HomeCinemaΚριτική ταινίαςCall me by your name | Μια...

Call me by your name | Μια ταινία που εξελίσσεται και ανθίζει άφοβα, καταπληκτική σαν τη ζωή.

Ιταλία, Γαλλία, Βραζιλία USA, 2017. Σκηνοθεσία Λούκα Γκουαντανίνο, με τους Άρμι Χάμερ, Τιμοτέ Σαλαμέ.




Η ταινία ιστορεί τον έρωτα ανάμεσα στον 17χρονο Έλιο, που περνά το καλοκαίρι του στο εξοχικό των γονιών του στη Βόρεια Ιταλία και τον μεγαλύτερό του Όλιβερ, που περνά κάποιες βδομάδες ως φιλοξενούμενος του πατέρα του.

Πρόκειται για μια πολυβραβευμένη ταινία, που αγαπήθηκε όσο λίγες μέσα στη χρονιά, φτάνοντας μέχρι τις οσκαρικές υποψηφιότητες, παρά τον ξεκάθαρα μη ακαδημαϊκό της χαρακτήρα. Βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του André Aciman, το Call me by your name έρχεται για να ολοκληρώσει την τριλογία της επιθυμίας του Γκουανταντίνο ( I am love, A Bigger Splash).

Είναι φανερό από τις πρώτες σκηνές, ότι ο σκηνοθέτης βρίσκεται στο στοιχείο του. Θέτει και πάλι τη βάση της ιστορίας του σε μία οικογένεια διανοούμενων στην ιταλική επαρχεία και ένας επισκέπτης που φέρνει τα πάνω κάτω, εδώ όμως για καλό, σε αντίθεση με τα δύο προηγούμενα μέρη της τριλογίας, όπου η επιθυμία είναι συνδεδεμένη με την τραγικότητα. Η δεύτερη κεντρική διαφορά εντοπίζεται στο ότι ιστορία λειτουργεί καλύτερα γιατί δεν αναλώνεται σε θεωρητικές αναλύσεις και αφοσιώνεται σε χαρακτήρες πολύ πιο ξεκάθαρους, με βατές επιθυμίες και συναισθήματα.

Ο σκηνοθέτης μας δίνει, με μέτρο αυτή τη φορά, τα αγαπημένα του πλάνα με τις νωχελικές ονειροπολήσεις των ηρώων του κάτω από τον ήλιο, δίπλα σε ποτάμια ή πισίνες, στη σκιά των δέντρων. Δεν κρύβει ούτε και εδώ την αγάπη του για τα πορτρέτα. Παίζει συνεχώς με τις γωνίες και την υφή τους σε διαφορετικά χρώματα και φωτισμούς, χρησιμοποιώντας παράλληλα την κίνηση μετρημένα και διακριτικά.

Η ιταλική ύπαιθρος, ως συνήθως στις ταινίες του Γκουαντανίνο, είναι μακριά από την τουριστική, γραφική απεικόνιση της που έχουμε συνηθίσει στον αμερικάνικο κινηματογράφο, χωρίς αυτό σε καμία περίπτωση να της στερεί την ομορφιά της. Στον κόσμο του σκηνοθέτη, η Ιταλία είναι μια χώρα ευλογημένη με ένα φυσικό τοπίο άρτιο καμβά για τους ρεμβασμούς και τους έρωτες των ηρώων του.

Η ατμόσφαιρα που χτίζει επιδέξια και προσεκτικά, δεν προδίδει εξ αρχής τα συναισθήματα και τις προθέσεις των δύο πρωταγωνιστών. Κυλά παιχνιδιάρικα, τονίζοντας την ένταση ανάμεσα τους αλλά πάντα ουδέτερα και διακριτικά. Παίρνει το χρόνο του για να προχωρήσει με τη σχέση τους, επιτρέποντας τους να εκδηλωθούν μόνο στο δεύτερο μισό της ταινίας, αφήνοντας τους μέχρι τότε να βασανιστούν με τις αμφιβολίες και τους δισταγμούς τους. Οι ήρωες βρίσκονται ωστόσο πολύ μακριά από τα στερεότυπα των ταινιών με ομοφυλοφιλικό έρωτα. Καμία άρνηση, δε τους ταλαιπωρεί, μόνο ένας φυσικός, σχεδόν χαριτωμένος δισταγμός, ένας πρώτος φόβος που δεν τους παραλύει αλλά αντίθετα τους εξιτάρει. Καμία παρενόχληση, απομόνωση ή ντροπή δε μπαίνει στο δρόμο τους και δεν αποσυντονίζει την ταινία από τους σκοπούς της. Ο έρωτάς τους μοιάζει έτσι από φυσικός μέχρι και αναπόφευκτος.

