20 χρόνια – 20 καρέ για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Εν αρχή ην το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου. Στη συνέχεια διάφορες προσπάθειες διεθνοποίησης που τελικά δεν είχαν την απαιτούμενη διάρκεια αφού το βάρος έπεφτε πάντα στο ελληνικό πρόγραμμα. Και τελικά η μεγάλη στροφή, που επετεύχθη το 1992. Από τότε το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έκλεισε 20 χρόνια διεθνούς διαδρομής πλούσιο σε κινηματογραφικές συγκινήσεις. Ο Εξώστης Θήτα ξεφυλλίζει καρέ δύο δεκαετιών και βρίσκει 20 ταινιες που απογείωσαν και δικαίωσαν την διεθνή ταυτότητα του Φεστιβάλ!
1. Orlando / Sally Potter (1992) – Ο πρώτος Χρυσός Αλέξανδρος στην ιστορία του φεστιβάλ, ήταν η πειραγμένη εκδοχή του βιβλίου της Βιρτζίνια Γουλφ και η καλύτερη μέχρι σήμερα ταινία της Σάλλυ Πότερ με την Τίλντα Σουίντον ιδανική στο ρόλο του αιώνιου νέου που αλλάζει εποχές και φύλο.
2. Απ' το Χιόνι / Σωτήρης Γκορίτσας (1993) – Ταινία καταγραφή για το ρατσισμό και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε το πρώτο κύμα μεταναστών στην Ελλάδα από την Αλβανία. Αρκετά επίκαιρη.
3. Υπάλληλοι (Clerks) / Kevin Smith (1994) – Σήμα κατατεθέν της ανεξάρτητης παραγωγής στις ΗΠΑ μέσα στα 90s, η ευφυής κωμωδία πάνω στην οποία στήριξε την καριέρα του ο Σμιθ,με τον κόφτερο διάλογο και τους αξέχαστους ήρωες-υπαλλήλους.
4. Το Μίσος (Le haine) / Mathieu Kassovitz (1995) – Το δεξιοτεχνικό και αμφιλεγόμενο βλέμμα ενός χαρισματικού δημιουργού πάνω στο ρατσισμό και το ταξικό μίσος.
5. Πολίτης Ρουθ (Citizen Ruth) / Alexander Payne (1996) – Τα άγνωστα χρόνια του Αλεξάντερ Πέιν, που θυμήθηκε πέρυσι, όταν ήρθε για το Descendants, τη συμμετοχή του, ευχαριστώντας το φεστιβάλ που αποτέλεσε βήμα για τις πρώτες δημιουργίες του
6. TwentyFourSeven / Shane Meadows (1997) – Ο πρωτοεμφανιζόμενος, τότε, Βρετανός δημιουργός, που καθιερώθηκε στη συνείδηση του σινεφίλ κοινού, παρουσίασε ένα θαυμάσιο ασπρόμαυρο δραμεντί, αποσπώντας το βραβείο σεναρίου.
7. Pi / Darren Arronofsky (1998) – Το εξπρεσιονιστικό ντεμπούτο ενός κορυφαίου βιρτουόζου της εικόνας που μονίμως εξιτάρεται από την ιδέα της τελειότητας. Με βραβείο FIPRESCI στο φεστιβάλ.
8. Απο την Άκρη της Πόλης / Κων/νος Γιάνναρης (1998): Η σοκαριστική απεικόνιση τη ζωής μιας ομάδας Καζακστανών προσφύγων στο περιθώριο της πόλης. Έλαβε το Βραβείο σκηνοθεσίας.
9. Ο Ανθρώπινος Παράγοντας (Ressources Humaines) / Laurent Cantet (1999) – Πρώτη επαφή με το σημαντικό Γάλλο σκηνοθέτη σε μια εξαιρετική ταινία περί οικονομικής και οικογενειακής διαχείρισης και μια ηθική που ακροβατεί σε λεπτές ισορροπίες. Βραβείο σεναρίου στο φεστιβάλ.
