GRAMIE: Μία έκθεση που τιμά τη μνήμη
Κείμενο: Παναγιώτης Νταλαγιάννης/ Κεντρική Φωτογραφία: Σωτήρης Αλατζάκης Λάμα
Υπάρχουν οι κοινωνικές εκδηλώσεις και οι εκδηλώσεις που σε κάνουν κοινωνό σε προσωπικές ιστορίες και βιώματα. Μια τέτοια ήταν η Έκθεση φωτογραφίας και παρουσίαση του φωτογραφικού βιβλίου της Άρτεμις Πυρπύλη, με τίτλο GRAMIE, που φιλοξενείται από τη σχολή φωτογραφίας Stereosis.
Το 2012 η Άρτεμις ταξίδεψε στην Κορσική, μαζί με άλλα μέλη της οικογένειας της, για να επισκεφτεί τη γιαγιά της, η οποία βρισκόταν στο τελικό στάδιο μιας ασθένειας. Ωθούμενη από μια άγνωστη, ίσως ενστικτώδη δύναμη, η φωτογράφος αποφάσισε να «παγιδεύσει» στον χρόνο την παραμονή της εκεί, μέσω της φωτογραφίας. Το αποτέλεσμα; Εικόνες γεμάτες ζωή, που υμνούν την ύπαρξη ακόμα και μέσα από τον θάνατο. Με καλλιτεχνική αρτιότητα, ευγένεια και διακριτικότητα, η Πυρπύλη αποτυπώνει τη φροντίδα και την αγάπη των συγγενών προς την Gramie, ενώ παράλληλα, οι ίδιοι οι συγγενείς γίνονται κομμάτι της έκθεσης. Τα αγωνιώδη, σκεπτικά και σε στιγμές συγκινημένα πορτρέτα τους μαρτυρούν την παρουσία τους αλλά και το βίωμα της απώλειας.
Χωρίς λεζάντες ή χρονολογική σειρά, οι φωτογραφίες της έκθεσης προσκαλούν τον θεατή σε ένα ελεύθερο ταξίδι. Συνδυασμένες με φωτογραφίες αρχείου και σχέδια από το τετράδιο ζωολογίας της Gramie, δημιουργούν ένα μωσαϊκό μνήμης, προσφέροντας στον επισκέπτη μια σφαιρική ματιά, μια αίσθηση της ολότητας της Geneviève Fenouil, φέρνοντας στο προσκήνιο στιγμές της ύπαρξής της.
Κάθε φωτογραφία, σα μια ξεχωριστή σελίδα οικογενειακού άλμπουμ, αφηγείται μια ιστορία. Μια ιστορία διαφορετική από τα συνηθισμένα, γεμάτη ειλικρίνεια και ρεαλισμό. Η Πυρπύλη φέρνει στο προσκήνιο ό,τι συχνά μένει κρυφό στις οικογενειακές φωτογραφίες: τη θλίψη, την απώλεια, την αβάσταχτη ματιά του αποχαιρετισμού.
Η έκθεση καλεί τον θεατή να μοιραστεί τα συναισθήματα της καλλιτέχνιδας, να έρθει σε επαφή με τις δικές του μνήμες και να συναισθανθεί τη γενναία και τρυφερή πράξη του αποχαιρετισμού. Η επιλογή του έγχρωμου φιλμ υπογραμμίζει την αυθεντικότητα και τη δύναμη των στιγμών. Στην Gramie η πραγματικότητα δεν αλλοιώνεται. Η φωτογράφος, σε μια προσπάθεια αποτύπωσης της αλήθειας, παρουσιάζει τα πρόσωπα και τις στιγμές αυτούσιες, χωρίς φτιασίδια και τεχνητές προσθήκες. Τα χρώματα δεν ωραιοποιούν, δεν κρύβουν, αλλά μαρτυρούν την πραγματικότητα, όσο σκληρή ή μελαγχολική κι αν είναι, προσφέροντας στον θεατή μια ατόφια και ρεαλιστική εικόνα.
«Υπάρχουν όρια ηθικής στη φωτογραφική αποτύπωση προσωπικών στιγμών;»
Η απάντηση της Άρτεμιδος ήρθε αυθόρμητη. Η ένταση των στιγμών την καλούσε να αφοσιωθεί στο παρόν, αποθανατίζοντας τες χωρίς δεύτερες σκέψεις. Η κάμερα, γινόταν ένα μέσο έκφρασης, μια γέφυρα που ένωνε τον πόνο με την ομορφιά, την απώλεια με την ανάμνηση. Κάθε κλικ, μια ωδή στη ζωή που συνεχίζεται ακόμα και στις σκιές του θανάτου. Η φωτογράφος, με το έργο της, αποδεικνύει πως η ηθική δεν είναι ένα άκαμπτο σύνολο κανόνων, αλλά μια ζωντανή οντότητα που εξελίσσεται μέσα από την αλληλεπίδραση, την ενσυναίσθηση και τον σεβασμό.
Η ειλικρινής ματιά της Πυρπύλη καθιστά το φωτογραφικό λεύκωμα και την έκθεση μια αξέχαστη εμπειρία. Μια εμπειρία που μας αγγίζει σε βαθμό ψυχής, υπενθυμίζοντάς μας τη σημασία της οικογένειας, της μνήμης και της τέχνης.
Λίγα λόγια για τη φωτογράφο:
Η Άρτεμις Πυρπύλη, είναι μια φωτογράφος με πλούσιο βιογραφικό και διεθνή εμπειρία. Ξεκινώντας την καριέρα της στο Παρίσι, όπου σπούδασε φωτογραφία, η Πυρπύλη εργάστηκε για χρόνια σε Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία και Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2013, επέστρεψε στην Ελλάδα, φέρνοντας μαζί της ένα πλούσιο φωτογραφικό portfolio και την οξυδερκή ματιά της.
Το έργο της έχει παρουσιαστεί σε σημαντικές εκθέσεις, όπως στο C/O Berlin, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, την Photobiennale Θεσσαλονίκης και την Host Gallery στο Λονδίνο. Παράλληλα, έχει παρουσιάσει δύο ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα.
Το 2021, κυκλοφόρησε το πρώτο της φωτογραφικό βιβλίο από τις εκδόσεις punto e basta, το οποίο γνώρισε θερμή υποδοχή και παρουσιάστηκε στο Polka Factory στο Παρίσι.
Σήμερα, η Πυρπύλη ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, όπου μοιράζεται το πάθος της για τη φωτογραφία διδάσκοντας στη σχολή φωτογραφίας Stereosis και στο μουσείο MOMus. Ταυτόχρονα, συνεχίζει να υλοποιεί προσωπικά projects, αποτυπώνοντας με μοναδικό τρόπο τον κόσμο γύρω της.
