Από: Renegades of Youth • Προτάσεις Ταινιών
Αυτή η λίστα πάει για όλους εκείνους -και εμάς αρκετές φορές- που οι δύο ώρες για μια ταινία μας περισσεύουν με το ζόρι τις περισσότερες ημέρες. Διατηρώντας ωστόσο αγάπη για το “άθλημα” και τους φανταστικούς ή μη κόσμους στους οποίους μας εισάγει πάντα αναζητούμε τη χρυσή τομή. Με αυτό εννοούμε την ταινία που ξελογιάζει το μάτι, παιδεύει το μυαλό και τελειώνει μια λογική ώρα για να μη βρεθούμε να ροχαλίζουμε στα μαξιλάρια του καναπέ.Με ανώτατο χρονικό όριο τα 120 λεπτά διάρκειας αυτή είναι μια οκτάδα εξαιρετικών δημιουργιών για όλους εσάς που ο ελεύθερος χρόνος είναι είδος προς εξαφάνιση:
- Pi (1998) – Ντάρεν Αρονόφσκι
Το κινηματογραφικό ντεμπούτο, του καταξιωμένου Αρονόφσκι παρουσιάζει διάφορες προσπάθειες πειραματισμού με μεθόδους κινηματογράφησης εμπεριέχοντας σχεδόν όλα τα μοτίβα που εμπλέκονται και ταυτίζονται με τις μετέπειτα δουλειές του. Από εμμονές μέχρι βιβλικά μοτίβα και από εφευρετικές γωνίες λήψης μέχρι την κλασική σουρεαλιστική δομή, όλα ζουν μέσα σε αυτή τη μοναδική, επίθεση στις ανθρώπινες αισθήσεις, ταινία. Η ιστορία του ιδιοφυούς μαθηματικού νου του Μαξ, που τείνει να συγκεντρώνει την πεποίθηση του περί ύπαρξη συγκεκριμένων μοτίβων στο σύμπαν ώστε να καθορίζει την άνοδο και την πτώση των μετοχών στα χρηματιστήρια αποτελεί μια άπληστη ασπρόμαυρη, καθηλωτική και παραισθητική εμπειρία που προοικονομεί όσα θα δούμε μετέπειτα από τον Αμερικανό σκηνοθέτη που τον κατέστησαν ως έναν εκ των κορυφαίων της γενιάς του.
- Frances Ha (2012) – Νόα Μπάουμπακ
Μια ταινία για όσους αισθάνονται πως έχουν βαλτώσει στη ζωή τους και οι γύρω τους κινούνται με ταχύτητα φωτός προς την εξέλιξη. Μια ταινία οδηγός αν μόλις ξεκινάς τη δύσβατη πορεία σου στην αγορά εργασίας. To Frances Ha ήρθε το 2012 από τον Νόα Μπάουμπακ και τη μούσα του Γκρέτα Γκέρβιγκ για να σοκάρει το κοινό με το πόσο προσιτή στον καθένα μας μπορεί να γίνει. Θυμίζει αρκετά Γούντι ´Αλεν ως προς το σετάρισμα του Μανχάταν αλλά κατά σημεία είναι καλύτερο. Είναι εκπληκτικό το πως σε τόσο λίγο χρόνο καταφέρνει να εντάξει στο πλαίσιο της μόνο τα ουσιώδη και παρόλα αυτά να αναλύονται όλα επαρκώς. Η ιστορία που διαδραματίζεται δεν είναι σου κεντρίζει απλά το ενδιαφέρον αλλά καταλήγει σε μια από τις πλέον συμπαθείς και όμορφες που έχεις δει. 86 λεπτά αρκούν για να ταυτιστείς πλήρως με την ηρωίδα μέσω της άψογης ερμηνείας της Γκρέτα. Είναι μια ταινία ήρεμη από τη φύση της, συναισθηματική, και σίγουρα μια εκ των πιο υποτιμημένων τα τελευταία χρόνια.
