του Μιχάλη Αποστόλου
Αλήθεια τι είναι καλοκαίρι και γιατί προσπαθούμε να το αποσαφηνίσουμε ; Γιατί το φθινόπωρο δεν τίθεται το ίδιο ερώτημα πριν έρθει ο χειμώνας; Για κάποιους το καλοκαίρι είναι απλά μια ζεστή εποχή, για άλλους πάλι είναι αυτό που εννιά μήνες περιμένουν να έρθει. Η ομορφότερη λοιπόν περίοδος του καλοκαιριού είναι τα τέλη Μαΐου.
Η αναμονή για το πρώτο μπάνιο, τα σχέδια για τις διακοπές, τα μπαλκόνια που ανοίγουν για να υποδεχθούν τις νέες καιρικές συνθήκες, όλη αυτή η ετοιμασία και η αλλαγή στην ενδυμασία. Η μαγεία του να ξέρεις ότι ο ήλιος σε λίγες μέρες δε θα πέφτει μόνο στο πρόσωπο σου αλλά σε όλο σου το σώμα. Η ευχάριστη έκπληξη του να κοιτάς το ρολόι σου στις οκτώ το απόγευμα και ακόμη να υπάρχει μπόλικο φως, το μεγάλωμα της ημέρας. Τα παράθυρα του σπιτιού που μένουν συνέχεια ανοικτά.
Καλάνδρα Χαλκιδικής, 1985
Καλοκαίρι είναι να έχεις ξεχάσει τι μέρα είναι, οι Δευτέρες να μη διαφέρουν από τις Παρασκευές. Καλοκαίρι είναι να τρέχεις με ανοικτά παράθυρα στις λεωφόρους με τέρμα τη μουσική, γιατί δεν ακούς τίποτα από τον αέρα.
Καλοκαίρι είναι να πηγαίνεις στη δουλειά, να σταματάς για καφέ και ο ήλιος ήδη να σου καίει το πρόσωπο. Καλοκαίρι είναι η άμμος που θα σε ενοχλεί στο παπούτσι, όση ώρα κι αν έφαγες προσπαθώντας να καθαρίσεις καλά τα πόδια σου.
Καλοκαίρι είναι όταν ανεβαίνεις στο πλοίο και βγαίνεις στο κατάστρωμα για να κοιτάξεις το κύμα από ψηλά. Καλοκαίρι είναι να μην τρως μεσημεριανό. Δεν ξέρω τι είναι καλοκαίρι αν χρειάζομαι τόσα πολλά για να το περιγράψω. Καλοκαίρι είναι οι υποσχέσεις που και φέτος θα μείνουν υποσχέσεις. Το καλοκαίρι δεν περιγράφεται, αυτή η εποχή είναι ένα ατελείωτο σπιράλ σκέψεων μπροστά στη θάλασσα.
Παρακάτω, η λίστα με δέκα τραγούδια-αναμνήσεις εποχών αλλά και φρέσκων ανακαλύψεων.
Καλό μας καλοκαίρι!
Kamasi Washington – Truth (2017)
Do you like jazz? Ερώτημα ταυτόσημο με το αν μας αρέσει να αναπνέουμε. Στην περίπτωση του Kamasi Washington, η ερώτηση θα μπορούσε να εξειδικευθεί στο είδος του οξυγόνου αλλά και πάλι πως μπορείς να συγκρίνεις οξυγόνο με οξυγόνο; Όλα δίνουν ζωή. Ο Washington επιστρέφει δύο χρόνια μετά την αριστουργηματική του πρώτη κυκλοφορία The Epic, για να μας μιλήσει με νότες για την αλήθεια. The Truth, ένα παράδειγμα για το πως γίνεται να μιλάς χωρίς στίχους, για το πως μπορεί η ηχητική πανδαισία να αποτελεί μέρος του ανθρώπινου λόγου.
Ο Αμερικανός jazz σαξοφωνίστας με το επερχόμενο EP του Harmony of Difference, το οποίο περιλαμβάνει αυτό το 14λεπτο διαμάντι, ξεδιπλώνει όλο του το ταλέντο πάνω σε δροσερούς ήχους του πιάνου, soulful και ηλεκτρικής κιθάρας, χορωδιακών ασμάτων και σαξόφωνου σε πρώτο ρόλο. Όλο αυτό το πείραμα που προσπαθεί να στήσει ο Washigton, συνδέοντας μελωδίες διαφορετικής προέλευσης και τελικά να δημιουργήσει αρμονία, πετυχαίνει απόλυτα. Κανένα άλλο κριτήριο πλην του ολικού ρίγους σε σώμα και εγκέφαλο, νομίζω πως δε μπορεί να τεθεί για να αποφασίσει κανείς αν ο πειραματισμός είχε αποτέλεσμα. Κομμάτι σεμινάριο για μουσικούς που επιδιώκουν την έκσταση του ακροατηρίου μέσα από τις δημιουργίες τους.
