Υπάρχει μία πολύ γνωστή έκφραση στα αγγλικά, που όλοι λίγο-πολύ την έχουμε ακούσει: Larger than life. Όλοι λίγο-πολύ καταλαβαίνουμε τη σημασία της και όλοι προσπαθούμε να αποδώσουμε το πραγματικό της νόημα με κάποιο επίθετο: εντυπωσιακός, γοητευτικός, εξαιρετικός, ξεχωριστός, μοναδικός κλπ. Ο Δημήτρης Παπαδούλης αποτελεί το μοναδικό παράδειγμα ανθρώπου που —εγώ τουλάχιστον— γνωρίζω να έχει ξεπεράσει τα όρια, να είναι ο ίδιος larger than life, και μάλιστα να το κάνει καθημερινά. Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1963 και σπούδασε Ιατρική στη Θεσσαλονίκη, όπου και εργάστηκε ως γιατρός έως το 1991. Με διαγνωσμένη πολλαπλή σκλήρυνση κατά πλάκας από το 1988, ο Δ. Παπαδούλης άρχισε να δημοσιεύει από το 1990. Από τότε μέχρι τώρα ο Δημήτρης Παπαδούλης μάς έχει δώσει έξι μυθιστορήματα και σίγουρα έχει να μας προσφέρει πολλά ακόμη. Γιατί, όπως έχει γράψει ο Θανάσης Τριαρίδης: «Για τον Παπαδούλη, ζωή είναι αυτό που ζεις επειδή το ζήτησες, αυτό που επιλέγεις να σε πληγώσει, να σε στοιχειώσει, κι όχι αυτό που σου χαρίστηκε, σου δόθηκε ή σε βρήκε».
Αυτά γράφονταν πριν από μερικούς μήνες σε τούτη εδώ τη στήλη με αφορμή την έκδοση της «Αγγελοκρουσμένης», του τελευταίου μυθιστορήματος του λαρισινού πεζογράφου («δήγμα», 2012). Όμως αυτά δεν είναι τίποτα άλλο παρά μονάχα λόγια. Αντιθέτως, όσοι πραγματικά τυχεροί παρακολούθησαν αυτές τις ημέρες την προβολή του ντοκιμαντέρ της Στέλας Αλισάνογλου «Δημήτρης Παπαδούλης – Το πολλαπλό δώρο» στο πλαίσιο του 15ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης μπόρεσαν να εξακριβώσουν μέσα σε μόλις εξήντα επτά λεπτά ρέοντος κινηματογραφικού χρόνου το πραγματικό σύμπαν του Δημήτρη Παπαδούλη. Γιατί πέρα από την αναπηρική καρέκλα, την ασθενική φωνή που μόλις και μετά βίας ακούγεται, με όλες τις δυσκολίες της καθημερινότητας που ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί και καταγράφονται σε αυτά τα εξήντα επτά λεπτά, όχι ο Παπαδούλης δεν είναι ηττημένος· αντιθέτως, συνεχίζει να χαμογελάει, διατηρεί το χιούμορ και –κυρίως– τον αυτοσαρκασμό του.
«Σκέφτηκα γρήγορα –ή καλύτερα αισθάνθηκα– ότι δεν θα ήθελα να βγάλω κάτι που θα κάνει τον θεατή να λυπάται τον Δημήτρη. Μόνο για λύπηση δεν είναι! Έτσι απέκλεισα να εντάξω στην ιστορία τους γιατρούς του και οτιδήποτε είχε να κάνει με ιατρικό περιβάλλον και ιατρικούς όρους, πέρα από μιαν απλή αναφορά την ασθένεια και στη μεταμόσχευση που έκανε στο παρελθόν», γράφει η Στέλα Αλισάνογλου στο σημείωμα της ταινίας της. «Ήταν εκπληκτικό το πόσο γρήγορα και εύκολα με άφησε να μπω στη ζωή του. Στην αρχή τον ρωτούσα συνεχώς αν τον ενοχλούσε που πήγαινα κάθε τόσο με μια κάμερα στο χέρι και πάντα απορούσε. “Δεν έχω κάτι να κρύψω. Άλλωστε όποιος γράφει εκτίθεται έτσι κι αλλιώς”, έλεγε. Πολλές φορές αισθάνθηκα να κάνω πίσω όσον αφορά τη δημιουργία της ταινίας γιατί δεν θεωρούσα σωστό να βγάζω κάποιον στη φόρα, στο κρεβάτι του, στη βόλτα του, στις στιγμές της σιωπής του. Όμως ο Δημήτρης με τον τρόπο του και το χαμόγελό του μου άνοιγε την πόρτα του κόσμου του κάθε φορά περισσότερο και εστίασα στην προσπάθεια που κάνει στη ζωή του κι όχι στην ασθένειά του. Πώς θα μπορούσα τελικά να αρνηθώ έστω κι από έναν άνθρωπο, έξω από μένα, να δει τον Δημήτρη και να πειστεί για τη θετική πλευρά της ζωής και τη δύναμη που έχουμε οι άνθρωποι;»
Πολλαπλό δώρο είναι η ίδια η ζωή. Πολλαπλό δώρο είναι ο ίδιος ο άνθρωπος και η ύπαρξή του. Είναι οι άνθρωποι που αγαπάμε και μας αγαπούν. Κάποιες φορές, φαίνεται πως μια ασθένεια μπορεί να «εκφυλίσει» τη ζωή ή τις σχέσεις μας με τους ανθρώπους. Κι εκεί που όλα δείχνουν να τελειώνουν, η ασθένεια παγώνει μπροστά στην ελπίδα, στην αγάπη, στη δύναμη της ζωής και στον ίδιο τον άνθρωπο. Και τότε όλα ξεκινούν από την αρχή και η ζωή συνεχίζεται σε νέα βάση. Η έννοια της ζωής ως πολλαπλού δώρου αποκτά άλλη διάσταση.
*Το ντοκιμαντέρ της Στέλας Αλισάνογλου «Δημήτρης Παπαδούλης – Το πολλαπλό δώρο» είναι υποψήφιο για το βραβείο κοινού Fischer στο 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Μυθιστορήματα του Δημήτρη Παπαδούλη:
Συνέχεια η πρώτη φορά (Νέα Σύνορα-Λιβάνη, Αθήνα 1995)
Με δανεική ανάσα (Νέα Σύνορα-Λιβάνη, Αθήνα 1997)
Όταν τελειώνουν οι καιροί – βιβλίο πρώτο: Με τούτ μαγκάβ (Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2001)
Η άλλη ζώνη –μυθιστόρημα για τον τρόμο (τυπωθήτω, 2006)
Όταν τελειώνουν οι καιροί (τυπωθήτω/Γ. Δαρδανός, Αθήνα 2008)
Η αγγελοκρουσμένη (δήγμα, Θεσσαλονίκη 2012)
