Ε: Στ’ αλήθεια, ποτέ σου δεν έχεις αναλογιστεί πόσοι πέθαναν στα εργαστήριά σου; Πόσους έστειλες στους θαλάµους… Πόσους σκότωσες για να τους ξεκοιλιάσεις…
Μ: Κρέας; Τρως κρέας;
Ε: Είδες ποτέ στον ύπνο σου ντούµπες µε πτώµατα; Ή φαντάσµατα να σε ζυγώνουν;
Μ: Σε ξαναρωτάω: Τρως κρέας;
Ε: Εγώ ρώτησα, κι εσύ έχεις να µου απαντήσεις…
Μ: Χάµπουργκερ; Τοστ µε ζαµπόν;
Ε: Τι εννοείς;
Μ: Σάλτσες µε ζωµό κρέατος;
Ε: Τι σχέση έχουν αυτά;
Μ: Πατατάκια µε γεύση µπέικον;
Ε: Πού το πηγαίνεις;
Μ: Απάντησέ µου, τα τρως;
Ε: Δεν είναι το ίδιο…
Μ: Όλα αυτά τα ζώα, τα βλέπεις στον ύπνο σου; Έρχονται τα φαντάσµατά τους εµπρός σου;
Ε: Δεν είναι το ίδιο, σου λέω…
Μ: [Με ένταση.] Σ ε κ α τ α κ λ ύ ζ ο υ ν ο ι θ ά λ α σ σ ε ς τ ο υ α ί µ α τ ο ς ;
Ε: [Φωνάζει.] ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΙΔΙΟ…
Μ: [Με ένταση.] Π ο ι ο ς ο ρ ί ζ ε ι τ ι ε ί ν α ι τ ο ί δ ι ο ;
Ε: Εγώ δεν σκότωσα ανθρώπους…
Μ: Θα έκανες προγεννητικό έλεγχο; Μέτρηση για δισχιδή ράχη του εµβρύου;
Ε: Δεν είναι το ίδιο…
Μ: Αντιβιοτικά παίρνεις; Κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς; Παυσίπονα; Αντισταµινικά χάπια;
Ε: [Ξεψυχισµένα.] Δεν είναι το ίδιο…
Μ: Γιατί δε µου απαντάς; Μήπως φοβάσαι;
Ε: Ναι, παίρνω αντιβιοτικά… Και τρώω πατατάκια µε γεύση µπέικον… Αλλά ποτέ δεν θέλησα να πεθάνει ούτε ένας άνθρωπος…
Μ: Ξέρεις πόσοι πέθαναν στα πειράµατα για να έχεις αντιβιοτικά; Ξέρεις πόσοιπεθαίνουν καθηµερινά για να έχεις ηλεκτροκίνητα τρένα;
Δύο άγνωστοι άνθρωποι της σημερινής εποχής: ένας άντρας και μία γυναίκα στο κουπέ ενός ηλεκτροκίνητου τρένου· μία τυπική συζήτηση γνωριμίας. Όλα ξεκινούν με μία ξαφνική διακοπή ρεύματος, η έκπληξη για το αναπάντεχο συμβάν, η πρόταση για το παιδικό παιχνίδι των ρόλων — όπου ο καθένας από τους δυο αναλαμβάνει να υποδυθεί μία πολύ συγκεκριμένη ιστορική ή φανταστική προσωπικότητα υπό την προϋπόθεση πως ο άλλος θα υποδυθεί μιαν άλλη, όσο παράταιρη κι αν φαντάζει. Μόνο που τούτη τη φορά, για όσους το ξέρουν και το ’χουν παίξει, το παιχνίδι θα παιχτεί με δύο ρόλους απόλυτα ταιριαστούς: ο άντρας θα παραστήσει τον Γιόζεφ Μένγκελε, τον διαβόητο «Άγγελο του Θανάτου» του Άουσβιτς, και η γυναίκα την Εσθήρ, την εγγονή μίας Εβραίας επιζήσασας, θύματος των φρικτών πειραμάτων του μυστηριώδους γιατρού. Γρήγορα όμως το παιχνίδι θα αλλάξει τροπή, θα γίνει «υπόθεση εργασίας» (πως αν εκείνος ήταν ο Μένγκελε εκείνη θα ήταν η Εσθήρ και το αντίστροφο) για τους δυο εγκλωβισμένους στο κουπέ του τρένου που ασφαλώς και είναι ακινητοποιημένο αλλά ωστόσο δίνει την εντύπωση πως πηγαίνει και κινείται ιλιγγιωδώς… Η κορύφωση της ιστορίας θα επέλθει όταν οι δυο τους αποκαλύψουν, παραδεχτούν, ή εντέλει πιστέψουν πως είναι αυτό που επί τόσην ώρα υποδύονται. Αλλά όχι μόνον αυτό· πως όσα έχουν προηγηθεί στην πρόσφατη ανθρώπινη ιστορία —τα εγκλήματα, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, οι θάλαμοι αερίων, τα αδιανόητα πειράματα—, όλα προσέβλεπαν σε μια και μόνον αλήθεια, σ’ έναν και μόνο σκοπό, την ολοκλήρωση και την ευτυχία του απόλυτου έρωτά τους υπό τους ήχους του Youkali του Κουρτ Βάιλ.
Ο Μένγκελε (Φεβρουάριος 2012) είναι το τρίτο θεατρικό έργο που ο Θανάσης Τριαρίδης αναρτά στην προσωπική του ιστοσελίδα (www.triaridis.gr), το χώρο, όπου από το 2004 αναρτά το σύνολο της εργογραφίας του. Πρόκειται για ένα e–book, ένα βιβλίο που υπάρχει αποκλειστικά και μόνο σε ηλεκτρονική μορφή, παρά το γεγονός ότι είναι γραμμένο από έναν άνθρωπο που εδώ και χρόνια δρα και εργάζεται στο χώρο των έντυπων εκδόσεων. Κατά τη γνώμη μου προσιδιάζει εξαιρετικά η αποκλειστικά ψηφιακή έκδοση σε τούτο το κείμενο, καθώς μιλάει για την εξαγορά της αθανασίας με αντίτιμο ανθρώπινες ζωές, την επίκληση του ορθού λόγου και της ορθής ηθικής και τη μετατροπή τους σε λοξό λόγο και λοξή ηθική: ένα τέτοιο κείμενο οφείλει να παραμείνει για πάντα εκεί, στο κλειστό κουτί του χρόνου, στο βαγόνι του τρένου που είναι ακίνητο αλλά που δίνει την εντύπωση πως κινείται ιλιγγιωδώς…
Στο θεατρικό κείμενο του Τριαρίδη, ο χαρακτήρας του Μένγκελε μιλάει για την απόλυτη και υπέρτατη αγάπη, για το πεπρωμένο και την προσμονή της ευτυχίας — της ευτυχίας των δυο ερωτευμένων που επί χρόνια σχεδίαζε και προσδοκούσε να ανθήσει και να πυρώσει το σύμπαν με την παρατεταμένη του καρτερία· φαντάζει ηρωικός και υπεράνθρωπος, σχεδόν βαγκνερικός. Κι αυτό ακριβώς είναι που στερείται: το ανθρώπινο στοιχείο της αυταπάρνησης, της βούλησης να εκπληρώσει το πεπρωμένο του μέσα από τον δικό του θάνατο —τη δική του θυσία—, αλλά μονάχα από τη θυσία των άλλων. Ίσως γιατί αυτός ο Μένγκελε —ο φανταστικός χαρακτήρας του έργου, αποκαθαρμένος από τα ιστορικά του χαρακτηριστικά— φοβάται πολύ περισσότερο το θάνατο και τη φθορά του χρόνου.
Ίσως γιατί πράγματι είναι ένας «Άγγελος του Θανάτου», του χρόνου και του πυρώματός του.
Όπως δηλαδή τον περιγράφει και ο Κυριάκος Αθανασιάδης στο δικό του ηλεκτρονικό μυθιστόρημα: «Ο μόνος Διάβολος είναι ο χρόνος. Αν ο Θεός είναι η ζωή, η γέννηση και η δημιουργία, ο Σατανάς είναι όλα τα άλλα. Είναι η εντροπία και ο μαρασμός» (Κυριάκος Αθανασιάδης, Ζα Ζα, ηλ. μυθιστόρημα, Θεσσαλονίκη 2012
Θανάσης Τριαρίδης
ΜέΝΓΚΕΛΕ (όνειρο για δύο πρόσωπα σε ένα βαγόνι)
Θεατρικό έργο σε ηλεκτρονική έκδοση : http://www.triaridis.gr/mengele/mengele.swf
