Ὁ Nικόλαος Κοπέρνικος γεννήθηκε στίς 19 Φεβρουαρίου 1473 στό Τόρν τῆς Πρωσίας (σημερινό Τόρουν τῆς Πολωνίας), καί πέρασε μεγάλο μέρος τῆς ἐνήλικης ζωῆς του στό Φράουενμπουργκ τῆς Βάρμιας, ἐπαρχίας τῆς σημερινῆς Πολωνίας.
Τό 1491 ὁ Νικόλαος ἔγινε δεκτός στό περίφημο Πανεπιστήμιο τῆς Κρακοβίας, τό σημερινό Γιαγγελονιανό Πανεπιστήμιο, ὅπου σπούδασε Ἰατρική, Θεολογία, Μαθηματικά καί Ἀστρονομία, ἡ ὁποία τόν συναρπάζει. Τό 1496 πῆγε στήν Ἰταλία γιά νά σπουδάσει Ἐκκλησιαστικό Δίκαιο στό Πανεπιστήμιο τῆς Μπολόνια, μέ ἔξοδα τοῦ ἐπίσκοπου θείου του, ὁ ὁποῖος ἤθελε νά τόν δεῖ κι ἐκεῖνον ἐπίσκοπο.
Τό 1497 ὁ Νικόλαος διορίστηκε ἀπό τόν θεῖο του ὡς ἱερέας στόν Καθεδρικό Ναό τοῦ Φράουενμπουργκ. Πρίν ὅμως γυρίσει στήν πατρίδα του, ὁ Κοπέρνικος πῆγε στή Ρώμη, ὅπου παρατήρησε μία ἔκλειψη Σελήνης καί ἔδωσε τίς πρῶτες του διαλέξεις πάνω σέ διάφορα μαθηματικά καί ἀστρονομικά ζητήματα. Τό 1503 πῆρε τό διδακτορικό του στό Κανονικό Δίκαιο ἀπό τό Πανεπιστήμιο τῆς Φερράρα. Φαίνεται πώς τότε ἦρθε γιά πρώτη φορά σέ ἐπαφή μέ τίς θεωρίες τῶν ἀρχαίων περί κινήσεως τῆς Γῆς καί ἀπέκτησε τίς πρῶτες ἀμφιβολίες γιά τό ὅτι ἡ Γῆ ἦταν ἀκίνητη στό κέντρο τοῦ Σύμπαντος. Τό 1504 ἄρχισε νά συγκεντρώνει παρατηρήσεις καί ἰδέες σχετικές μέ τίς ἀμφιβολίες του αὐτές.
Τό 1514 κυκλοφόρησε μεταξύ τῶν φίλων του τό Commentariolus («Μικρή Ἑρμηνευτική Πραγματεία»), ἑξασέλιδο χειρόγραφο κείμενο στά γερμανικά μέ τίς ἰδέες του γιά τό Ἡλιοκεντρικό Σύστημα. Συνέχισε κατόπιν τή συλλογή στοιχείων γιά ἕνα λεπτομερέστερο βιβλίο. Τό 1536 τό ἔργο τοῦ Κοπέρνικου προσέγγιζε τήν ὁριστική μορφή του καί διαδόσεις γιά τή θεωρία του εἶχαν φθάσει σέ ἐγγράμματους ἀνθρώπους σέ ὁλόκληρη τήν Εὐρώπη. Μέ τή σειρά τους, οἱ διανοούμενοι ἀπό πολλές χῶρες τόν πίεζαν νά δημοσιεύσει τίς ἰδέες του.
Τελικά λίγο πρίν τόν θάνατό του ἐπείσθη καί ἔδωσε γιά ἐκτύπωση τό βιβλίο «De Revolutionibus Orbium Coelestium Libri VI» («Ἕξι Βιβλία γιά τίς Περιστροφές τῶν Οὐρανίων Σφαιρῶν»), τό ὁποῖο ἀποτέλεσε τή βάση γιά τήν ἐξέλιξη τῆς σύγχρονης Ἀστρονομίας. Ὁ Κοπέρνικος ὑποστήριξε τήν ἡλιοκεντρική θεωρία, τήν ἄποψη δηλαδή ὅτι ἡ Γῆ καί τά ἄλλα σώματα τοῦ Ἡλιακοῦ Συστήματος περιστρέφονται γύρω ἀπό τόν Ἥλιο, σέ ἀντίθεση μέ τήν τότε ἐπίσημη γεωκεντρική θεωρία, πού ἤθελε τή Γῆ ἀκίνητη καί κέντρο τοῦ κόσμου. Ἄνοιξε ἔτσι τόν δρόμο γιά τούς ἀστρονόμους τῆς ἑπόμενης γενιᾶς (εἰδικά τόν Γιοχάνες Κέπλερ) ἀλλά καί τήν ἐπιστημονική ἐπανάσταση τοῦ 17ου αἰώνα.
Τό βιβλίο τυπώθηκε στή Νυρεμβέργη. Σύμφωνα μέ τόν θρύλο, ἕνας ἱππότης ἔτρεξε πάνω σέ γρήγορο ἄλογο καί παρέδωσε τό πρῶτο τυπωμένο ἀντίτυπο τοῦ βιβλίου στά χέρια τοῦ Κοπέρνικου λίγες ὧρες πρίν πεθάνει ὁ μεγάλος ἀστρονόμος. Ἡ ἱστορία τοῦ ἔργου παρουσιάζεται μέ συναρπαστικό τρόπο στό βιβλίο Στά ἰχνη του Κοπέρνικου τῶν ἐκδόσεων Τραυλός. Πέθανε σάν σήμερα 24 Μαΐου τό 1543.
