Στο Μπενσουσάν Χαν το
Θέατρο του Άλλοτε έκλεισε ραντεβού με
τον Έντγκαρ Άλαν Πόε με τον Φόβο, μια
ατμοσφαιρική παράσταση, που έκανε
άισθηση. Αυτές τις μέρες ο Φόβος κλείνει
ένα νέο ραντεβού στην Ουαλία, με αφορμή
τη συμμετοχή του σκηνικού της παράστασης
και του σκηνογράφου Νίκου Καλαϊτζίδη
στην Παγκόσμια Έκθεση Σκηνογραφίας. Ανάμεσα σε πολλές και ενδιάφέρουσες θεατρικές εργασίες π.χ. απο το Μπρόντγουεϊ ή το Λονδίνο θα ξεχωρίσει και μια απο την Θεσσαλονίκη!
Λίγο πριν το Θέατρο του Άλλοτε γιορτάσει
αυτή την διάκριση με τρείς νέες παραστάσεις
του Φόβου στις Παρασκευή 24, Σάββατο 25
και Κυριακή 26 Μαϊου στις 22:00 στο Μπενσουσάν
Χαν (Εδέσσης 6, Ανω Λαδάδικα) ο Εξώστης
μίλησε με την σκηνοθέτιδα Βαρβάρα
Δουμανίδου και τον σκηνογράφο Νίκο
Καλαϊτζίδη.
Να σημειώθεί ότι ειδικά για
τις παράστάσεις αυτές η γενική είσοδος
θα είναι 10 ευρώ και τα έσοδα θα ενισχύσουν
οικονομικά την ομάδα προκειμένου να
εκθέσει τα σκηνικά της παράστασης και
να διαγωνιστεί για τα βραβεία καλύτερης
σκηνογραφίας και φωτισμού!
Πως προέκυψε η διάκριση?
Ν.Κ Η Παγκόσμια Έκθεση
Σκηνογραφίας (World Stage Design), γίνεται κάθε
4 χρόνια σε κάποια πόλη του κόσμου και
συμμετέχουν όποιοι σκηνογράφοι θέλουν.
Έτσι λοιπόν, έκανα αίτηση και μια διεθνής
επιτροπή επέλεξε τις 100 καλύτερες
σκηνογραφίες για την τετραετία 2009-2013.
Μια από αυτές είναι και η σκηνογραφία
του Φόβου.
Β.Δ. Όταν ο Νίκος μου
ανακοίνωσε πως θα συμμετάσχουμε ως
ομάδα στον παγκόσμιο διαγωνισμό η
αλήθεια είναι πως μέσα μου πίστευα σε
αυτή μας τη συμμετοχή. Όχι μόνο γιατί η
παράσταση είναι διαφορετική αλλά γιατί
όλο το σκηνικό, τα κοστούμια, η ατμόσφαιρα,
ο χώρος στον οποίο ανέβηκε ο Φόβος, καθώς
και ο τρόπος που ερμηνεύεται από τους
ηθοποιούς είναι πρωτόγνωρα για τα
ελληνικά δεδομένα.
Ποια είναι η διαδικασία
και τα κριτήρια από δω και πέρα για τους
συμμετέχοντες?
Ν.Κ. Οι σκηνογράφοι που
επιλέχθηκαν θα πρέπει να στήσουν στην
έκθεση μια παρουσίαση του σκηνικού. Μια
μακέτα του, φωτογραφικό υλικό, video και
οτιδήποτε άλλο μπορεί να βοηθήσει την
επιτροπή να αποφασίσει που θα δοθούν
τα βραβεία. Και αυτό θα δουλέψουμε μαζί
με την Στέλλα Παπάζογλου, βοηθό μου στον
Φόβο, το καλοκαίρι ώστε να είμαστε
έτοιμοι.
Β.Δ. Με τον Νίκο θα
δουλέψουμε πολύ για να αποδώσουμε στον
εκθεσιακό χώρο την ατμόσφαιρα του Φόβου.
Είναι βέβαια αρκετά δύσκολο να αποτυπώσεις
το συναίσθημα , τα ρίγη, τα τρομαγμένα
βλέμματα των θεατών, την ανατριχιαστική
μουσική, και την αρχέγονη αίσθηση του
Φόβου σε μια έκθεση και σε μια μακέτα.
Νομίζω όμως πως με μερικά έξυπνα και
σκοτεινά ευρήματα θα κάνουμε ότι καλύτερο
μπορούμε.
Πως δέχεστε αυτή τη
διάκριση? Συμμετέχουν και άλλοι έλληνες
σε αυτό το διαγωνισμό? Σας φόβιζε?
Ν.Κ. Χάρηκα πολύ, όπως
και είχα χαρεί και το 2009 στην Κορέα οπού
και πάλι είχε επιλεχθεί μια σκηνογραφία
μου στις 100 καλύτερες αλλά ο Φόβος είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση σκηνογραφίας.
Συμμετέχουν και άλλοι
σκηνογράφοι από Ελλάδα αλλά δεν ξέρω
πόσοι και ποιοι πέρασαν στους 100. Οι Έλληνες σκηνογράφοι έχουν πολύ καλή
φήμη στο εξωτερικό και θεωρούνται από
τους καλύτερους. Ο Φωτόπουλος, ο Πάτσας
αλλά και νεότεροι σκηνογράφοι θεωρούνται
από την διεθνή θεατρική κοινότητα ως
οι καλύτεροι στην δουλειά τους.
