Τι είναι το Φεστιβάλ? Τι μένει από τη μεγάλη γιορτή όταν σβήσουν τα φώτα? Πως συνδέεται μια ταινία με την (δική μας) πραγματικότητα? Ο Εξώστης κάλεσε τον Γιάννη Χατζηγώγα και τον Δημήτρη Δημητρακόπουλο για να απαντήσουν σε αυτά τα ερωτήματα. Και σε ότι άλλο βγάζει η ζεστασιά της μεγάλης οθόνης. Μια διαδρομή από την “Ευδοκία” του Δαμιανού στην “Τρίτη Μητέρα” του Αρτζέντο…
Σηκώστε την σκυτάλη της “Ευδοκίας”
Ζούμε σε σκοτεινούς καιρούς, είναι αλήθεια, και ειναι συγκινητικό που ασχολείστε με όμορφα πράγματα, όπως το φετινό Φεστιβάλ ή όπως το ότι ξαναβγάζετε τον ‘’Εξώστη”. Μοιάζει πολύ με αυτό που ο Μπρέχτ έγραφε για το δέντρο, τα δέντρα, τα όμορφα πράγματα… τον πολιτισμό.
Ειλικρινά δεν ξέρω πια αν θα γίνει το φεστιβάλ, αν θα έχουμε ρεύμα να παιχτουν οι ταινίες, χρήματα να πληρωθουν οι τεχνικοί, πετρέλαιο να ζεσταθουν οι αίθουσες…
Και κυρίως αν θα βρουν χιλιάδες νέοι σε απόγνωση το κουράγιο και την αντοχή να δουν μια όμορφη ταινία…
Όσοι νέοι έχουν μείνει σ αυτόν τον έρημο τόπο…
…Ηταν λοιπόν στα 1971, στο κρατικό θέατρο, απέναντι απο τον Λευκό Πύργο, μέσα στη μαύρη χούντα, την απελπισία και το αδιέξοδο, που έπεσε σα βόμβα χιλίων μεγατόνων η προβολή της “Ευδοκίας” του μεγάλου Αλέξη Δαμιανού. Και όλη η αίθουσα βουβη και εκπληκτη, πλατεία και θεωρία και β' εξώστης, βλέπαμε έκπληκτοι πως ο Δαμιανός ξεφτέλιζε τη χούντα, χωρις να μπορουν να τον συλλάβουν, ξεφτέλιζε τη λογοκρισία, εδειχνε τις πληγές της τότε Ελλάδας, υπαινισσόταν το τέλος και το νέο ξεκίνημα και μας παρέδιδε με αγάπη και πλήρη εμπιστοσύνη- σε μας τα παιδιά των 23 χρόνων- τη σκυτάλη της νέας εποχης…
Δίδασκε αυτό που ειναι το πραγματικό σινεμά…
Το να βγαίνεις απο την αιθουσα και να σκάει ένα χαμόγελο μέσα σου, νά 'χεις καταλάβει και να λές κοιτώντας το διπλανό σου, το φίλο σου, τους πολλούς. Να ανθίζει μια ελπίδα παρέμβασης, ενα αγριολουλούδο πού αντέχει…
Ξεκίνησαν τότε 10-15 χρόνια ανάτασης και δημιουργίας και χαράς και ειμασταν πολύ τυχεροί, όσοι είμασταν συνδημιουργοί σ'αυτά…
Όσοι…
Αναφέρομαι στους 200-300 πριν τη μεταπολίτευση και όχι στα δέκα εκατομμύρια που μετα τη μεταπολίτευση δήλωσαν αντιστασιακοί σε όλη τη χώρα και ιδιοποιήθηκαν δόξες και προνόμια, κλέβοντας τη σκυτάλη απο τους δημιουργους και ρίχνοντας την στη λάσπη…
Φταινε αυτοί οι πρώτοι, οι λίγοι, που αφήσαμε να μας πάρουν τη σκυτάλη απο τα χέρια πριν τερματίσουμε…
Τώρα ειναι η σειρά σας…
Σαράντα χρόνια μετά…
Να σηκώσετε τη σκυτάλη απ' το χώμα, να την πάτε παραπέρα, να μην αφήσετε να σας την πάρουν απ το χέρι, εσεις μπροστα….
Ειμαι μαζί σας…
Απ' ότι θυμάμαι σε περιόδους απόλυτου σκοταδιού, λίγο πριν σκάσει μύτη το φως της αυγης…
Το σκοτάδι γινόταν ακόμα πιό πηχτο, αδιαπέραστο…
Ο Θεός του σινεμά, θα μας βοηθήσει. Με αυτή τη σκέψη ας κλείσω για σήμερα…
‘’Κι αυτή δεν έχει τέλος η παρτίδα’’… Αρχες του νέου Νοέμβρη του '11.