- Fruitvale Station (2013) – Ράιαν Κούγκλερ
Πριν το Creed, ο πολλά υποσχόμενος σκηνοθέτης Ράιαν Κούγκλερ συνεργάστηκε το 2013 με τον Μάικλ Μπ. Τζόρνταν λίγο μετά την αποφοίτηση του από την κινηματογραφική σχολή στην οποία φοιτούσε για μια ταινία δριμύ κατηγορώ στην αστυνομική βία. Το Fruitvale Station αποτελεί το χρονικό των τελευταίων ημερών της ζωής του Όσκαρ Γκραντ, ενός νεαρού άνδρα που η καρδιά του ήταν ταυτόχρονα γεμάτη αγάπη, αφοσίωση, σεβασμό αλλά και θυμό. Ο Όσκαρ ήταν ένας από αυτούς που λέμε πως ‘το κρατάνε αληθινό’ πριν πέσει από αστυνομικά πυρά στα 22 του, την Πρωτοχρονιά του 2009. Η θαυμάσια, διακριτική, προσπάθεια του Jordan να ερμηνεύσει έναν άνθρωπο που προσπαθούσε να βελτιώσει τόσο τη δική του ζώη όσο και των ανθρώπων γύρω του είναι ίσως το σημαντικότερο όπλο αυτής της ταινίας. Δεν είναι μια ευχάριστη θέαση αλλά αναμφίβολα μια από εκείνες που βυθίζεσαι στον κόσμο της σαν να πατάς κινούμενη άμμο. Ίσως η ταινία που θα πρέπει να προβάλλεται υποχρεωτικά σε κάθε Αμερικανό πολίτη σε μια προσπάθεια εμφύσησης ενός αέρα αναγκαίας αλλαγής σε μια κοινωνία γεμάτη από καρδιές και μυαλά υποκινούμενα από το φυλετικό μίσος.
- Slow West (2015) – Τζον Μακλίν
Στις λιγότερο γνωστές, μεν, εξίσου καλές, δε, δημιουργίες της αγαπημένης A24 κατατάσσεται το Slow West. Ο Σκωτσέζος μουσικός Τζον Μακλίν, ο οποίος έχει ερμηνεύσει το soundtrack Dry the Rain στο High Fidelity ως μέλος των The Beta Band, μιας σκωτσέζικης μπάντας που ανακάτευε το φολκ με το ηλεκτρονικό και την πειραματική ροκ με το τριπ χοπ, ξεδιπλώνει και το σκηνοθετικό του ταλέντο και σε συνεργασία με τον Μίκαελ Φασμπεντερ παραδίδει μια πρωτότυπη, φρέσκια ματιά στα γουέστερν. Αυτό προκύπτει από την αποστροφή του από το αναμοχλευόμενο μοτίβο των καουμπόι με τους Ινδιανους και την διαφορετική προσεγγιστική ματιά της Άγριας Δύσης -αυτή που δείχνει Ευρωπαίους μετανάστες να προσπαθούν να εισχωρήσουν σε μια άνομη ξένη πατρίδα. Σε μια ακέραιη εξισορρόπηση του Γουέστερν με το τραχύ χιούμορ, το Slow West περιέχει έρωτες, ανατροπές, μαθήματα επιβίωσης, φοβερή χημεία μεταξύ των πρωταγωνιστων και πανέμορφη φωτογραφία όσο η κάμερα βουτά στο αχανές δασικό τοπίο της Νέας Ζηλανδιας -εκεί γυρίστηκε και μοιάζει εξαιρετικά με την Αμερικανική Δύση). Άριστο καστ με τους Φασμπεντερ, Μακφί, Πιστόριους και Μέντελσον να παραδίδουν αξιοσημείωτες ερμηνείες για μια ταινία που αποζημιώνει πληρως το θεατή παρότι είναι διαρκείας μόλις 84 λεπτών.
- The VVitch (2015) – Ρόμπερτ Έγγερς
Αφηγούμαστε με την ιστορία μιας πουριτανής οικογένειας που εκδιώκεται από το χωριό στο οποίο κατοικεί εξαιτίας ενός αδιευκρίνιστου θρησκευτικού παραπτώματος και αναγκάζεται να μετακομίσει ακολούθως σε μια περιοχή στις παρυφές ενός δάσους. Κατά την παραμονή τους εκεί, φαινόμενα συνεχούς κακοτυχίας μα και η τρομερή απομόνωση οδηγούν σε ένα ρόλερ-κοστερ παράνοιας γεμάτο θρησκευτικό φανατισμό και προκαταλήψεις σχετικά με το αν κάποιο από τα μέλη της οικογένειας πράττει υπο δαιμονική κατοχή. Τα δυνατά σημεία του Witch είναι τόσο το αριστουργηματικό χτίσιμο της έντασης οσο