Warhaus – Love’s A Stranger (2017)
Για τους Warhaus είχαμε μιλήσει ΕΔΩ, όταν ο πρώτος τους δίσκος κυκλοφόρησε με φόρα αρκετή, για να πιάσει θέση στα καλύτερα της περυσινής χρονιάς. Φέτος, η πρώτη τους παρουσία με νέο κομμάτι, μόλις έγινε γνωστή με το Love’s A Stranger. Ο Βέλγος Maarten Devoldere λατρεύει την καλή του Sylvie Kreusch, που τον συνοδεύει στα φωνητικά στο νέο του project και δε σταματάει να το δείχνει με κάθε ευκαιρία. Αφήνοντας για λίγο στην άκρη τους Balthazar, το βίντεο κλιπ του νέου τραγουδιού πιάνει σκηνές από τη ζωή της side project μπάντας του ενώ βρίσκονται σε περιοδεία. Ανέμελες στιγμές σε ανθισμένα χωράφια, δρόμους, υπογείους μετρό ενώ κάποια στιγμή συμβαίνει το αναπάντεχο. Maarten, Sylvie και κάποιος τρίτος από το συγκρότημα προφανώς, ξαπλωμένοι στο ίδιο κρεβάτι, ακομπλεξάριστοι μπροστά στην κάμερα. Ασχολίαστο. Κάπου προς το τέλος, αναλαμβάνει σε πρώτο ρόλο η φωνή της Sylvie που εκτός από ομορφιά, διαθέτει και τραγουδιστικό ταλέντο. Ένα ρομαντικό indie rock ντουέτο ιδανικό για μεσημεριανές βόλτες στο αυτοκίνητο, με κατεύθυνση κάποια παραλία, κάπου…
Κήπος – Το σφηνάκι (1990)
Τη Μαρίνα Σκιαδαρέση τη θυμάστε; Πανέμορφη και πολύ δραστήρια, ειδικά όταν εκτός από τη σόλο καριέρα της, το 1990 είχε ιδρύσει το συγκρότημα Κήπος, μαζί με τους Αλέξανδρο Βέη και Κωνσταντίνο Κουλουβάτο. Το σφηνάκι περιγράφει ακριβώς αυτές τις αμήχανες καταστάσεις σε νυχτερινά μαγαζιά και μπαρ, όταν η συνηθισμένη μέθοδος που χρησιμοποιεί το ανδρικό φύλο για να πιάσει κουβέντα με δεσποινίδες και κυρίες, παίρνει σάρκα και οστά εν είδει video clip. Προσέξτε την έκφραση της στο 12 δευτερόλεπτο, όταν Ο Κωνσταντίνος συστήνοντας την, από λάθος ξεχνά να τονίσει πως η Μαρίνα δεν έχει γράψει μόνο τους στίχους αλλά επίσης τραγουδάει.
