Ξεκίνησε ως μια έρευνα για τις ανάγκες ενός ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο της Ρόζα Εσκενάζυ. “Το καναρίνι μου γλυκό”, λίγο πριν την επίσημη κυκλοφορία του στις κινηματογραφικές αίθουσες, επιστρέφει έχοντας τη Θεσσαλονίκη ως πρώτο σταθμό σε μια μουσική παράσταση που θα κάνει παγκόσμια περιοδεία. Ο “Εξώστης” συνάντησε τη Yasmin Levi, μια από τις τρεις ερμηνεύτριες της παράστασης και μίλησε μαζί της για τα ρεμπέτικα, τη Ρόζα Εσκενάζυ και τη σχέση της με τη σεφαραδειτικη παράδοση.
Θεωρείτε τον εαυτό σας περισσότερο συνθέτη τραγουδιών ή μήπως έναν αγγελιοφόρο μιας μουσικής παράδοσης?
Νομίζω πως είμαι και τα δύο. Το να είμαι ένας αγγελιοφόρος της μουσικής παράδοσης της Ισπανοεβραϊκής (Λαντίνο) είναι η αποστολή μου. Σαν Σεφαραδίτισα και κόρη του Ισαακ Λεβί, ένας άνθρωπος που συνέλεξε και διέσωσε όλη αυτη τη παράδοση, νιώθω πως είναι σημαντικό να ερμηνεύω και να μεταδίδω όσο μπορώ τα τραγούδια αυτά σε όλο τον κόσμο. Εξάλλου είναι το μοναδικό πράγμα που διασώζεται πλέον από αυτή τη γλωσσική κουλτούρα της Λαντίνο, μιας διαλέκτου που βρίσκεται σε κίνδυνο. Όσο για τα τραγούδια μου είναι σημαντικό για μένα να εκφράζω την τέχνη μου, την μουσική μου, τις σκέψεις μου, την καρδιά μου.
Τι είδους αντίδραση εισπράτετε από το κοινό, που δεν είναι εξοικειωμένο με τη γλώσσα και με το γεγονός ότι τραγουδάτε, όπως είπατε, σε μια γλώσσα σε κίνδυνο?
Οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τη σπουδαιότητα του να τραγουδώ αυτά τα τραγούδια και να τα διατηρώ ζωντανά. Υπάρχει ένας συνδυασμός σε αυτή την πορεία. Παρουσιάζω μια σπουδαία μουσική ιστορία και παράλληλα προσπαθώ να έχω τον στόχο να τα κάνω πιο προσιτά και προσβάσιμα στο κοινό. Οι άνθρωποι, από κάθε γωνιά της Γης, μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με την σεφαραδίτικη παράδοση αλλά ακούνε τα τραγούδια αυτά με πολύ ενθουσιασμό.
Ποιες είναι οι επιρροές και οι συνδυασμοί που κάνετε ανάμεσα στην αραβική και στην ισπανική-εβραϊκή μουσική παράδοση στα τραγούδια σας?
Γεννηθηκα και μεγάλωσα στην Ιερουσαλήμ, μια πόλη που υπήρξε διαχρονικά ένα χωνευτήρι όπου άκουγες κάθε μουσική παράδοση. Είμαι αποτέλεσμα λοιπόν αυτής της μίξης και έτσι κουβαλάω πάντα στη μουσική μου μνήμη όλα αυτά από λίγο: λίγο Ισπανικό, λίγο εβραϊκό, λίγο αραβικό, κτλ. Αλλά δεν είναι μόνο αυτο. Το γεγονός ότι τα σεφαραδίτικα τραγούδια ταξιδέυουν χρόνια τώρα στα πέρατα της οικουμένης έχοντας σαν αφετηρία την Ισπανία και περιπλανιούνται σε όλο τον κόσμο δημιουργώντας για μένα μια δεδομένη κατάσταση μεταφοράς αυτής της παράδοσης στην σκηνή όταν τραγουδώ.
Σαν γυναίκα και σαν καλλιτέχνις νιώθετε κάποια συγγένεια με τη Ρόζα Εσκενάζυ και το ρεμπέτικο τραγούδι?
Η Ρόζα υπήρξε μια γυναίκα που ποτέ δεν το έβαλε κάτω και πάντα άκουγε την καρδιά της. Για αυτό και την θαυμάζω. Όσο για το ρεμπέτικο νιώθω πολύ οικεία με το ρυθμό και την κουλτούρα του και είναι πολύ δημοφιλές στην πατρίδα μου. Νιώθουμε πως και αυτή η μουσική είναι κάτι δικό μας. Τα τραγούδια αυτά έγιναν από ανθρώπους που θέλανε να μιλήσουνε για τα όνειρα τους, τις χαρές και τους καυμούς τους. Είναι μια αυθεντική και ειλικρινής παράδοση που αγαπώ βαθιά.
Info: Το “Καναρίνι μου γλυκό” παρουσιάζεται τη Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2011 στη μουσική σκηνή STAGE, (26ης Οκτωβρίου 27, Σφαγεία, δίπλα στο Ξενοδοχείο «Πόρτο Παλλάς»).
Σκηνοθεσία – καλλιτεχνική διεύθυνση – παραγωγή: Roy Sher, Ελπίδα Μαρκιανίδου. Τραγούδι: Yasmin Levy, Μάρθα Φριντζήλα, Mehtap Demir. Ενορχηστρώσεις: Mumin Sesler, Δημήτρης Μυστακίδης με συμμετοχή πολυεθνικής ορχήστρας 11 μουσικών.
Προπώληση εισητηρίων 15€ στα Metropolis. Τηλ. κρατήσεων & πληρ. : 2310 56 67 68
