύ συγκεκριμένη αφήγηση δημιουργείται ενώ το ίδιο το φιλμ θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό εντός του συνόλου του Ιαπωνικού Νέου Κύματος.

Βέβαια ο Hani έχει ασχοληθεί και με το ίδιο το ντοκυμαντέρ όπως μια σειρά που αφορύν στα παιδιά : Children in the classroom (1955), Children who draw (1956) και το Children hand in hand (1963) το οποίο απέσπασε βραβείο στο φεστιβάλ στη Μόσχα.


Στο Nanami, The Inferno of First Love (1968) ο Hani στην δημιουργία του σεναρίου συνεργάστηκε με τον Terayama. Όπως ο τίτλος ήδη δηλώνει, πρόκειται για τον πρώτο έρωτα δυο νέων, της Nanami και του Shun, οι οποίο στην πορεία και μέσα απο τη σχέση τους πρόκειται να ανακαλύψουν πλευρές των ίδιων τους των εαυτών.

Οι σκηνές είναι πολύ τολμηρές ενώ τα στοιχεία του σαδισμού και μαζοχισμού είναι ιδιαιτέρως παρόντα συνθέτοντας ένα τολμηρό εγχείρημα το οποίο μεταξύ κριτικών δημιούργησε δύο στρατόπεδα : το ένα αποτελείται απο αυτούς οι οποίο θεωρούν το έργο μια εκμετάλλευση του Hani προς τους ηθοποιούς και τον επικρίνουν έντονα – οι άλλοι θεώρησαν πως είναι απο τα σημαντικότερα επιτεύγματά του και συγκαταλέγουν το φιλμ μέσα στα καλύτερα του Ιαπωνικού Νέου Κύματος. Η ταινία απέσπασε τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου το ΄68.

Διαβάστε τα δύο πρώτα μέρη
εδώ και εδώ

Related stories

Φεστιβάλ Επταπυργίου: Πρεμιέρα με Ρεμπούτσικα, επί σκηνής 270 καλλιτέχνες

Επτά παραγωγές και 15 παραστάσεις στις οποίες συμμετέχουν συνολικά...

Τραπεζάκια έξω: 3 επιλογές για τα ανοιξιάτικα ποτά σου

Είμαστε έτοιμοι για την άνοιξη και όπως φαίνεται και...

Μια διαφορετική trattoria στα ανατολικά που δεν μοιάζει με τις άλλες

Το όνομά σημαίνει τηγάνι στα Ιταλικά – συνδυάζει την...

Το νεανικό ταβερνείο στην πόλη που έχει και δικό του κόμικ

Στην καρδιά των Λαδάδικων, στη Θεσσαλονίκη, βρίσκεται μια κρυμμένη...

Υπερδιπλάσια η έκταση που θα απαλλοτριωθεί στο Σέιχ Σου για το Flyover

Τροποποιητική μελέτη από το ΥΠΕΝ Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας...