Κάθε εβδομάδα, ένας φίλος από την Αθήνα (διανοούμενος, πολιτικός, δημοσιογράφος, επιχειρηματίας, καλλιτέχνης…) γράφει ένα άρθρο για τον «Εξώστη»: αιχμηρό, πρωτότυπο, «λοξό». Σήμερα, ο Γιώργος Τσακνιάς
Στις τελευταίες εκλογές, ήμουν υποψήφιος — που σημαίνει πως είχα το δικό μου πεντάλεπτο δημοσιότητας στα τοπικά κανάλια της Φθιώτιδας. Επίσης, έχω βγει άλλη μια φορά στην τηλεόραση και μερικές φορές στο ραδιόφωνο, ως μεταφραστής. Α, έχω δώσει και δυο συνεντεύξεις ως φωτογράφος (μία σε εφημερίδα και μία σε ραδιόφωνο). Δεν ξέρω αν θα μου ξαναπάρουν ποτέ συνέντευξη, ούτε με ποια αφορμή ή υπό ποία ιδιότητα. Το μόνο που ξέρω στα σίγουρα είναι το τι θα πω: τις απόψεις μου για τα άζυμα, για τη φύση του Χριστού, ιδέες για οργανωτικά της Ιεράς Συνόδου, καθώς και ορισμένες προτάσεις για τη διακόσμηση των ιερών ναών.
Οι διάφοροι μητροπολίτες celebrities, όταν χρησιμοποιούν το κυριακάτικο κήρυγμα για να διατυπώσουν την άποψή τους για την οικονομία, ας πούμε, ή για το ποιος πρέπει να γίνει δήμαρχος, δεν καταχρώνται του δημοσίου βήματος; Ο δημόσιος λόγος δεν μπορεί να είναι ομοούσιος και αδιαίρετος — και δη μονόπλευρα.
Να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους: οι θρησκευτικοί ηγέτες έχουν δικαίωμα γνώμης και έκφρασης, όπως όλοι οι πολίτες. Αλλά δεν έχουν δικαίωμα να κάνουν κατάχρηση του δημοσίου βήματος, το οποίο τους παρέχεται εκ του ρόλου τους. Βέβαια, όταν τα ΜΜΕ καλούν γνωστούς καλλιτέχνες, μοντέλα, σεφ κλπ. να πουν τη γνώμη τους για τη ζωή, το σύμπαν και τα πάντα, το δημοσιογραφικό φάουλ είναι περίπου το ίδιο. Γνώμονας, η αναψυχή (και η ακροαματικότητα) — όχι η ενημέρωση.
Η ουσιαστική διαφορά όμως είναι ότι, σε αντίθεση με τους κοσμικούς celebrities, οι εκκλησιαστικοί διεκδικούν, και δη επιθετικά, το δικαίωμα να καθοδηγούν, σε όλα τα επίπεδα, το «ελληνορθόδοξο έθνος». Το προσωπικό μπλογκ ενός μητροπολίτη είναι μια άλλη υπόθεση — όπως, τέλος, είναι άλλη υπόθεση το μπλογκ της Ιεράς Μητροπόλεως τάδε. Στις περιπτώσεις αυτές, δε μου πέφτει λόγος: θα περίμενα, ωστόσο, από την κοινότητα των πιστών να ελέγξει τον οικείο μητροπολίτη, ο οποίος την καθοδηγεί και την εκπροσωπεί — ή από την Ιερά Σύνοδο να περιφρουρήσει τη σοβαρότητα της Εκκλησίας και να την προστατεύσει από τη διατύπωση ανερμάτιστων, γραφικών ή και επικίνδυνων απόψεων — εκτός εάν το ποίμνιο και η Σύνοδος συμφωνούν με το δικαίωμα του Σεραφείμ Πειραιώς, π.χ., να χρησιμοποιεί τον ιστότοπο της Ιεράς Μητροπόλεως της πόλης του προκειμένου να προτείνει τον ελλιμενισμό ρωσικών πλοίων στο Νεώριο της Σύρου ως μέτρο ισοδύναμου δημοσιονομικού αποτελέσματος ή να εκφράζει τις απόψεις του περί της πεολειχίας ως καταχρήσεως της θεοσδότου ελευθερίας. Σ’ αυτή την περίπτωση, πάω πάσο.
Ο Γιώργος Τσακνιάς είναι ιστορικός και μέλος τής ΚΕ της Δημοκρατικής Αριστεράς.