και η διατήρηση της καθ’ όλη τη διάρκεια. Είτε με τη μορφή αλλόκοτων σουρεαλιστικών εικόνων είτε με εσκεμμένα αργα πλάνα είτε απλά υπο την μυστηριώδη μουσική του σπουδαίου Ούγγρου συνθέτη Γκεόργκι Λιγκέτι και συγκεκριμένα τη σύνθεση «Atmospheres” (το ίδιο μουσικό score έχει χρησιμοποιηθεί και στην Οδύσσεια του Διαστήματος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ), δημιουργείται ένα ευφυέστατο τέχνασμα και μια ατμόσφαιρα που υπόσχεται να προκαλέσει τρέμουλο και στον πιο σκληρό θεατή, ειδικά αν στο άτομο είναι γνώριμο ένα θρησκευτικό παρασκήνιο. Και ο Κιούμπρικ δεν εμφανίζεται μόνο μέσα από τη μουσική του 2001: A Space Odyssey. Το VVitch είναι μια μετενσάρκωση του Shining, σε πολύ διαφορετικό πλαίσιο αφήγησης προφανώς, παρόλο που τα θεματικά στοιχεία δεν είναι και τόσο διαφορετικά. Πειστικες ερμηνείες στα όρια του άψογου, ταιριαστό καστ για τον κάθε ρολο και όπως και στο Shining υιοθετείται σεναριακά ο προφορικός λόγος, η καθομιλουμένη, που ίσχυε στην αντίστοιχη εποχή. Το VVitch είναι μια διφορούμενη ταινία σχετικά με το αν τα γεγονότα συνέβησαν όντως όπως προβλήθηκαν και αυτή είναι η ομορφιά του. Πραγματεύεται τη θρησκεία και φέρεται σαν θρησκεία. Επιτρέπει στο θεατή να την ερμηνεύσει με τον τρόπο που εκείνος θέλει. Να την ενστερνιστεί με τρόπο οικείο και να την καταλάβει. Και για αυτό μπορεί κάποιος να πει πως συγκαταλέγεται στις κορυφαίες ταινίες τρόμου της δεκαετίας που μας πέρασε. Ίσως και παραπάνω.
- Enemy (2013) – Ντενί Βιλνέβ
Υπάρχει κάτι σε αυτή την ταινία που αρρωσταίνει το μυαλό με ένα τρόπο που δεν εξηγείται εύκολα. Πανέμορφη ατμόσφαιρα και εξαιρετική σκηνοθεσια ενώ η εκτέλεση κάθε στοιχείου στη σύνθεση της είναι αψεγάδιαστη. Ακροβατώντας μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου, η ταινία σφύζει από ένταση και τρόμο. Στα χέρια του εξαιρετικού Ντενί Βιλνέβ, στοιχεία που σε άλλα φιλμ θα περνούσαν σε δεύτερη μοίρα εδώ αναβαθμίζονται και τρέφουν τον προβληματισμένο θεατή σχετικά με τη συνέχεια της ιστορίας. Ατμοσφαιρική μουσική και μια σεβαστή σκοπιά του κλασικού μοτίβου κυνηγητού μεταξύ γάτας και ποντικιού οδηγούν την αφήγηση σε ένα αναπάντεχο φινάλε. Υπάρχει κάτι παραπάνω όμως, κατι που δεν εντοπίζεται με την πρώτη ματιά. Ως ένα βαθμο δε θα καταλάβω ποτέ τι ακριβώς πραγματεύεται το Enemy, άσχετα αν έχω καταλήξει σε ένα συμπέρασμα. Θεωρώ πως ενώ η αράχνη φαίνεται να αποτελεί την οπτική του πρωταγωνιστή για τις γυναίκες και την απεικόνιση του φόβου δέσμευσης που τον διακατέχει, εκείνες αποτελούν πολλά περισσότερα για αυτό το χαρακτήρα. Το Enemy αποτελεί ένα οικείο πορτραίτο, ενός βαθιά φαύλου, απαίσιου ακόμα, ανθρώπου όμως ακόμα και αυτό δεν ξεπερνά το νόημα της ταινίας. Ένα νόημα που γυρίζει γύρω από το πως οι πόλεις που ζούμε, οι άνθρωποι που εκτιμούμε και τα πράγματα που πιάνει το μάτι μας δεν αντιπροσωπεύουν πάντα το αληθινό. Το πως ξεφεύγει προς τον τίτλο «μπροστά από την εποχή της» είναι κάτι που δε βλέπεις πολύ συχνά στις σημερινές ταινίες για αυτό και αποτελεί μια αλλόκοτη μεν, που σε επιβραβεύει δε, κινηματογραφική εμπειρία.