10. Το Τελευταίο καταφύγιο (Last Resort) / Pavel Pawlikowski (2000) – To αισιόδοξο δραματικό ρομάντζο του Παβλικόφσκι εστιάζει στην ανθρώπινη φύση στο πλαίσιο του θεσμού των βρετανικών κέντρων μετανάστευσης. Σάρωσε στα βραβεία με Χρυσό Αλέξανδρο, ερμηνείες και FIPRESCI.
11. Καθυστερημένο Προξενιό (Late Marriage) / Dover Kosashvili (2001) – Σπάνια έχεις την ευκαιρία να δεις στο Φεστιβάλ μια κωμωδία (και μάλιστα ισραηλινή) που να παρουσιάζει τόσο εύστοχα και δεικτικά τα ήθη μιας οικογένειας. Με τον Αργυρό Αλέξανδρο και βραβεία σεναρίου και γυναικείας ερμηνείας στη Θεσσαλονίκη.
12. Blissfully Yours / Απιτσατπονγκ Βερασετάκουν (2002) – Τότε κανένας δεν μπορούσε να προφέρει το όνομα γλωσσοδέτη αυτού του Ταϊλανδέζου σκηνοθέτη που πήρε το Χρυσό Αλέξανδρο, που προσφέρει αβαν γκάρντ εμπειρίες πρώτης προβολής!
13. Whisky / Χουάν Πάμπλο Ρεμπέγια & Πάμπλο Στολ (2004) – Με εικόνες από την Ουρουγουάη αλλά και με μπόλικη διάθεση χιούμορ αλα Καουρισμάκι, το μικρό αυτό φιλμ κατέκτησε πολλούς θεατές.
14. Άνδρας σπρώχνει καρότσι (Man push cart) / Ραμίν Μπαχρανί (2005) – Σύγχρονη οδύσσεια στους δρόμους της Νέας Υόρκης, με ήρωα ένα Πακιστανό μετανάστη που σπρώχνει ένα καρότσι με καφέδες και κουλουράκια και προσαρμόζεται στην εφιαλτική νέα του πραγματικότητα.
15. Ψυχή στο στόμα / Γιάννη Οικονομίδη (2006) – Η ταινία-σοκ της 47ης διοργάνωσης απελευθέρωσε τον Ελληναρά βωμολόχο που έκρυβε μέσα του το φεστιβαλικό κοινό. Τάκη μαλάκα!
16. PVC1 / Σπύρος Σταθουλόπουλος (2007) – Ένα αφοπλιστικό μονοπλάνο που κράτησε για 85 λεπτά το Ολύμπιον σε αγωνία. Αργυρός Αλέξανδρος.
17. Κυριακάτικο ψάρεμα (Pescuit sportiv/ Hooked) / Αντριάν Σιτάρου (2008) – Αργυρός Αλέξανδρος εκείνης της χρονιάς με τα πολλαπλά αφηγηματικά κόλπα της και ξεκίνησε ένα μεγάλο σερί ταινιών από τη Ρουμανία που διακρίθηκαν τα τελευταία χρόνια στη Θεσσαλονίκη.
18. Μετάλλιο τιμής (Medalia de onoare/Medal of Honor)/ Καλίν Πέτερ Νέτσερ (2009) – Από τις ανακαλύψεις του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (είχε κάνει παγκόσμια πρεμιέρα τότε) μια ιστορία γύρω από τη φύση του ηρωισμού και πόσο αυτός (είτε είναι αληθινός είτε μυθικός) μπορεί να κρύψει τις αδυναμίες μιας ολόκληρης ζωής.
19. Ζωϊκό Βασίλειο (Animal Kingdom) / Ντεϊβιντ Μισό (2010) – Η ταινία που παρέλυσε το Traffic του Σόντερμπεργκ και έκλεισε το μάτι στο Casino του Σκορτσέζε έφτασε τρένο μέχρι τα Όσκαρ για την υπέροχη ερμηνεία της Τζάκι Γουίβερ.
20. Πορτρέτο στο λυκόφως (Twilight Portrait) / Αγγελίνα Νικόνοβα (2011) – Ο πιο πρόσφατος Χρυσός Αλέξανδρος έδειξε με μεγάλη γενναιότητα μέσω ενός σύγχρονου θρίλερ την εφιαλτική καθημερινότητα στη σύγχρονη Ρωσία, τη χώρα με τις χαώδεις κοινωνικές διαφορές.
