Σίγουρα, δεν ήταν η πρώτη φορά που κάποιος διάλεγε το δικό μου γραφείο για να ξεψυχήσει. [ 1 ] Ξανά (και ξανά, και ξανά) η Τρίτη. Ξανά το γλέντι στο απέναντι ΚΑΠΗ, με τη ζωντανή λαϊκή ορχήστρα και τα ζευγάρια που χορεύουν αγκαλιασμένα, ή αντικριστά, ή σε κύκλο, ή καθισμένα. (Πάντα όμως με τα ίδια τραγούδια, πάντα με τα ίδια τραγούδια στην ίδια —πάντα— σειρά. Έχει σημασία, πιθανώς, αυτό, ίσως για να τονίζονται τα διαφορετικά, πάντα καινούργια, πάντα όμως άλλα, ονόματα στα κατά τα άλλα πανομοιότυπα, φυσικά από μακριά κοιτώντας τα, αγγελτήρια θανάτου που στολίζουν τη τζαμαρία. Τα αγγελτήρια θανάτου: αυτό το έσχατο, τελεσίδικο, θερμό Μέσον Μοιραίας Επικοινωνίας, το μέγα βιβλίο με τη μία σελίδα). Ξανά (και ξανά, και ξανά) η Τρίτη. Το ξύπνημα. Ο καφές. Το διαρκές στρίψιμο των τσιγάρων. Η επικοινωνία. Η δουλειά. Η λήψη τροφής. Ο λίγος μεσημεριανός ύπνος. (Μαθαίνω εδώ και λίγους μήνες να κοιμάμαι ανάσκελα: τα όνειρα είναι μεν πιο τρομώδη έτσι, αλλά ξυπνάς, αποδιδράσκεις, ευκολότερα. Το προτείνω). Ξανά και το ΑΗ | ΗΑ. Και ξανά (και ξανά, και ξανά) το άγχος (όχι της λευκής σελίδας, όχι, όχι της λευκής σελίδας, αλλά) του στιλ. Μα τι όμως είναι το στιλ; Δεν ξέρω τι είναι. Δεν ξέρω τι είναι το στιλ. Δεν ξέρω τι ψάχνω. Δε θα το καταλάβω ακόμα κι αν το βρω. Το στιλ. (Και το ψάχνω τριάντα χρόνια τώρα. Δε φταίει που δεν ψάχνω καλά: φταίει που ψάχνω εγώ. Έτσι πάει με ό,τι δε βρίσκουμε: γιατί καθετί μπορεί, και θέλει, να βρεθεί). [ 2 ] Μια
— ή, γιατί όχι, ξαναγράφοντάς το) το «Κάτω από το Ηφαίστειο». Να παραδέχεσαι: όσα έκανες (τα χειρότερα) τουλάχιστον — αλλά και άλλα. (Κυρίως τα άλλα, έχει σημασία). Να κατεβαίνεις από το πεζοδρόμιο για να περάσει ένα άτομο του ίδιου φύλου. Να αγχώνεσαι μπας και πεθάνεις κακοντυμένος. (Η πυρηνική ιδέα των ταινιών με ζόμπι: η ανάγκη να φτιαχτείς πριν σε βρουν, ν’ αλλάξεις ένα ρούχο, να κόψεις τα νύχια σου, να σενιαριστείς — βέβαια, όλα πάνε άσχημα τελικώς. Αλλά δεν έχει σημασία: σημασία έχει η τέχνη, αυτή η ανάγκη να αναπνέεις ξένον αέρα). Να σκέφτεσαι τόσο τους φίλους σου, που να σπάει η καρδιά σου. (Ας πούμε, να τους χαρίζεις σταμπαρισμένα μπλουζάκια όταν συναντιέστε, όσοι και να ’ναι. Όσοι και να ’ναι. Και φυσικά να μεριμνάς για τα νούμερα: τα σμολ, τα μίντιουμ, τα λαρτζ, τα έξτρα λαρτζ). Να φοβάσαι το θάνατο γιατί δεν πρόλαβες να ξανασυναντήσεις εκείνο το Γυφτάκι που δεν του φέρθηκες όπως του έπρεπε. Να έχεις μάθει τι τα θέλουν όλα αυτά τα περίσσια κουτάλια στα καλά τραπέζια. Να μη λες: «Χαμήλωσε τη σημαία, δε βλέπουμε» στο γήπεδο. Να χαίρεσαι για σένα. (Μόνος ή με άλλους: δεν έχει σημασία). Να χρησιμοποιείς τον πληθυντικό εφόσον δεν κάνατε φαντάροι ή εραστές με τον άλλο. Να επιμένεις στον πληθυντικό όταν ο άλλος περνά σε έναν φαινομενικά διαχυτικότερο τρόπο. Να χαρίζεις όσα έχεις (αλλά κυρίως: ό,τι δε μπορείς να ξαναποκτήσεις) με την άνεση του Αίαντα του Τελαμώνιου όταν έσπευδε να συναντήσει εκείνο το