Το βλέμμα της είναι πραγματικά τρομακτικό ! Με μονάχα έναν, τον ομώνυμο δίσκο του 1990 στη μεγάλη Polydor, η μπάντα της Μαρίνας κατάφερε να γράψει retro pop κομμάτια όπως αυτό, που φυσικά δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από αντίστοιχα σύγχρονα. Το θυμήθηκα με αφορμή τα αναρίθμητα σφηνάκια που πρόκειται να πάνε και να έρθουν και φέτος το καλοκαίρι σε παραλίες και μπαράκια. Αχ, ωραίες εποχές, πιάσε άλλο ένα σφηνάκι μπας και βρούμε καμιά άκρη…
Mac Demarco – On the Level (2017)
Coolness που λέει κι ένας φίλος μου. Και όχι προσποιητή cool φάση γιατί ο Mac Demarco ήταν από τότε που πρωτοεμφανίστηκε ένας cool καλλιτέχνης. Δηλαδή αυτός που δε νοιάζεται να στραπατσάρει το δημόσιο προφίλ του προς χάριν του χαβαλέ και της καλοπέρασης με τους φίλους του. Ακόμη και με τη μητέρα του έχει εμφανιστεί σε συνεντεύξεις, κάνοντας όσους τον ξέρουν να καταλάβουν πόσο λίγο τελικά τον γνωρίζουν. Ο Καναδός, έχει ήδη σε κυκλοφορία στην Captured Tracks records το τέταρτο του album και παρότι το On The Level πολύ το Chamber of Reflection από το Salad Days του 2014, δεν έχει καμία σχέση με όσα έγραφε τότε. Ο ήχος του δεν έχει μετατραπεί, έχει περισσότερο γίνει η κατάλληλη συνοδεία, ένα δροσιστικό αεράκι που θα χρειαστούμε για να βγάλουμε τις πολύ ζεστές μέρες του καλοκαιριού. Όλος ο νέος του δίσκος αποπνέει μια ανεμελιά, μια προτροπή σε μια κρουαζιέρα χωρίς προορισμό. Και αν σκεφτεί κανείς πως ο Demarco είναι μόλις 27, κάνει ήδη καριέρα διάσημου καλλιτέχνη και ζει πλέον στο Los Angeles, ίσως καταλάβουμε πως ο ίδιος απλά ζει ένα μόνιμο καλοκαίρι και θέλει να μας πάρει μαζί του σε αυτό το ταξίδι. Ας τον αφήσουμε λοιπόν…
Cigarettes After Sex – Apocalypse (2017)
Για όσους τους αγαπάμε από το 2012 οπότε και τους γνωρίσαμε με το Nothing’s Gonna Hurt You Baby, δε χρειάζεται ερώτημα. Οι κιθάρες τους δεν μοιάζουν με κάτι αντίστοιχο σημερινό. Ο ήχος των Cigarettes After Sex διαφοροποιείται ακόμη και από μπάντες όπως οι XX, οι Beach House ή οι Still Corners που υποτίθεται πως συμπορεύονται στο είδος της dream και ambient pop. Μη μπερδευτείτε αναζητώντας τη γυναικεία παρουσία του συγκροτήματος, δεν υπάρχει. Η φωνή και οι στίχοι ανήκουν στον frontman και ιδρυτή του project Greg Gonzalez.
Δε μπορώ ξέρω κατά πόσο αυτό το καταφέρνει με effects ή απλή αλλαγή της φωνή του όταν τραγουδά, το μόνο σίγουρο είναι πως αυτή η ανδρόγυνη φύση του, είναι ένα όνειρο. Συγκινητικοί, γεμάτοι συναισθήματα και με μια γοητεία μελαγχολική που απλά σε αφήνει ακίνητο, ανήμπορο να αντιδράσεις κινητικά σε αυτό που ακούς. Το χρώμα τους δε θα μπορούσε να είναι άλλο από το ασπρόμαυρο, αυτό που αφήνει περιθώρια στον καθένα, για κάθε χρωματική φαντασία. Ένας νεορομαντισμός που οι Αμερικανοί από το Μπρούκλιν, δεν χρησιμοποιούν για εντυπωσιασμό και εμπορικούς λόγους. Ο ίδιος ο Gonzalez λέει πως οι στίχοι και τα τραγούδια του είναι πάνω από όλα καθαρτικοί για τον ίδιο. Ένα από τα ομορφότερα τραγούδια του πρώτου τους δίσκου, που μόλις ήρθε σε κυκλοφορία και θα συνοδεύσει με μαγικό τρόπο ήσυχα βράδια σε κάποια καλοκαιρινή βεράντα.
Μιχάλης Ρακιντζής – Bon Voyage (1988)
Μια ωδή στους απανταχού ερωτευμένους σε σχέσεις εξ’ αποστάσεως, στους βασανισμένους από αεροδρόμια και λιμάνια, από καθυστερήσεις δρομολογίων σε ΚΤΕΛ και τρένα. Ήρθε η εποχή που δε θα χρειαστεί να χωριστείτε για να επιστρέψει ο καθένας στη δουλειά του, θα πάτε μαζί διακοπές σα να μην υπάρχει αύριο. Δε γίνεται όμως να λείπει από τις καλοκαιρινές διακοπές ένας Μιχάλης Ρακιντζής. Ο Μιχάλης, παρκάρει την άσπρη του Porche στο λιμάνι του Πειραιά και κατεβαίνει στα κάτασπρα ντυμένος, για να μας πει τον καημό του (μήπως έκανε και τίποτε άλλο εκείνη την εποχή 😉 Όπως φυσικά αγαπούσε να κάνει, πετάει και μερικά Αγγλικά ανάμεσα στους γεμάτους πόσο στίχους, έτσι για να γίνει διεθνές το Bon Voyage και να δικαιολογηθεί και η μετέπειτα παρουσία του στην eurovision του 2002. Ρε πως τα φέρνει ο καιρός..