- A Ghost Story (2017) – Ντέιβιντ Λόουερι
Όλα είναι θέμα χρόνου. Ο Ντειβιντ Λόουερι γιγάντωσε τη σκηνοθετική του ταυτότητα το 2017 όταν μας χάρισε μια από τις πιο πράες αλλα ταυτόχρονα πανίσχυρες ταινίες γύρω από την απεραντοσύνη της δύναμης του χρόνου και τη ζωή μετά την απώλεια. Η αντανακλαστική τάση των ανθρώπων να γραπώνονται από τα οικεία και τα γνώριμα και το πως εκείνα αλλοιώνονται λίγο λίγο κάθε μέρα μοιάζουν να αποτελούν τους δύο βασικούς άξονες πάνω στους οποίους η Ρουνει Μάρα και ειδικά ο Κέισι Άφλεκ παραδίδουν δυο εξαιρετικες ερμηνείες μεν, διαφορετικών εφαλτηρίων δε. Και αυτό διότι θεωρω απίστευτο το πως κάτω από ένα σεντόνι με δυο τρύπες για μάτια ο χαρισματικός Άφλεκ έλυσε την εξίσωση της μετάδοσης της δυναμικής του χαρακτήρα του. Με αυτή τη σχεδόν αφελή μα βαθιά όμορφη προσέγγιση δε πέρασε δευτερόλεπτο που, σε κάθε σκηνή που εμφανίζεται, δεν αναλογίζεται κανείς πόσο ετοιμόρροπες είναι τελικά έννοιες όπως η ζωή και ο θάνατος, η αγάπη και η κληρονομιά. Το φάντασμα μας δεν είναι ένας εχθρικός δαίμονας που παίζει με τα κλισέ ενός στοιχειωμένου σπιτιού αλλα μια παθητική παρουσία, αναγκασμένη να τριγυρίζει άσκοπα παρατηρώντας την ματαιότητα της ύπαρξης. Αν τοποθετήσουμε, δε, στο κάδρο την βαθιά επιδραστική μουσική επένδυση από τον Ντανιελ Χαρτ, τότε συγκροτείται ολοκληρωτικά το παζλ της σπουδαίας αυτής δημιουργίας. Το Ghost Story είναι ένα καθηλωτικό ταξίδι σε όλα εκείνα που θεωρούμε δεδομένα, ένα κοσμικό άγγιγμα στην αγάπη, την απωλεια, τις αναμνήσεις, τις ανθρώπινες σχέσεις και το πεπρωμένο τους που δυσκολα θα ξεχάσεις ότι βίωσες.
- You Were Never Really Here (2017) – Λυν Ράμσει
Η Λυν Ράμσει είναι μια μαέστρος στην απεικόνιση συμπεριφορών που τοποθετούνται στη σφαίρα του μετατραυματικού. Θίγοντας τις εσωτερικές πληγές του ατόμου μέσω ενός σεναρίου δράσης, σχεδόν επαναπροσδιορίζει το είδος. Στο κέντρο του πορτραίτου του “You Were Never Really Here” βλέπουμε έναν σκοτεινό και υποβλητικό Χοακίν Φοίνιξ με τη μεγαλοπρεπή ερμηνεία του να γίνεται μόνο καλύτερη λογω του άψογου μοντάζ. Το γενικότερο έρεβος της ψυχής του χαρακτήρα του Φοίνιξ, ενός ανθρώπου που βγάζει τα προς το ζην εντοπίζοντας απαχθέντα παιδιά, ντύνει ο πάντα ακριβής Τζονι Γκρινγουντ προσθέτοντας ακόμα ένα εξαίσιο μουσικό θέμα, κερδίζοντας για δεύτερη φορα την εμπιστοσύνη της Λυν Ράμσεϊ μετά το “We Need to Talk about Kevin”. Το “You Were Never Really Here” είναι από εκείνες τις ταινίες που προσπαθούν να σου φυτέψουν την ιδέα στο μυαλό, μέσω εικόνων και ηχητικών δειγμάτων που πάντα υποδηλώνουν κάτι και αποτελούν σημεία κλειδιά για την κατανόηση της υπόθεσης, αποφεύγοντας την άμεση παράθεση των σημείων της πλοκής μέσω διαλόγων. Ωστόσο δεν πρέπει να αποτραπεί κανείς από το να βιώσει μια πρωτότυπη μίξη φαντασίας, αναμνήσεων και πραγματικότητας -όλα πίσω από το μετατραυματικό πρισμα- που σε προκαλεί από ένα σημείο και έπειτα να αναρωτιέσαι τι συνέβη στα αλήθεια και τι όχι.Η Ράμσεϊ έπλασε μια ταινία-καταφύγιο για όλους τους τραυματισμένους ανθρώπους ώστε να αντλήσουν σθένος από το πόσο ισχυροί δεσμοί αναπτύσσονται ανάμεσα σε δυο τσακισμένα άτομα, ανεξαρτήτως του παρελθόντος τους αλλά κυρίως να συνειδητοποιήσουν μια πικρή αλήθεια που μαρτυρά πως κάποιος που δε μπορεί να σώσει τον ίδιο του τον εαυτο, ίσως είναι σε θέση να σώσει κάποιον άλλο.
