γράφει η Γεωργία Αρχοντή
Η άνοιξη βρήκε τις οθόνες της Θεσσαλονίκης να φιλοξενούν μουσικές ταινίες. Από το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Μαρτίου ως το επερχόμενο φεστιβάλ μουσικού ντοκιμαντέρ In-Edit Grecce του Μαΐου, η μουσική με το σινεμά διασταυρώνονται.
Την έναρξη του προσφάτου φεστιβάλ σηματοδότησε το μουσικό ντοκιμαντέρ They Shot the Piano Player (2023) σε σκηνοθεσία των Fernando Trueba και Javier Mariscal. Η ιστορία περιγράφει την αινιγματική εξαφάνιση του Francisco Tenório Júnior, μιας εξέχουσας προσωπικότητας στον κόσμο της βραζιλιάνικης bossa nova. Εξιστορείται η ζωή του μουσικού, το μυστήριο γύρω από το έργο του και το είδος που διαμορφώθηκε. Ενσωματώνονται συνεντεύξεις με προσωπικότητες του μουσικού χώρου, όπως ο João Gilberto και ο Caetano Veloso. Τα ζωηρά χρώματα των κινουμένων σχεδίων παραπέμπουν στη ζωντανή γοητεία της bossa nova. Από τις ακουστικές κιθάρες μέχρι τα κρουστά όργανα, οι ήχοι ανακαλούν την τεταμένη ατμόσφαιρα της Νότιας Αμερικής τη δεκαετία του 1970, μεταφέροντας μας σε μια εποχή μουσικής καινοτομίας και πολιτικής αναταραχής.
Στο αφιέρωμα για τον Trueba προβλήθηκε και η ρομαντική μουσική ταινία Chico & Rita (2010) από τους ίδιους Ισπανούς σκηνοθέτες. Το φόντο αυτή τη φορά είναι η μουσική σκηνή της Κούβας και της Νέας Υόρκης τις δεκαετίες του 1940 και του 1950. Η μυθοπλαστική ιστορία παρακολουθεί την ταραχώδη ερωτική σχέση του Chico, ενός φιλόδοξου νεαρού πιανίστα, με τη Rita, μια εκθαμβωτική τραγουδίστρια με χαρισματική φωνή. Η μουσική είναι η κινητήρια δύναμη της αφήγησης. Το soundtrack περιλαμβάνει ένα μείγμα τζαζ, λατινικής μουσικής και παραδοσιακών κουβανέζικων ήχων και διαγράφει το ταξίδι των χαρακτήρων στα διαφορετικά μουσικά είδη και περιβάλλοντα. Ένα ρομαντικό παραμύθι κινουμένων σχεδίων γεμάτο με κίνηση, χρώμα και πρωτότυπους ήχους.
Στο φεστιβάλ, επίσης, προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ Ziggy Stardust and the Spiders from Mars (1973), με πρωταγωνιστή τον David Bowie στην ηλεκτρισμένη εμφάνισή του στο Hammersmith Odeon του Λονδίνου το 1973. Σκηνοθετημένη από τον D.A. Pennebaker, η ταινία καταγράφει την εμβληματική σκηνική παρουσία του Bowie, αλλά και τη θεατρικότητα και τη φανταχτερή μόδα που καθόρισαν την εποχή του glam rock. Μέσα από την άμεση λήψη στιγμών στο κοινό και στα παρασκήνια, η ταινία βυθίζει τους θεατές στον εξωπραγματικό κόσμο του Bowie.
Για λίγες ξεχωριστές προβολές στους κινηματογράφους Odeon και Βακούρα, ήρθε το ντοκιμαντέρ Stop Making Sense (1984) του Jonathan Demme σε επανακυκλοφορία από την A24 σε αποκατεστημένη 4Κ κόπια. Το θρυλικό αμερικανικό ροκ συγκρότημα Talking Heads καταγράφεται κατά τη διάρκεια τριών βραδιών στο Pantages Theater του Hollywood το 1983. Αυτό που κάνει την ταινία να ξεχωρίζει είναι η μεταδοτική χορογραφία και η προσοχή του Demme στη λεπτομέρεια. Η συναυλία αναπτύσσει σταδιακά μια δυναμική που αντικατοπτρίζει την εξέλιξη της μουσικής πορείας του συγκροτήματος. Θεωρείται μία από τις καλύτερες ταινίες συναυλιών που έγιναν ποτέ, αφού επηρέασε τις οπτικές και αφηγηματικές συμβάσεις του είδους.
Στην αντίστροφη μέτρηση για το φεστιβάλ In-Edit Grecce του Μαΐου, το κοινό της Θεσσαλονίκης περιμένει μια σειρά μουσικών ντοκιμαντέρ το δεκαήμερο από τις 17 έως τις 27 Απριλίου. Ξεχωρίζει το Pulp: A Film About Life, Death & Supermarkets (2014) από τον Florian Habicht. Η ταινία προσεγγίζει με χιούμορ το διάσημο βρετανικό συγκρότημα Pulp και την ιδιαίτερη σύνδεσή τους με τη γενέτειρά τους, το Σέφιλντ. Αναμειγνύοντας υλικό από συναυλίες με προσωπικές συνεντεύξεις και στιγμές με οπαδούς, η ταινία αποτυπώνει τον αντίκτυπο της μουσικής των Pulp τόσο στα ίδια τα μέλη όσο και στην κοινότητα από την οποία προέρχονται. Είναι αφιερωμένο στους απλούς καθημερινούς ανθρώπους του εμβληματικού τους τραγουδιού “Common People”.
Καθώς αναμένουμε με ανυπομονησία τις συναυλίες στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2024, αυτές οι προβολές αποτελούν το κατάλληλο προοίμιο. Η Ελλάδα θα φιλοξενήσει τους Pulp, που δεν έχουν περιοδεύσει εκτενώς εδώ και χρόνια. Ακόμα, λίγο καιρό πριν την εμφάνιση του Nick Cave, στο μουσικό δεκαήμερο του Απριλίου προβάλλεται το ντοκιμαντέρ 20.000 Days on Earth (2014). Έτσι και το Meeting People is Easy (1998) υπενθυμίζει την ιστορία των Radiohead, μέλη των οποίων θα μας επισκεφτούν επίσης αυτό το μουσικό καλοκαίρι. Το κινηματογραφικό κοινό της Θεσσαλονίκης κερδίζει λοιπόν μια θέση στην πρώτη σειρά μιας ζωντανής μουσικής εμπειρίας.