Αφροδίτη Μάνου – Νυχτερινή Εκπομπή (1984)
Η Αφροδίτη Μάνου ή κατά κόσμον Αγλαΐα Δημητριάδου, στιχουργός, δημιουργός και ερμηνεύτρια, είναι μια από τους πολλούς Έλληνες καλλιτέχνες που έγινε γνωστή με το ψευδώνυμο της. Μικρή σημασία έχει όμως αυτό για τη συγκεκριμένη περίπτωση καλλιτέχνιδας. Πάντοτε προσεγμένη στις εμφανίσεις της και μια ευγενική φυσιογνωμία για το Ελληνικό τραγούδι, η Αφροδίτη κυκλοφορεί τον εν λόγο δίσκο το 1984. Πάντα μου θύμιζε βόλτες με αυτοκίνητο κάποιο καλοκαιρινό βράδυ στους άδειους δρόμους της πρωτεύουσας αυτό το τραγούδι. Με χιούμορ και εύθυμο στιλ, η Αφροδίτη μιλά για τα αναπάντεχα παιχνίδια του έρωτα και της ζωής.
Ότι κι αν ήταν αυτός ο νεαρός που την ακολούθησε ενώ εκείνη οδηγούσε το αυτοκίνητο της, κατάφερε για λίγο να κάνει την καψούρα της να γιγαντωθεί και να την τυλίξει σαν πλοκάμι, να την αναστατώσει και να κάνει τη νύχτα φωτεινή. Αυτό το όμορφο έχουν οι αναπάντεχες συναντήσεις. Μπορεί να εξαφανίστηκαν σε μια στροφή, άφησαν όμως πίσω τους αυτό το στιγμιαίο συναίσθημα του κεραυνοβόλου έρωτα που σε λίγο θα ισοδυναμούσε με ένα παντοτινό τραγούδι.
Sigmatropic – Spaceface (A Slower Rocket) (2014)
Sigmatropic, η μπάντα του Άκη Μπογιατζή από την Αθήνα με πέντε υπέροχα album. Με σχεδόν είκοσι χρόνια ύπαρξης, από το Random Walk (1998) μέχρι και σήμερα, οι Sigmatropic βρίσκονται σε μια συνεχή δημιουργική αναζήτηση με μουσικές που πολύ εύκολα συγκαταλέγονται ανάμεσα στις διεθνείς αξιοπρόσεκτες. Το 2014 λοιπόν, το συγκρότημα μετά από 7 χρόνια απουσίας, επιστρέφει με νέα δουλειά, το Dead/Computer/Blues που δείχνει την ηχητική τους ωρίμανση και το πόσο ξεκάθαρες, απέριττες και μετρημένες συνθέσεις μπορούν πλέον να αποδώσουν. Το θυμήθηκα και μπαίνει στη φετινή λίστα για αυτή ακριβώς την ιδιότητα του, το να μπορεί να είναι επιτέλους αυτό που λείπει από τη σύγχρονη μουσική, αληθινά εμπνευσμένο και με λόγο ύπαρξης. Η σχέση του με το καλοκαίρι ; Για κάποιους μπορεί και καμία, για τον γράφοντα απλά ένα κομμάτι που μου αρέσει πολύ και τελευταία το ξανακούω στο repeat. Γιατί το καλοκαίρι δε χρειάζεται να δίνουμε εξηγήσεις για τα πάντα.