* Ο Γιάννης Χατζηγώγας ειναι αρχιτέκτων και συγγραφέας, καθηγητής Αρχιτεκτονικής στο Α.Π.Θ. και στο τμήμα Κινηματογράφου.Τα τελευταια χρόνια ασχολειται με τη σχέση αρχιτεκτονικής και κινηματογράφου,την καταγραφή και αξιοποίηση του πλουσιου υλικου σχετικά με τη Θεσσαλονικη και εχει δημοσιευσει το βιβλίο ‘’το σινεμα του αρχιτέκτονα’’. Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.
Το Φεστιβάλ είναι περιπέτεια
Αν με ρωτήσεις τι είναι το Φεστιβάλ, θα σου πω ότι είναι η γιορτή της Θεσσαλονίκης που ενώνει την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου με την περίοδο των Χριστουγέννων.
Αν επιμείνεις περισσότερο, θα σου πω ότι φεστιβάλ είναι ανατρεπτικές απόψεις κωδικοποιημένες σε κινούμενες εικόνες. Είναι η ομίχλη που αχνοσβήνει τα φωτεινά γράμματα στην προβλήτα του λιμανιού. Είναι οι μπύρες στην Αποθήκη Γ που συμπληρώνουν τα κενά ανάμεσα στις ταινίες ή σε παρηγορούν όταν έμεινες έξω από την πολυαναμενόμενή σου προβολή. Είναι οι αναμονές στις ουρές σχολιάζοντας τα παρατράγουδα της διοργάνωσης. Είναι οι καβγάδες για τις κρατημένες θέσεις μέσα στην αίθουσα και τα χειροκροτήματα στο τέλος της προβολής ή η βουβή αποχώρηση του κοινού. Είναι ο κόσμος που γεμίζει ασφυκτικά τα σκαλάκια και αναπνέει μαζί με το ξετύλιγμα της μπομπίνας. Είναι το ξεφύλλισμα του Πρώτου Πλάνου και η αναζήτηση της τελευταίας σελίδας με τις εξελίξεις της ψηφοφορίας του κοινού.
Τα τελευταία πέντε χρόνια που παρακολουθώ το φεστιβάλ, έχω γελάσει, έχω κλάψει, έχω γνωρίσει κόσμο, έχω μεθύσει στα πάρτι κι έχω αρρωστήσει από την υπερκόπωση. Θυμάμαι τον απόλυτο κανιβαλισμό και τον χαβαλέ στην προβολή της «Τρίτης Μητέρας» του Argento. Τον ακατάσχετο σχολιασμό μιας ελληνικής ταινίας στην Αποθήκη Γ μαζί με έναν κύριο που μόλις είχα γνωρίσει, πριν μου αποκαλύψει ότι ήταν ο εν λόγω σκηνοθέτης προκαλώντας αμήχανα γέλια. Θυμάμαι τον αγώνα δρόμου για να φτάσω από το Ιπποκράτειο στο Ολύμπιον μέσα σε δέκα λεπτά, εν μέσω διαδηλώσεων για την 17 Νοέμβρη. Ναι, το φεστιβάλ είναι μια περιπέτεια.
Έστω με μειωμένο προϋπολογισμό, αλλά με τον ίδιο ετήσιο ενθουσιασμό, θέλω και φέτος να χαθώ αυτό το δεκαήμερο στον εναλλακτικό κόσμο του Φεστιβάλ και να ξαναεμφανιστώ, εκεί στις 13 Νοέμβρη, έχοντας βιώσει νέες φιλμικές εμπειρίες και συναισθηματικές εξάρσεις, όπως θα μαρτυρούν τα κατακόκκινα ταλαιπωρημένα μάτια μου. Έλα κι εσύ μαζί μου. Καλές μας προβολές.
* Ο Δ. Δημητρακόπουλος είναι κινηματογραφόφιλος από κούνια αλλά δεν είναι το μωρό της Ρόζμαρι. Όνειρό του να γυρίσει όλον τον κόσμο πάνω σε μία κινηματογραφική μπομπίνα. Όλες οι φιλμικές του αναζητήσεις βρίσκονται στο http://theoriginaldimitrisdx.blogspot.com. Όλες οι αναζητήσεις του γενικά, στο twitter: @dimitrisdx
