Αισθηματικό Δράμα,2013, ΗΠΑ, 108 λεπτά.
Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ
Παίζουν: Ίθαν Χοκ, Ζιλί Ντελπί
Εννιά χρόνια μετά τη συνάντηση στο Παρίσι, ο Τζέσικαι η Σελίν, ως ζευγάρι πλέον, βρίσκονται στην Ελλάδα για διακοπές, στην τελευταία
μέρα των οποίων συζητούν για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της σχέσης τους.
Όταν το Πριν το Ξημέρωμα εμφανίστηκε στις αίθουσες το 1995, στα χρόνια της έκρηξης
του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά, δεν παρουσίασε κάτι πρωτοφανές, αλλά μετέτρεψε ταινίες του παρελθόντος που στηρίχθηκαν αποκλειστικά στον διάλογο (πχ. Η Νύχτα με τη Μοντ ή το Δείπνο με τον Αντρέ) σε μια γλυκιά ρομαντζάδα, γι’ αυτό και αγαπήθηκε από πολλούς νέους τότε. Όταν έφτασε η ώρα για τη συνέχεια, χωρίς να υπάρχει εξ αρχής τέτοιο σχέδιο, πολλοί οπαδοί του πρώτου φιλμ αντιμετώπισαν αυτή την κίνηση με σκεπτικισμό κάτι που συνέβη και μετά την ανακοίνωση πέρυσι πως θα γίνει και τρίτο φιλμ. Και στις 2 περιπτώσεις η επί της οθόνης απάντηση των δημιουργών ήταν αποστομωτική.
Αυτό που κατάφερε ο Λινκλέιτερ και οι 2 πρωταγωνιστές του ήταν να δώσουν απλή όψη σε ένα εξαιρετικά πολύπλοκο εγχείρημα, το να φτιάξουν δηλαδή ταινίες που επηρεάζουν άμεσα
τις προηγούμενες. Το Πριν το Ξημέρωμα δεν είναι ποτέ πια το ίδιο μετά από μια προβολή του Πριν το Ηλιοβασίλεμα, ενώ και τα 2 αλλάζουν ξανά μορφή και ρόλο μετά την προβολή του Πριν τα Μεσάνυχτα. Είναι μάταιο να μπεις πλέον στην διαδικασία κρίσης κάθε ταινίας ξεχωριστά από τη στιγμή που μοιάζουν τόσο αλληλένδετες, όχι με την επιφανειακή έννοια της πλοκής, αλλά με τον τρόπο που χειρίζονται την έννοια σχέση, ως μια διαρκή και εξελισσόμενη πάλη με εαυτό, σύντροφο και περιβάλλον στην οποία δεν μπορεί να μπει ποτέ τέλος, παρά μόνο με τον θάνατο.
Επιπρόσθετα και τα 3 φιλμ είναι ελάχιστα διδακτικά. Οι ανθρώπινες σχέσεις δε μπορούν να
καλουπωθούν κάτω από κανόνες διαχείρισης (κάτι που επιχειρούν κατά κόρον οι ρομαντικές κωμωδίες εδώ και χρόνια) που συνήθως εμπεριέχουν στοιχεία του lifestyle κάθε εποχής. Το team της τριλογίας το γνωρίζει καλά αυτό και προσφέρει ειλικρινείς διαλόγους και αυτοσχεδιασμούς χωρίς την υπεροψία ότι παρουσιάζει το τέλειο ζευγάρι ή το ζεύγος-καθρέπτη της σημερινής εποχής. Παραθέτει προσωπικές εμπειρίες, εναλλάσσει ευχάριστες και μαύρες σκέψεις αλλά είναι προφανές ότι δεν θέλει να βάλει στη θέση του Τζέσι και της Σελίν τον κάθε θεατή. Παράλληλα και τα 3 επεισόδια της σειράς έχουν επίγνωση του τόπου και του χρόνου που συμβαίνουν. Οι λέξεις που χρησιμοποιούνται, η σταδιακή είσοδος της τεχνολογίας στην επικοινωνία, τα όνειρα των πρωταγωνιστών που δεν αλλάζουν μόνο λόγω της ηλικίας τους, δίνουν την αίσθηση πως το ζεύγος ζει όντως στις περιόδους που βγαίνουν
τα φιλμ ενώ βρίσκει αφορμές για τις συζητήσεις του μέσω των πόλεων που βρίσκεται.
Το Παρίσι για παράδειγμα γίνεται αφορμή για τη σύγκρουση του ευρωπαϊκού πνεύματος με την Αμερική, ενώ η Ελλάδα της κρίσης του τότε σχολιάζεται λακωνικά και εύστοχα αντί να παρουσιαστεί με το πατροπαράδοτο φολκλόρ που έκαναν άλλες παραγωγές στο παρελθόν.
Και στο φινάλε οι δημιουργοί μένουν πάλι πιστοί σε αυτό που ξεκίνησαν. Όσο υπάρχει ζωή
μπροστά μας, δε μπορούμε να μιλάμε για φινάλε, για συμφωνία, για βεβαιότητα πως έτσι πρέπει και θα πρέπει να συμβαίνουν όλα. Ποτέ άλλοτε αυτή η αντίληψη δεν αποδόθηκε τόσο ξεκάθαρα στην οθόνη.