σημείωση: αν κάτι με ενοχλεί πολύ στην άσκηση ενός εχέφρονος λόγου, του οποιουδήποτε πολιτικού δημόσιου λόγου φέρ’ ειπείν, είναι η χρησιμοποίηση, η διατήρηση, η μνημείωση, η συνδιαλλαγή και η χαμογελαστή άσκηση στοιχείων από τον βαρύ κουβά του λαϊκισμού, σημείων της παλαιάς κατάστασης, φλεγμάτων από το πολτώδες στόμα του τέρατος που τάχα (ή στ’ αλήθεια θαρρείς ότι) πολεμάς, από το στόμα του που καταντά δικό σου στόμα, από τη γλώσσα σου που βουτά στον δικό του εγκεφαλικό φλοιό, από την πένα σου που ζηλεύει (γιατί τη ζηλεύει: μη θαρρείς) και μετέρχεται τη δική του αλαλία — από το πολτώδες στόμα του τέρατος που σου μοιάζει. (Θα επανέλθω σ’ αυτό). [ 3 ] Στιλ είναι να δανείζεσαι από πλούσιους φίλους για να τους κερνάς. Να περάσεις μια μέρα ακόμη σ’ ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης αγαπώντας κάτι. Να κλίνεις την κεφαλή σε κάποιον που γνωρίζει κάθε βασικό τρόπο δεσίματος μιας γραβάτας, με παραλλαγές. Να ξέρεις πως πάντα υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Να ξέρεις πως ο χρόνος δε χάνεται ποτέ. Να παραγγέλνεις ακριβά, σπάνια, μεγάλα ψάρια σε ταπεινά καφενεία της Χαριλάου. (Και το αντίθετο). Να μη χορεύεις ζεϊμπέκικο ποτέ, παρά μόνο μόνος, και με δίχως μπαγλαμάδες και άλλα όργανα — ενδεχομένως πάνω σε μια ταράτσα. Να πιστεύεις πως όντως χρειάζεται μια εικοσαετία για να εκτελείς σωστά έναν σπαθισμό στο Κέντο, και να ξεκινάς σήμερα για να μάθεις τον τρόπο. Να γράφεις (ή να ξαναγράφεις: διαβάζοντάς το
ορειχάλκινο, μπηγμένο ανάστροφα στο χώμα, ξίφος του. Να λες στο τέλος (εφόσον είσαι σίγουρος για όσα είπες πριν), «Μα φυσικά μπορεί και να κάνω λάθος». [ 4 ] Το στιλ είναι παντού, εφόσον είσαι κι εσύ εκεί. [ 5 ] Μα θέλω όσο τίποτα τώρα να πω (όσο τίποτα όμως) πως, αν κάτι χαρακτηρίζει τον αντιμνημονιακό λόγο, αυτό το τέρας που εντάσσει εκούσα-άκουσα την Ελλάδα με Αριστερό λόγο στο δημοσιονομικό πρόβλημα της Ευρωζώνης (τι φενάκη… δεν είμαστε κομμάτι του προβλήματος επειδή, απλώς, δε μπορούσαμε να είμαστε: έχουμε τα δικά μας εμείς — έχουμε τα δικά μας — και ναι, η φαυλοκρατία είναι ενδημικό χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας), είναι η απόλυτη έλλειψη αισθημάτων μέριμνας και αλληλεγγύης απέναντι στους άλλους (πλην ημών, δηλαδή, πλην ημών: όλους θα μας πλήξει το κακό που ήρθε, και το μεγαλύτερο κακό που έρχεται) πληττομένους: απέναντι σε οτιδήποτε δεν κατοικεί μαζί μας, απέναντι σε οτιδήποτε δεν κατοικεί στο σπίτι μας: στο χώρο μας — είναι η άχαρη και αθλία κατάστασή μας, αυτή που θέλει να κατισχύσουμε έναντι καθενός. Είναι (πολύ φοβούμαι) το τέλος. Το έκτακτο τέλος μας. Αυτή η τρομερή, απόλυτη, σκληρή, σιριαλκιλερική έλλειψη στιλ. [ 6 ] Όπως ξέρετε, όλα είναι θέμα στιλ. Και ο θάνατος είναι η απουσία του. (Ο θάνατος, όχι η πτώχευση: ο θάνατος). [ 7 ] Σε δέκα μέρες, ποιος να ξέρει γιατί ξανά (και ξανά, και ξανά), Χριστούγεννα. Μα φυσικά (για όλ’ αυτά, και για τα πάντα) μπορεί και να κάνω λάθος. — Κυριάκος Αθανασιάδης.