Η μεγάλη διαφορά ηλικίας τους, λειτουργεί ως άξονας της σχέσης τους και της χημείας μεταξύ τους, πιστή στο λογοτεχνικό και κινηματογραφικό αρχέτυπο των ιστοριών σεξουαλικής αφύπνησης. Ο μεγαλύτερος Όλιβερ με τη σιγουριά, την αυτοσυγκράτηση και την αυτογνωσία της ηλικίας του, έρχεται να γεμίσει την ανασφάλεια της νεότητας, να απαντήσει στις απορίες της και κυρίως να καταλαγιάσει τη δίψα της. Ο νεαρός Έλιο από την άλλη, εξερευνά με τόλμη το σώμα του που αλλάζει, τις επιθυμίες που δεν ήξερε ότι είχε, με τον Τιμοτέ Σαλαμέ δίνει μια ερμηνεία γεμάτη φυσικότητα, με κινήσεις και μορφασμούς που προδίδουν την άνεση του με το ρόλο.

Ο σκηνοθέτης αξιοποιεί επιδέξια τον χώρο και τα αντικείμενα, με αφορμή καθημερινά σκηνικά και επιφανειακές συζητήσεις περνά διακριτικά σε αυτό που οι ήρωες φλέγονται να πουν. Δίνει χώρο και χρόνο στις αισθήσεις, στις μικρές κινήσεις και συνήθειες της καθημερινότητας, να εμπλουτίσουν τη ρουτίνα με αισθησιασμό και έρωτα. Και πρόκειται για έναν έρωτα ανεξέλεγκτο, που γεννιέται αδιάκριτα για άνδρες και γυναίκες, χωρίς πρόσωπα ή περιορισμούς, σε έναν απόλυτο θρίαμβο της ομορφιάς. Έτσι, Ανάμεσα σε ρωμαϊκά αγάλματα, βιβλία, οπωροφόρα δέντρα και κρύα νερά, κανένα έδαφος δε μοιάζει πιο πρόσφορο για την επιθυμία να ευδοκιμήσει και ριζώσει μέσα τους. Ως αποκορύφωμα αυτής της καλοκαιρινής ζάλης, μας δίνεται μία εξαιρετική ερωτική σκηνή, που κυλά γεμάτη φυσικότητα, με αμηχανία, αστεϊσμούς και παιχνιδιάρικη διάθεση, πολύ μακριά από τον φτιαχτό αισθησιασμό που έχουμε συνηθίσει στη μεγάλη οθόνη. Έτσι οι δειλές κινήσεις και η χημεία των ηρώων αναδεικνύουν τη σκηνή αυτή σε έναν πραγματικό κινηματογραφικό θησαυρό.

Αγκαλιάζει τελικά η ταινία καθώς κυλά με γενναιότητα, όχι μόνο τις όμορφες αλλά και τις θλιβερές στιγμές της σχέσης τους, δοξάζοντας και αυτές ως τίμημα του πάθους τους και μέρος της νεότητας. Γι' αυτό και η ιστορία εξελίσσεται και ανθίζει άφοβα, καταπληκτική σαν τη ζωή, χωρίς πισογυρίσματα και βάρη, απόλυτα παραδομένη στο τώρα, όπως είναι ο έρωτας και θα είναι για πάντα. Γι' αυτό και ακόμη και η τελική σκηνή, με τα δάκρια του Έλιο να συνοδεύουν τους τίτλους τέλους, είναι, έστω και αν δε της φαίνεται με την πρώτη ματιά, μία νίκη.


Η ταινία προβάλλεται στη Θεσσαλονίκη στο Μακεδονικόν.


Related stories

Οι αρχιτέκτονες της πόλης στον Εξώστη | Νάσια Σπυριδάκη

Κάθε βδομάδα φιλοξενούμε στον Εξώστη αρχιτέκτονες της πόλης και...

Αστικοί Θρύλοι | Ο Μεσσίας Σαμπατάι Σεβί

γράφει η Μαρία Ράπτη Λένε πως έρχεται ο Μεσσίας, πως...

Το σπίτι του Δημήτρη Αμελαδιώτη είναι ένα έργο τέχνης σε εξέλιξη

WHO IS WHO: Μου αρέσει να παρουσιάζομαι ως εικαστικός,...

Οι ταινίες της εβδομάδας 25.04-01.05.2024

Γράφει ο Λάζαρος Γεροφώτης Η κατρακύλα στα εισιτήρια των κινηματογράφων...

Η Μαρίτα Καρυστηναίου δημιουργεί τα φωτιστικά των ονείρων σας

φωτογραφίες: Μαρία Ευσταθιάδου Η Decolight λειτουργεί από το 2010 και...