Bertrand Burgalat – Les Choses Qu’on Ne Peut Dire à Personne (2017)
Ο ιδρυτής της σπουδαίας Γαλλικής Tricatel records από το Παρίσι, είναι και πάλι εδώ και καλά κάνει. Από το άκρως πειραματικό ντεμπούτο The Sssound Of Mmmusic του 2000, την εκπληκτική live ηχογράφηση με τους A.S Dragon του 2001, μέχρι το Toutes Directions του 2012, o μέγας Burgalat μένει πιστός στην ποιότητα, την αισθητική αλλά και το ύφος της γραφής του. Μπορεί οι δίσκοι του να μην έγιναν ποτέ η τεράστια επιτυχία (εμείς ακόμα βέβαια ψάχνουμε απεγνωσμένα τα εξαφανισμένα βινύλια του στο Discogs), όμως το να ξεκινάς και να ηγείσαι μέχρι σήμερα ενός Label με τη στόφα της Tricatel των 75 άλμπουμ, σημαίνει πως κάνεις πολλή και καλή δουλειά στα μετόπισθεν.
Μόλις πριν μερικές ημέρες, η Tricatel ανακοίνωσε τη νέα δουλειά του Burgalat, με τον τίτλο-σιδηρόδρομο. Το Les choses qu’on ne peut dire à personne μοιάζει με κομμάτι που θα μπορούσε να είχε γραφτεί από τους Depeche Mode μαζί με τους Air στα νιάτα τους. Κι όμως, ο πενηντατεσσάρης Γάλλος είναι σύγχρονος, ζει στο μουσικό σήμερα και διδάσκει την τέχνη του να είσαι ασυναγώνιστος σε αυτό που κάνεις, κρατώντας την ίδια συνταγή μουσικής τεχνοτροπίας όλα αυτά τα χρόνια. Κατά τα άλλα, άλλος ένας δίσκος που οι λάτρεις της Γαλλικής pop κουλτούρας θα πρέπει να συστήσουν στους φίλους τους που δεν έχουν ιδέα περί Γαλλικής ηλεκτρονικής μουσικής, μήπως επιτέλους δουν κι’ αυτοί το φως το αληθινό. Μη ξεγελαστείτε από το βροχερό τοπίο του video clip, είναι η συνήθης περιεργίλα του Burgalat.
Βαγγέλης Γερμανός – Μικρό (1981)
Ας κλείσουμε τη φετινή μας λίστα με ότι πιο συγκινητικό μπορώ να θυμηθώ από το παρελθόν της Ελληνικής μουσικής. Το 1981 λοιπόν, κυκλοφορεί ο πρώτος δίσκος του Βαγγέλη Γερμανού, ”Τα Μπαράκια”. Γεννημένος στον Πειραιά, σπούδασε μαθηματικός ενώ έπαιζε κιθάρα και τραγουδούσε όσο ήταν φοιτητής στη Θεσσαλονίκη, σε διάφορες μπουάτ. Αργότερα στην Αθήνα, συνεργάζεται με τον Διονύση Σαββόπουλο και μάλλον απογοητευμένος από το σχεδόν ανύπαρκτο μέλλον του στη μουσική, τα παρατάει και ασχολείται κυρίως με το κανονικό του επάγγελμα. Ο Γερμανός όμως ποτέ δε σταμάτησε να γράφει μουσική και κάποια στιγμή ακούει τα τραγούδια του ο Σαββόπουλος. Ο Νιόνιος τότε ενθουσιάζεται και κάνει την παραγωγή στο ντεμπούτο του Βαγγέλη Γερμανού.
Στον δίσκο ακούγεται για πρώτη φορά η φωνή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη και η κόρη του Γερμανού, η μικρή Αλίκη που σήμερα ζει και εργάζεται ως καθηγήτρια χορού στη Γαλλία. Τραγούδια που μέχρι και σήμερα ακούγονται τόσο ευχάριστα, φέρνοντας μνήμες σε όσους έζησαν αυτή την αθώα εποχή αμέσως μετά τη δικτατορία, με τα πλείστα πολιτικοποιημένα τραγούδια. Τα Μπαράκια μοιάζουν να είναι ένα είδος επανάστασης στη μουσική σκηνή εκείνης της εποχής αφού άνοιξαν το δρόμο σε πολλούς νέους δημιουργούς που δεν είχαν το θάρρος να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Ο Βαγγέλης Γερμανός έγινε γρήγορα γνωστός, κυρίως για αυτόν τον όμορφο συνδυασμό ευαισθησίας και ρομαντισμού με τον αντισυμβατικό τρόπο που αντιλαμβανόταν τα πράγματα.
Κι άλλο καλοκαίρι πέρασε, Ήλιο και φιλί με κέρασε, Μια μικρή φωλιά θα χτίσω, Χελιδόνι γύρνα πίσω…
Εν πλω στο λιμάνι της Πάρου, 1995