Το μόνο που με «φόβιζε»
ήταν ότι και πάλι έστελνα μια δουλειά
που έγινε με πολύ μικρό budjet σε έναν
διαγωνισμό που παίρνουν μέρος σκηνογραφίες
όπερας και κρατικών θεάτρων, μεγάλου
βεληνεκούς, με τεράστια budjet της τάξης
των 100-200.000 ευρώ. Σκεφτόμουν την σκηνογραφία
του Φόβου να στοιχίζεται ανάμεσα σε
παραγωγές του Μπρόντγουεϊ, της Όπερας
του Τόκιο και του Βασιλικού Θεάτρου του
Λονδίνου και σκεφτόμουν ότι και πάλι
έχω πιθανότητες. Οπότε μάλλον δεν με
«Φόβισε» κάτι. Η σκηνογραφία του Φόβου
ακολουθεί και αναδεικνύει την ιδιαιτερότητα
της παράστασης και είναι τόσο καλά
δουλεμένη ώστε να μην χρειάζεται τα
μεγάλα ποσά για την παραγωγή της.
Β.Δ. Μια τέτοιου είδους
διάκριση για μια νεοσύστατη ομάδα όπως
είναι το Θέατρο του ‘Αλλοτε είναι άκρως
τιμητική. Είναι γεγονός πως εργαστήκαμε
σκληρά για την υλοποίηση του παράξενου
έργου μας και στο σύνολο του ήταν μια
δουλειά αρκετά σκοτεινή και επίπονη.
Είναι πολύ σημαντικό για μας στη πρώτη
μας δουλειά ως ομάδα να διαγωνιζόμαστε
μεταξύ μεγάλων και σημαντικών παραγωγών
όπως προανέφερε ο Νίκος. Επίσης ήταν
αρκετά πρωτόγνωρο για μας να κάνουμε
μόνοι μας μια παραγωγή όπως ήταν αυτή
του Φόβου και να κάνουμε ανθρώπους του
χώρου και κοινό να πιστέψουν σε αυτό. Ο
Φόβος λοιπόν στη σημασία του έχει να
κάνει με αυτό ακριβώς. Να μας αποτρέψει
από το να φοβόμαστε οτιδήποτε είναι
μεγαλύτερο από μας.
Πως δουλέψατε για το
στήσιμο και την ετοιμασίες των σκηνικών?
Ν.Κ. Με την Βαρβάρα
γνωριζόμαστε πολλά χρόνια και όλο αυτόν
τον καιρό έχουμε μάθει αρκετά καλά ο
ένας τον άλλο και το πώς δουλεύουμε. Με
κάλεσε να δω τις πρόβες του Φόβου,
μιλήσαμε πάρα πολύ για το project και είδαμε
το χώρο του Μπενσουσάν Χαν. Ο σχεδιασμός
του έγινε με βάση την σκηνοθεσία της
Βαρβάρας. Δεν δουλέψαμε αυτόνομα. Η
σκηνοθεσία της επηρέασε την σκηνογραφία
μου και η σκηνογραφία επηρέασε την
σκηνοθεσία. Ακόμα θυμάμαι τις πρώτες
πρόβες με τα σκηνικά, τα κοστούμια, το
μακιγιάζ και τα τόσα κεριά, και να
ανατριχιάζω από την παράσταση. Κάνω 14
χρόνια θέατρο. Δεν θυμάμαι ποτέ τέτοια
ανατριχίλα αλλά και συγκίνηση για έναν
συνεργάτη μου. Δεν της το είπα ποτέ. Είχε
πολλά στο κεφάλι της με την παραγωγή
και τη σκηνοθεσία. Είναι καιρός μάλλον
να το διαβάσει.
Μου άρεσε πολύ που
αργότερα η Βαρβάρα τοποθέτησε κάποια
ξερά φύλλα στο σκηνικό. Μου άρεσε που
το οικειοποιήθηκε τόσο. Μέχρι και τώρα το
αγαπημένο μου δωμάτιο είναι της Λιγείας.
Το σκηνικό γίνεται κοστούμι και είναι
πολύ εντυπωσιακό και σημαντικό για το
ύφος και την δραματουργία της παράστασης.
Β.Δ. Είναι γεγονός πως
με τον Νίκο μας συνδέει μια πολύχρονη
γνωριμία. Είναι από τους πιο δραστήριους,
πολυμήχανους, και οξυδερκείς καλλιτέχνες
στη πόλη. Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ
κανέναν άλλον για να αναλάβει τη
σκηνογραφία του έργου. Ήταν ένα όνειρο
ζωής και η τελειότητα ήταν η μόνη επιθυμία
μου. Όταν λοιπόν τελείωσα με το στήσιμο
των σκηνών και τη δουλειά με τους
ηθοποιούς τα σκηνικά έπρεπε να γίνουν
κομμάτι του έργου.
Ο Νίκος δούλεψε σκληρά
και μπλέχτηκε μαζί μας στο σκοτεινό
έργο μας βάζοντας αρκετή και από τη δική
του διαστροφή σε όλο αυτό. Γιατί ο Φόβος
είναι ένα διαστροφικό έργο όσον αφορά
στη σύλληψη του. Ίσως ένας πιο συντηρητικός
σκηνογράφος να μην απέδιδε με τον ίδιο
τρόπο. Ο Νίκος το ασπάστηκε και μεγαλούργησε
με τα σκηνικά όπως το δάσος μέσα σε ένα
δωμάτιο στην Ελεονόρα, το αποτρόπαιο
μπουντουάρ της Μορέλλα, τον απόκοσμο
τάφο της Λιγείας, και φυσικά το κοστούμι
– σάβανο – φόρεμα της Βερενίκης. Είναι
συμπαντική καρμική ευλογία να συνεργάζεσαι
με ανθρώπους που εκτιμάς και αγαπάς και
το αποτέλεσμα να σε δικαιώνει στο τέλος.
Και για αυτό θέλω να ευχαριστήσω όλους
και έναν, έναν ξεχωριστά για όλη αυτή
την μοναδική εμπειρία.
